Niğde, İç Anadolu Bölgesi’nin Orta Kızılırmak Bölümü’nde yer alan zengin bir tarihe sahip Anadolu şehirlerindendir.
Günümüzde yaklaşık 365 bin nüfusu bulunan şehrin antik adının “Nahita” ya da “Nakita” olduğu ileri sürülmüştür. Nakita adı kimi zaman “Nekide” olarak yazılmış ve söylenmiştir. Farklı dillerdeki telafuzu sebebiyle “Nikde” olarak anılmaya başlamış ve Cumhuriyet Dönemi’nde “Niğde” olarak adlandırılmıştır.
Niğde’nin tarihi, M.Ö 5000 yılına kadar uzandığına dair çeşitli arkeolojik kanıtlar mevcuttur. Bu kanıtların arasında Hitit ve Asur medeniyetlerine ait yazıtlar ve diğer farklı medeniyetlere ait kalıntılar da mevcuttur.
Niğde, sırasıyla Hitit, Asur ve Frigya Uygarlığı’na ev sahipliği yapmış ve ardından Roma İmparatorluğu’nun hakimiyetine girene değin Medler, Persler, Helenistik Kapadokya Krallığı ve Bergama Krallığı gibi medeniyetlere de ev sahipliği yapmıştır.
Roma İmparatorluğu 395 yılında ikiye ayrılınca Niğde toprakları Bizans İmparatorluğu (Doğu Roma İmparatorluğu) sınırları içerisinde kalmıştır. 1470 yılında ise Osmanlı İmparatorluğu’nun hakimiyetine girmiştir.
Niğde’nin İklimi
Niğde’nin iklimi İç Anadolu’nun tipik iklim özelliklerini taşımaktadır. Yazları kurak ve sıcak geçerken kış ayları soğuk ve kar yağışlıdır.
Şehri ziyaret etmek isteyenler için yaz ayları daha uygun olmasına karşın kış turizmi açısından da değerlendirilebilecek bir şehirdir.
Yaz aylarında doğa güzellikleri, ören yerleri ve tarihi ile kültür turizmine kucak açarken kış aylarında ise sahip olduğu kaplıcalar, kayak merkezi ve dağcılık sporuna elverişliliği ile yılın her mevsiminde tercih edilebilir bir özelliğe sahiptir.
Niğde’ye Nasıl Gidilir? Şehir İçi Ulaşım Nasıl Sağlanır?
Niğde’ye ulaşım amacıyla Türkiye’nin birçok ilinden ulaşım hizmeti sağlayan otobüs firmaları tercih edilebilir.
Ayrıca kara yolu aracılığıyla tüm Türkiye’den ulaşım sağlamak mümkündür. İstanbul’a yaklaşık 800 km uzaklıktadır, özel araç ile yaklaşık 8 saatte yakın bir yolculuk ile Niğde’ye ulaşabilirsiniz. Öte yandan Niğde Ankara’ya ise yaklaşık 350 km uzaklıktadır ve 4 saatlik bir yolculukla şehre ulaşım sağlanabilir. Civar illerden Niğde’ye ulaşım; Kayseri’den yaklaşık 1,5 saatlik bir yolculuk ile, Adana’dan ise yaklaşık 2 saatlik bir yolculuk ile ulaşmak mümkündür.
Şehir içi ulaşım ise; halk otobüsleri veya dolmuşlarla sağlanabilir. Halk otobüslerinde “kentkart” uygulaması mevcuttur. Bu nedenle şehrin birçok noktasında ulaşım kartı için dolum merkezleri mevcuttur. Ayrıca kartlı binişler kartsız binişlere göre daha ekonomiktir. Internet üzerinden ve geliştirilen mobil uygulamalar ile otobüs saatleri, hizmet noktaları öğrenilebilir ve ulaşım kartınızın bakiyesini sorgulayabilir ve dolum yapabilirsiniz. Ayrıca 7/24 hizmet veren taksilerle de ulaşım sağlayabilirsiniz. Niğde’de şehir içi ulaşım hızlı, kolay ve güvenli bir şekilde gerçekleştirilmektedir.
Niğde’de Gezilecek Yerler
Niğde’nin Tarihi Yapıları
Niğde geçmişten günümüze uzanan çok eski yerleşim yerlerinden birisidir. Bu nedenle şehirde birbirinden farklı dönemlere ve medeniyetlere ait oldukça fazla tarihi yapı bulunmaktadır.
Niğde Müzesi
Niğde, tarihi boyunca ev sahipliği yaptığı medeniyetlerden ve çok eski dönemlere dayanan yerleşim yeri özellikleriyle Anadolu arkeolojisinin önemli bir parçasıdır.
Bu nedenle Niğde Müzesi, Anadolu medeniyetlerinin kendine özgü eserlerinin sergilenebildiği ve onlarca medeniyet ve topluluğun tarihine ışık tutabilen ve bu anlamda hiç kuşkusuz zengin içeriğe sahip bir kurumdur.
Karatlı Kuş Kayası Kaya Mezarları
Niğde merkeze bağlı Karatlı Kasabası’nda yer alan kaya mezarlar bir vadinin iki yakası boyunca toplam 15 mezardan oluşmaktadır. Bu mezarlardan bir tanesi dışında diğer mezarlar genellikle birbirine benzemektedir.
Farklı olan mezar ise iki kat şeklinde oyulmuş ve halk arasında “Kızlar Mağarası” olarak bilinmektedir. Kayaların yapılarına göre kimi mezarların oymaları daha çeşitli şekillerde olmasına karşın daha sert kayalarda bu oymalar daha sadedir.
Birbirine benzer nitelikteki kaya mezarların girişleri kimilerinde kemer şeklinde iken kimilerinde dikdiörtgen veya kare şeklindedir.
Niğde Kalesi
Niğde’nin merkezinde yer alan Niğde Kalesi’nin tam olarak hangi yılda yapıldığı bilinmemekle beraber 9. yüzyıl Bizans İmparatorluğu eserleri arasındadır.
Daha sonra ise Anadolu Selçuklu Devleti’nin hakimiyet alanına girmesiyle Niğde Kalesi son şeklini almıştır.
Yapı; iç kale, konut alanı ve bu alanı çevreleyen kalın surlar ve dış kaleden oluşmaktadır.
Günümüzde içerisinde iç kalede Alaadin Camii (1223), Hatıroğlu Çeşmesi (1268) ve Rahmaniye Camii (1747) bulunmaktadır.
Ayrıca kale, Cumhuriyet’in ilk yıllarında ise bir süre hapishane olarak kullanılmıştır.
Saat Kulesi
Niğde Kalesi’nin, iç kalesinde bulunan güneybatı köşesindeki burcun yıkılıp yeniden inşa edilerek minareye benzer şekilde bir saat kulesi inşa edilmiştir.
Sultan II. Abdülhamit’in tahta çıkışının 25. yıl kutlamaları kapsamında 1901-1902 yılları arasında inşa edilen saat kulesi, günümüze kadar ayakta kalabilen elli saat kulesinden biridir.
Gümüşler Manastırı
Adını bulunduğu kasabadan alan Gümüşler Manastırı, tam tarihi bilinmemekle beraber Ortaçağ’da inşa edildiği tahmin edilmektedir.
Büyük bir kayanın oyularak, iç avlulu bir şekilde yapılan manastır, Kapadokya bölgesinde bulunan ve günümüze ulaşan en büyük manastırlardandır.
Manastırın sahip olduğu özelliklerden biri de eşsiz freskler (resim)dir. Manastırda bulunan Meryem Ana freskleri dünyaca ünlüdür.
Ayrıca İsa’nın doğumunu anlatan, baş melekler Cebrail ve Mikail’i temsil eden freskler de oldukça ilgi çekicidir.
Niğde’nin sahip olduğu tarihi yapılardan biri olan Gümüşler Manastırı mutlaka ziyaret edilmesi gereken eşsiz yerlerden birisidir.
Tyana Ören Yeri
Tyana Ören Yeri, Bor ilçesi Kemerhisar Kasabası’nda bulunmaktadır. Tyana, Kemerhisar Kasabası altında kalmış bir antik kenttir. Bu nedenle bu kasabada yapılan her türlü kazıda sürekli arkeolojik kalıntılar elde edilmektedir. Ortaya çıkan bu kalıntılar ise Niğde Müzesi’nde sergilenmektedir.
Yine Bor ilçesi Bahçeli Kasabası’nda bulunan M.S 2.yüzyıl da inşa edilen Roma Havuzu ile elde edilen su, kemerler aracılığıyla Tyana Antik Kenti’ne ulaştırılmıştır. Bu kemerlerden dolayı kasabanın ismi Kemerhisar olmuştur. Günümüzde de bir kısmı toprak altında bir kısmı ayakta olan su kemerleri mevcuttur.
Roma İmparatorluğu öncesinde de Hititler tarafından yerleşim yeri ve başkent olarak kullanılmış olan Tyana, o dönemki adı ile Tuwanuwa, ünlü Kral Warpalawa’ya (M.Ö 738-715) ev sahipliği yapmıştır. Tüm bu özellikleri sebebiyle Tyana, I., II., ve III. Derece sit alanı olarak koruma altına alınmıştır.
Köşk Höyük
Bor ilçesi, Bahçeli Kasabası sınırları içerisinde yer alan ve Roma Havuzu’na yakın bir bölgede bulunan ve tarihi M.Ö 6050 – 4911 yıllarına dayanan bir yerleşim yeridir.
Neolitik ve Kalkolitik dönemlere ait eserleri ile dikkat çeken bölgede arkeoloik çalışmalar devam etmektedir.
Ak Medrese
Anadolu Beylikler Dönemi’nde Karamanoğulları tarafından 1403 yılında yaptırılmış medresedir.
Şehir merkezinde yer alan ve Selçuklu mimarisi özelliklerini taşıyan medresenin ön cephesinde kullanılan beyaz mermerler sebebiyle halk arasında Ak Medrese ismini almıştır.
Kimi restorasyonlarla günümüzde hala özgünlüğü korumaktadır. Yapı açık avlulu ve iki katlı şekilde inşa edilmiştir.
İnşa planı ile farklılık gösteren medrese aynı zamanda Türk medrese mimarisinin tek örneği olarak oldukça önemli bir yere sahiptir.
Sarı Han
Şehir merkezinde bulunan yapı 1357 yılında Eretna Beyliği Dönemi’nde inşa edilmiştir.
Dönemin yolcularının konaklaması amacıyla sade bir şekilde inşa edilen yapı günümüzde özgünlüğünü korumaktadır.
Sokullu Mehmet Paşa Bedesteni
Şehir merkezinde yer alan yapı 1574 yılında Osmanlı İmparatorluğu sadrazamlarından Sokullu Mehmet Paşa tarafından yaptırılmıştır.
Sade bir şekilde inşa edilen bedesten, Türk bedesten mimarisinin en önemli eserleri arasında yer almaktadır.
Ulukışla Öküz Mehmet Paşa Külliyesi
Niğde’nin Ulukışla ilçesinde bulunan yapı 17. yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir. Yapı ile ilgili çok fazla hikaye vardır. Mehmet Paşa’nın aslen Ulukışlalı olduğu için külliyenin yapıldığı hikayelerden biridir. Bir diğer anlatı ise doğu seferleri sırasında konaklayacağı yer bulamadığı için külliyenin inşa edildiği gibi hikayeler anlatılır.
Ayrıca Türk Edebiyatı’nın ünlü şairlerinden Faruk Nafiz Çamlıbel’in “Han Duvarları” şiirine bu külliyenin ilham olduğu da söylenmektedir.
Alaaddin Cami
Niğde Sancak Beyi tarafından 1223 yılında yaptırılmıştır. Kimi restorasyon çalışmalarıyla cami günümüze değin ayakta kalabilmiştir.
Cami ile ilgili anlatılan bir hikaye mevcuttur. Caminin iki kapısından birisi olan doğu kapısı üzerine yapılan oymalara yaz aylarında düşen gölge ile “Taçlı Kadın Başı” figürü ortaya çıkmaktadır.
Hikayeye göre taş ustası Sancak Beyi’nin kızına duyduğu aşkı bu şekilde ölümsüzleştirmek istemiştir.
Sungur Bey Camiî
İlhanlı Devleti Dönemi’nde Niğde Valisi olan Sungur Bey tarafından 1335 yılında inşa edildiği düşünülmektedir.
18. yüzyılda şehirde başlayan bir yangından hasar alan cami yeniden inşa edilmiş ve zaman zaman yapılan restorasyonlarla günümüze ulaşmıştır.
Cami geometrik şekiller ve çeşitli figürleri ile dikkat çekici bir mimariye sahiptir.
Çelebi Hüsamettin Camii
Şehir merkezinde yer alan ve tam tarihi bilinmeyen Çelebi Hüsamettin Cami’nin, 16. yüzyılda inşa edildiği tahmin edilmektedir.
Cami günümüzde özgünlüğü korumaktadır.
Ayrıca bahsedilen tarihi camilerin yanı sıra birçok da türbe mevcuttur. Bunlar;
Hüdavent Hatun Türbesi (1313)
Gündoğdu Türbesi (1344)
Sarı Saltuk Türbesi (13. yüzyıl “Tapduk Emre’nin Hocası”)
Sır Ali Türbesi (1712)
Dörtayak Türbesi (1765)
Şeref Ali Türbesi (1866)
Kiliseler
Niğde zengin tarihi ile birçok kiliseyi de içerisinde barındırmaktadır. Niğde il sınırları içerisinde çeşitli köy kasaba ve ilçelerinde birbirine yakın mimaride kiliseler mevcuttur.
Günümüzde kimi farklı sosyal amaçlarda kullanılmak üzere bulunan kiliseler; Aşağı Kayabaşı Rum Kilisesi (Begüm Cami), Aktaş Rum Kilisesi (Cami), Andaval Kilisesi, Ermeni Kilisesi, Fertek Kilisesi, Hançerli Kilise, Hasaköy Kilisesi, Konaklı Rum Kilisesi, Kumluca Kilisesi (Cami), Kurdunus (Hamamlı) Kilisesi, Küçükköy Kilisesi, Ovacık Kilisesi, Yeşil Burç Kilisesi (Cami), Dikilitaş Kilisesi, Ballı Kilisesi ve Narlı Göl Şapeli’dir.
Niğde’nin Doğal Güzellikleri
Dağcılık sporu ve kış turizmi açısından da Niğde önemli bir yere sahiptir. Balkar Dağları, Toros Aladağlar trekking, dağcılık ve kış sporları açısından önemli birer merkezdir.
Bu doğrultuda özellikle dağcılık alanında çeşitli tırmanış alanları mevcuttur. Bunlar; Demirkazık Tırmanışı (3756 metre), Yedigöller Vadisinden Doruk Çıkışları (3100 metre), Yedigöller Vadisinden Kızılkaya Tırmanışı (3725 metre), Direktaş Tepesine Tırmanış (3510 metre), Kaldı Dağı’na Tırmanış (3688 metre), Torasan Dağları’na Tırmanış (3565 metre), Güzeller ve Gürtepe Doruk Çıkışları (3630 metre) gezi ve tırmanış yapmak için kullanılmaktadır.
Niğde Bolkar Dağı Kayak Merkezi
Niğde, Bolkar Dağları’nın 2300 metre – 3000 metre yükseklikteki alanlarında yer alan kayak merkezi ile kış turizmine kucak açmaktadır.
10 Aralık – 20 Nisan tarihleri kayakseverlerin ziyaretine en uygun zamandır.
Narlı Göl – Nar Vadisi
Niğde’nin Çiftlik ilçesinde yer alan bir krater gölü olan Narlı Göl ve etrafındaki Nar Vadisi doğal güzelliği ile ziyeretçileri cezbetmektedir.
Narlı Göl’ün kaplıca özelliği bulunması da ayrıca bir ilgi odağı olmasına olanak tanımaktadır. Ayrıca Nar Vadisi’nde bulunan Peri Bacaları da bu eşsiz doğa güzelliğine çeşitlilik katmaktadır.
Bu alanların yanı sıra Niğde’de çok sayıda gezi ve mesire alanları da bulunmaktadır. Bunlar; Kayaardı Bağları, Tepe Bağları, Fertek Bağları, Köşk Mesire Alanı, Gümüşler Barajı, Gebere Barajı Mesire Alanı, Demirkazık Bölgesi Mesire Alanı, Keten Çimeni Mesire Alanı’dır. Ayrıca bunun yanı sıra yayla turizmine de olanak tanıyan Yeşilyurt Yaylası, Hasan Dağı Ulukışla Yaylası, Meydan Yaylası ve Emir Vadisi gibi folklorik özelliklere sahip ve festivallere ev sahipliği yapan doğa güzelliğine sahip nadide yerlerdir.
Kaplıcalar
Tarihi ve doğa güzelliklerinin yanı sıra kaplıcalarıyla da ziyaretçilerine sağlıklı bir tatil öngören Niğde’nin, Kemerhisar İçmesi, Çiftehan ve Narlı Göl Kaplıcaları, büyük tesisleriyle çeşitli hastalıklara derman olduğu söylenmektedir.
Şehri gezerken şifalı sulardan da faydalanmak isteyenler için ideal aktivitelerden.
Kemerhisar İçmesi
Bor ilçesi sınırları içerisinde bulunan Kemerhisar beldesindeki içme eski yazma eserlerde de bahsedilir. 15° C derece sıcaklıktaki su; mide, bağırsak ve böbrek hastalıklarına iyi geldiği söylenilir.
Bor Belediyesi’nin kuruduğu bir tesisle havuz olarak da kullanılmaktadır. Ayrıca çamur banyosu içinde ayrılmış bir alan mevcuttur.
Çiftehan Kaplıcaları
Niğde ili Ulukışla ilçesi Çiftehan Kasabası’nda bulunan kaplıcalar hem banyo hem de içme türlerine elverişlidir.
Kaplıca suyunun, romatizma, deri, sinirsel hastalıklar, kadın hastalıkları, gibi hastalıklar üzerine olumlu etkisi bulunduğu söylenmektedir.
Kaplıca merkezinde bulunan modern tesislerle rahat bir konaklama sizleri bekliyor.
Narlı Göl Kaplıcaları
Kaplıcanın suyu kükürtlü olduğu için önceleri Acıgöl olarak anılmış daha sonra ise Narlı Göl adını almıştır.
Kaplıcanın suyu yaklaşık 67°C dir. Kalsiyum, sodyum ve bikarbonat içeren su, deri ve romatizmalı ve hastalıklara iyi geldiği söylenmektedir. Fakat buradaki su içmeye elverişli bir su değildir.
Niğde’de Hediyelik Eşya
Niğde tarihinin yanı sıra yöresel lezzetleriyle de ön plana çıkan bir şehirdir. Niğde’den sevdikleriniz için misket elması, napolyon kirazı gibi yöresel meyveler satın alabilirsiniz.
Ayrıca Niğde balı, pekmezi ve tahinli ekmeği oldukça lezzitli olduğu bilinmektedir. Bunların yanı sıra şehir ile özdeşleşmiş olan Niğde Gazozu da frambuaz aroması ile deneyenlerce oldukça beğenilmektedir.
Niğde’de Yeme – İçme
Niğde ili tıpkı tüm Anadolu şehirleri gibi mutfağının zenginliği ile kendini gösterir.
Birçok yöresel lezzetin bulunduğu Niğde mutfağında Hakırdak Dürümü, Çökelek Dürümü, Peynir Dürümü, Çemen Dürümü, Peyas Dürümü, Fertelek Halkası, Oğma Çorbası, Arabaşı Çorbası, Mangır Çorbası, Yoğurtlu Çorba, Tas Kebabı, Bossulu, Kuru Tava, Niğde Tavası, Söğürme Orta Dolması, Nohutlu Soğan Yahnisi, Sızgıt, Yaprak Ditmesi, Pancar Peziği, Fukara Baklavası, Şepe Kadayıfı, Pancar Boranası, Pancar Pürtleği, Ayva Boranası, Mazaklı Köftesi gibi daha onlarca yöresel lezzet mevcuttur.
Herbiri birbirinden lezzetli olan bu yöresel tatları deneyimlemek ayrı bir keyif ve tat verebilir.
Niğde’nin Festivalleri
Niğde sahip olduğu tarihi ve doğa güzelliklerinin yanında kendine özgü renkli festivalleriyle de öne çıkan güzide şehirlerimizdendir.
Geleneksel Darboğaz Kiraz Kültür ve Sanat Festivali
Niğde’nin Ulukışla ilçesine bağlı Darboğaz köyünde gerçekleştirilen, en iyi kiraz yetiştiricilerinin seçildiği yarışmaların düzenlendiği, çeşitli etkinliklerin gerçekleştirildiği ve markalaşmış olan Niğde kirazlardan bolca tüketebileceğiniz renkli ve eğlenceli bir festivaldir.
Cadı Çayı Kültürel ve Yöresel Yayla Şenliği
Niğde yöresine ait leziz yemeklerin, yeni nesillere ve ziyaretçilere tanıtıldığı yöre kültürünün bir şenlikle sunulduğu festivallerden biridir.
Festival boyunca yöresel kıyafetler eşliğinde halk oyunları sunulur, çocuklar için çeşitli yarışmalar düzenlenerek kaynaştırılması amaçlanır.
Renkli görüntülere sahne olan ve deneyimlenmesi gereken etkinliklerden biridir.
Hasan Dağı Yayla Festivali
Yörenin bağlı olduğu manevi değerlerin dile getirildiği,yöreye özgü mani, türkü, deyiş, bilmecelerin ve hikayelerin anlatıldığı farklı bir festivaldir.
Yörenin kültürel mirasını keşfetmek isteyenler için oldukça keyifli ve etkinlik dolu özgün bir şenliktir.
Tyana Kültür ve Turizm Festivali
Bölgenin zengin tarihi mirasına ışık tutan bir etkinliktir. Tarihe ilgi duyan ve aynı zamanda da eğlenmek isteyenlerin tercih edebileceği çeşitli etkinlik ve konserleri de bünyesinde bulunduran ve üç gün süren çok çeşitli ve renkli bir festival.
Kale Festivali
Niğde’deki bir başka otantik etkinlik ise Kale Festivalidir. Festivalde bölgenin yöresel kültürü ve adetlerinin tanıtılması renkli görüntülere sahne olmaktadır.
Karakapı Kasabası Hasan Dağı Yayla Festivali
Festivalde volkanik bir dağ olan Hasan Dağı civarında doğa güzellikleriyle iç içe bir dizi etkinlik gerçekleştirilmektedir.
Doğa güzelliklerinin büyüleyici görüntüleri ve eşsiz doğa manzaralarıyla yöresel bir festivalden çok daha fazlasını sunabilen eşsiz bir şenlik.
Şehit Muallim Ethem Kültür Sanat Festivali
Yörenin tarihi, kültürel değerlerinin yanı sıra geleneksel el sanatları çalışmaları ve ürünlerinin sergilendiği yine aynı şekilde birbirinden lezzetli yöresel yemeklerin, özgün türkülerin ve manilerin eşlik ettiği otantik bir başka festival.
Niğde’de Gece Hayatı
Niğde tarihi ve doğal güzellikleriyle ön planda olan bir İç Anadolu şehridir. Bu nedenle gösterişli bir gece hayatından bahsetmek güç olsa da keyifli vakit geçirmek ve eğlenmek için kimi kafe veya barlar tercih edilebilir.
Şehir merkezinde eğlenebileceğiniz çeşitli kafeler ve yahut canlı müzik yapan çeşitli eğlence mekanları mevcut.
