Karasal iklimin göbeğinde Antep fıstığının dahi yetiştiği ılıman Akdeniz iklimi, nefis bir bitki örtüsü, şırıl şırıl akan Melendiz Çayı, dördüncü yüzyıldan kalma fresklerle süslü kiliseler, şapeller… Doğa, tarih, sanat, ne ararsanız var Ihlara Vadisi’nde.
Aksaray’ın Güzelyurt ilçesinde bulunan Ihlara Vadisi, 14 kilometre uzunluğu, 120 metre derinliği ile dünya üzerindeki en büyük kanyonlardan biri.
Bölgeyi dünya üzerindeki diğer kanyonlardan ayıran en büyük özelliği, içinde insanların yaşadığı dünyanın en büyük kanyonu olması. 4. yüzyılda keşiş ve rahiplerin yaşadığı manastır bölgesi olan Ihlara Vadisi’nin derin çukurlarında insan eliyle oyulmuş onlarca dini yapı ve tarihi alan bulunuyor.
Ihlara Vadisi Oluşumu ve Tarihi
Ihlara Vadisi’nin oluşumu asırlar öncesine dayanıyor. Hasandağı’nda gerçekleşen volkanik patlama, büyük bir çöküntü oluşturuyor ve zaman içerisinde Melendiz Çayı’nın aşındırmaları 120 metreyi bulan bir derinlikte dev bir vadi oluşturuyor. Aşındırmaların yarattığı derin ve sarp girinti çıkıntılar, bu etkileyici güzelliği meydana getiriyor.
Otuza yakın menderesler çizerek akan Melendiz Çayı, bu bölgedeki yaşamın ana kaynağı. İlk Çağ’da “Kapadokya Irmağı” anlamına gelen Potamus Kapadukus ismiyle anılan bu çay, bölgenin eski sakinlerine verilen isimde dahi rol oynuyor. “Dönerek akan suyun halkı” anlamına gelen Peristremma ismi veriliyor bu bölgede yaşayanlara.
Ihlara Vadisi’nde yaşam olmasının bir diğer sebebi ise, karasal iklimin hakim olduğu bölgede korunaklı bir vadi olduğu için Akdeniz iklimi yaşanıyor olması, hem de denize hiç kıyısı olmamasına rağmen.
Doğal oluşum ve korunaklı yapılar sayesinde Ihlara Vadisi, Hıristiyan dininin önemli bir merkezi haline geliyor. 4. yüzyılda keşişler ve rahipler için inziva yeri olarak kullanılan bölge, manastır merkezi haline geliyor. Kayalara oyulmuş freskler ile süslü yüzden fazla tarihi yapı ve on bine yakın kaya oyuğu bulunuyor bölgede.
Ihlara Vadisi Nerede ve Ihlara Vadisi’ne Nasıl Gidilir?
Ihlara Vadisi, Aksaray ilinin Güzelyurt ilçesine bağlı. Hasandağı’nın kuzeydoğusunda yer alan vadi, Ihlara köyünden başlayarak Selimiye mevkiine kadar devam ediyor. Toplam 14 km uzunluktaki Ihlara Vadisi’nin 6 kilometresinde yürüyüş mümkün.
Ihlara Vadisi, Aksaray’a 40 km, Göreme’den 85 km, Kapadokya’ya 92 km ve Nevşehir’e 100 km uzaklıkta.
Genel olarak Kapadokya bölgesi araçla gezmenin daha verimli olduğu bir bölge. Eğer kendi aracınız ile seyahat etmiyorsanız veya araba kiralamayı tercih etmiyorsanız, Ihlara Vadisi’ne Aksaray’dan kalkan otobüs seferleri ile ulaşım sağlayabilirsiniz.
Ihlara Vadisi Giriş Ücretleri ve Ziyaret Saatleri
Ihlara Vadisi yılın her günü ziyarete açık. Ziyaret saatleri yaz ve kış döneminde değişmekte, bu sebeple ziyaretiniz öncesinde kontrol etmenizde fayda var.
Sesli rehberlik hizmetinin de olduğu alana giriş ücreti 2022 yılı itibari ile 70 TL. Eğer Müze Kart sahibi iseniz, Ihlara Vadisi’ni ücretsiz olarak ziyaret edebilirsiniz.
Ihlara Vadisi’nde Neler Yapılır?
Ihlara Vadisi, dünyadaki en büyük kanyonlardan biri. Burayı diğer kanyonlardan ayıran en önemli faktör ise, Ihlara Vadisi’nin içinde insanların yaşadığı dünyanın en büyük kanyonu olması. Alanı hakkıyla gezebilmek için bir tam gün ayırmak gerekiyor.
Ihlara Vadisi’ne atacağınız ilk adım, ziyaretçiye nefis manzaralar sunan 397 basamaklı ünlü merdivenleri. 5-10 dakikalık bir inişin ardından yaklaşık 4 km’lik bir patikayı takip etmeniz gerekiyor. Melendiz Çayı’nın ikiye böldüğü vadinin her iki tarafında da ziyaret edilebilecek kiliseler, kaya oyukları yer alıyor.
4. yüzyılda, Hıristiyanlığı yaymaya çalışan keşişler ve rahiplerin inziva yeri olarak bilinen bu manastır bölgesinde, tarihleri 4. yüzyıla kadar uzanan irili ufaklı 105 kilise bulunuyor. Bu kiliselerden günümüzde yalnızca 14 tanesi ziyaret edilebiliyor; Ağaçaltı, Sümbüllü, Yılanlı, Kokar, Pürenliseki, Eğritaş, Direkli, Karagedik, Saint Georgeus, Ala, Bezirhane, Bahattin Samanlığı ve Batkın Kiliseleri.
Vadide bulunan kiliselerin yapıları Kapadokya Tipi ve Bizans Tipi olmak üzere ikiye ayrılıyor. Kapadokya Tipi olan kiliseler Ağaçaltı, Eğritaş, Kokar, Pürenliseki ve Yılanlı Kilise. Vadinin Belisırma bölümünde yer alan diğer kiliseler ise Bizans Tipi olarak biliniyor.
Vadinin içinde yer alan kilise ve yerleşim yerlerinin bir kısmı oldukça yüksekte. Ihlara Vadisi ziyaretinizde fresklerinden dolayı es geçmemeniz gereken kiliseler elbette bulunuyor. Adını eskiden ağaç dallarıyla kapalı girişinden alan Ağaçaltı Kilisesi, vadinin girişine en yakın olan kilise. Bu kilisede ağaç, ejder, İsa’nın doğumu ve göğe yükselişini tasvir eden freskler yer alıyor.
Yılanlı Kilise ise, ölümden sonraki hayatı tasvir eden freskleri ile bölgenin en çok ilgi gören yapısı. Kesin olmamakla birlikte Yılanlı Kilise isminin, bölgedeki bir rahibin mezarından çıkarılan altın yılan figüründen kaynaklı olduğu söyleniyor.
Ihlara Vadisi’nin en büyük mezarlık ve tapınağı Eğritaş Kilisesi ve vadinin en eski kiliselerinden olan kırmızı boyalarla süslü Kokar Kilise de Ihlara Vadisi’nde görmeniz gereken kiliselerden.
Ihlara Vadisi ziyaretinizde dilerseniz soluklanmak için Melendiz Çayı’nın üzerine kurulmuş baraka tarzı yerlerde yemek yiyebilir, bir şeyler içebilirsiniz. Ayrıca vadinin girişinde yer alan hediyelik eşya satan dükkanlardan bölgeye özel dokumalar ve çömlekler alabilirsiniz.
Ihlara Vadisi’ne kadar gelmişken, vadinin başında yer alan Yapraklıhisar Köyü’ndeki Ziga Kaplıcası da bölgede görebileceğiniz noktalardan. İçerdiği kalsiyum, sodyum klorür, hidrokarbonat sayesinde romatizmal hastalıklar, ortopedik ve nörolojik rahatsızlıkların tedavisinde faydalı olduğu düşünülüyor Ziga Kaplıcası’nın.
