Ayder Yaylası
Rize bir günde gezilir mi?
Sadece Rize Merkez’i görmeyi düşünüyorsanız iyi bir planlama ve hızlı bir tur ile bir gün yeterli olacaktır. Ancak yaylalara çıkmak merkez dışındaki yerleri gezmek isterseniz iki üç gün konaklamanızı öneririm.
Rize Merkez ile Ayder arası kaç kilometre?
Ayder Yaylası Rize şehir merkezinden yaklaşık 20 km uzaklıkta.
Rize’de arabasız gezilir mi?
Rize’yi yaylaları ile birlikte hakkıyla gezmek istiyorsanız bir aracınız olmalı.
Damak çatlatan lezzetleri, kendine has kültürü, tarihi yapıları, doğal güzellikleri ve eşsiz yaylaları ile Rize ziyaretçilerine çok keyifli bir tatil vaat ediyor. Güne ince belli bardakta taze demlenmiş çay eşliğinde mis gibi tereyağı kokan kuymakla başlamak, kuru fasulye pilavın en lezzetlisini yemek, pide, hamsi gibi Karadeniz’in olmazsa olmaz lezzetleri arasında kendinizi kaybetmek, yaylalarda oksijene doymak istiyorsanız istikametiniz Rize olsun. Yazımızı okuduktan sonra kendinizi Rize’ye seyahat planlarken bulabilirsiniz demedi demeyin.
1. Gün: Güne şehir merkezinde mini bir tarihi turla başlayın
Rize’de güne meşhur Karadeniz pidesi ile güzel bir kahvaltı yaparak başlayın. Ardından şehir merkezindeki tarihi yerleri kısaca bir gezdikten sonra hava kararmadan Gito ya da Pokut Yaylası’na doğru yol alabilirsiniz. Yaylaya doğru çıkarken rotanıza Zil Kale’yi eklemeyi de ihmal etmeyin. Geceyi güzergahınıza en uygun yaylada geçirebilirsiniz.
2. Gün: Yaylalara çıkın oksijene doyun
Güne konakladığınız yaylada kuymaklı, tereyağlı, mısır ekmekli mükellef bir Karadeniz kahvaltısı ile başlayın. Ardından Rize’nin olmazsa olmaz yayla rotası olan Ayder’e geçebilirsiniz. Ayder’e çıkmadan önce etrafında yer alan Palovit Şelalesi’ni görmeyi de ihmal etmeyin derim.
Sıla’nın Notu:Yayla ağırlıklı bir Rize seyahati planlıyorsanız mayıs – eylül ayı arasında gitmenizi öneririm.
Rize’yi tepeden izleyebileceğiniz en güzel noktalarından birinde yer alan Rize Kalesi iç ve aşağı kale olmak üzere iki bölümden oluşuyor. Kalenin ne zaman yapıldığına dair kesin bir bilgi olmasa da iç kalenin 500’lü yıllarda I. Justinianus döneminde, aşağı kalenin ise 13. yüzyılda yapıldığı düşünülüyor. Rize Kalesi’ne gitmişken kalenin etrafında yer alan çay bahçesinde Karadeniz’in meşhur çayından içmeden dönmeyin derim.
Cumhuriyetin ilanından sonra yurdu adım adım gezen Mustafa Kemal Atatürk Rize’ye geldiğinde Mehmet Mataracı’nın misafiri olarak bu konakta kalmış. Mataracı Konağı 1920’li yılların başında inşa edilmiş üç katlı bir bina. Konak, Mataracı ailesinin isteğiyle Atatürk’ün doğumunun 100. yıldönümünde müzeye dönüştürülmek üzere Rize İl Özel İdaresi’ne bağışlanmış. İçerisinde Atatürk’e ait eserlerin yanı sıra Rize’nin tarih ve kültürüne dair etnografik eserler, Milli Mücadele yıllarına dair fotoğraflar da sergileniyor.
Atatürk Evi ve Etnografya Müzesi konumu
19. yüzyılda inşa edilmiş olan Tuzcuoğlu Konağı’nda hizmet veren Rize Müzesi’nin binası halk arasında “sarı ev” olarak biliniyor. 19. yüzyılın tipik mimari özelliklerini yansıtan konak 1998 yılında müzeye dönüştürülmüş. Rize’nin köklü geçmişinden izler sunan müzede sikkelerden etnografik eserlere, arkeolojik eserlerden el yazmalarına pek çok şey sergileniyor. Rize Müzesi’nin en dikkat çeken özelliklerinde biri de içerisinde yer alan ahşap oyma tekniği ile yapılmış süslemeler.
Yavuz Sultan Selim’in annesi Gülbahar Hatun adına yaptırılan caminin kesin olmamakla birlikte 1495-1505 yılları arasında inşa edildiği düşünülüyor. Tek şerefeli bir minareye sahip olan Gülbahar Hatun Merkez Cami yıllar içerisinde yapılan restorasyon çalışmaları sebebiyle özgün mimarisini kaybetmiş olsa da sağlam bir şekilde ayakta kalmayı başarmış.
Gülbahar Hatun Merkez Cami konumu
Şehir merkezinde yer alan İslam Paşa Cami 1570 yılında İskender Cafer Paşa tarafından yaptırılmış. Kubbesi kurşunla kaplı olan cami halk arasında Kurşunlu Cami olarak da anılıyor. Dikdörtgen planlı olarak inşa edilen caminin kubbesinde ise yirmi dört pencere var. İslam Paşa Cami’nin Rize’nin en kolay ulaşılabilen dini mekanı olduğu söyleniyor.
1700’lü yıllarda inşa edilen iki minareli Şeyh Cami ahşap süslemeleri ile dikkat çekiyor. 1960 yılında restore edilen Şeyh Cami günümüzde hala ibadete ve ziyarete açık. Şeyh Cami özellikle Ramazan ayında ve kandillerde Rizelilerin sık ziyaret ettiği camilerden biri.
Karadeniz’in yemyeşil doğası ile bütünleşen Rize Kalesi’ne karşı ince belli bir çay içmek isterseniz Ziraat Çay Bahçesi güzel bir alternatif olacaktır. Rize’ye kadar gelip de Karadeniz’in meşhur çayından içmeden dönmek olmaz.
Çay demleme sanatı ve çay içme ritüellerini yansıtan Çaykur Çay Müzesi’nde çay kültürüne dair pek çok bilgi edinebilirsiniz. Çeşit çeşit demliğin ve semaverin de sergilendiği Çaykur Çay Müzesi’nde çaya dair pek çok şey öğrenebilirsiniz. Havalimanı yolu üzerinde yer alan Çaykur Çay Müzesi’nden Rize’nin meşhur çayından almayı ihmal etmeyin.
Rize merkeze on iki kilometre uzaklıkta yer alan Ağaran Şelalesi minicik bir uçurumdan aksa da şırıl şırıl sesi ile kendine hayran bırakıyor. Ağaran Şelalesi’ne giderseniz çardaklarda piknik yapabileceğiniz gibi şelalenin buz gibi sularında yüzerek serinleyebilirsiniz.
Rize’nin Ayder, Elevit, Palovit gibi en popüler yaylalarının yanı sıra Zilkale’ye ev sahipliği yapıyor, Çamlıhemşin ilçesi. Yayla temalı bir Rize seyahati planlıyorsanız tercihinizi daha popüler olan Çamlıhemşin yaylalarından yana yapabilirsiniz.
Sıla’nın Notu: Çamlıhemşin’e giderseniz pek çoğunuzun sosyal medyadan aşina olduğunu düşündüğüm Zua’da bir kahve molası vermeden, Peri Dükkan’dan minik hediyelik eşyalar almadan dönmeyin derim.
Rize’ye gidip de eski adıyla Çinçiva, yeni adıyla Şenyuva Köyü’nü görmeden dönerseniz üzülürsünüz. Yemyeşil bir doğa, şırıl şırıl akan sular ve heybetli köprüleriyle Çinçiva Köyü ziyaretçilerine hafızalarından uzun süre silinmeyecek manzaralar sunuyor.
Fırtına Deresi üzerinde yer alan taş kemerli Şenyuva Köprüsü 17. yüzyılda inşa edilmiş. Tek gözlü olan köprü 20 metre uzunluğunda 40 metre yüksekliğinde. Rivayete göre Karadeniz’in yemyeşil ormanları arasında gizlenmiş bu tarihi köprünün kitabesi 1946 yılında yaşanan bir selde kaybolmuş. O yüzden ne zaman yapıldığında dair net bir bilgi olmasa da halk kitabede yazan tarihin 1699 olduğunu söylüyor.
Çamlıhemşin’in en popüler noktalarından biri de Fırtına Vadisi’ne hakim bir konumda olan Zilkale. Ne zaman inşa edildiği tam olarak bilinmese de 5. ya da 6. Yüzyılda yapıldığı düşünülüyor. Deniz seviyesinden 750 metre yükseklikte bulunan Zilkale’nin tepesine tırmanma cesareti gösterenleri muhteşem manzaralar bekliyor. Minik de bir bilgi verecek olursam Zilkale “Aşağı Kale” demek.
Çamlıhemşin İlçesi’nin on dokuz kilometre güneyinde yer alan Ayder Rize’nin en turistik yaylası olsa gerek. Turistlerin listesinde yer alan pek çok yerin de geçiş noktasında yer alan Ayder Yaylası Gürgendibi ve Gelin Tülü şelalelerine de yürüme mesafesinde yer alıyor. Bungalovdan yayla evine, pansiyondan otele birçok farklı konaklama imkanı sunan Ayder Yaylası turistik olması sebebiyle zaman zaman fazla kalabalık olabiliyor. O yüzden Ayder’de konaklamak istiyorsanız rezervasyonunuzu önceden yaptırmayı ihmal etmeyin derim.
Sıla’nın Notu: Çam ormanları ile çevrili Ayder Yaylası’na giderseniz meşhur balından tatmayı hatta bir kaç kavanoz almayı ihmal etmeyin derim.
Çamlıhemşin İlçesi’ne bağlı Gito Yaylası 2400 metre yükseklikte yer alıyor. Pokut ve Badara yaylalarına komşu olan Gito bölgenin en bakir kalan yaylalarından biri. Yaylalar arası yürüyüş yapabileceğiniz Gito Yaylası’nda kampçılar için de geniş alanlar var. Kampçılara duyurulur!
Sıla’nın Notu: Gito Yaylası’ndan birbirinden güzel sonsuzluğa uzanan bulut denizi fotoğrafları çekebilirsiniz. Sosyal medya meraklılarından kaçmasın.
Rize yaylalarının saklı cennetlerinden biri de Badara Yaylası. Sadece özel aracınızla gidebileceğiniz Badara Yaylası’nda konaklama seçenekleri de var. Minicik gölü, eşsiz florası ile Badara Yaylası ziyaretçilerine hafızalarınızdan uzun süre silinmeyecek manzaralar sunuyor.
Ayder’e yakın bir konumda yer alan Huser Yaylası Rize’de kendinizi gökyüzüne en yakın hissedeceğiniz yaylalardan biri. O yüzden bir yayla klasiği olan bulutlara doğru salıncakta sallanma ritüelinin en keyiflisi burada diyebilirim. Ancak bulutların üzerinde olma hissiyatı insanın içini ürpertmiyor desem yalan olur.
Yüzlerce metre yükseklikten beyaz bir duvak gibi süzülmesinden dolayı halk arasında Gelin Tülü Şelalesi olarak anılan şelale ülkemizin en uzun şelalelerinden biri. Ayder Yaylası’nda yer alan Gelin Tülü Şelalesi’ne giderseniz muhteşem fotoğraflar çekebilirsiniz. Benden söylemesi.
2400 m yükseklikte yer alan Kaçkar Yaylası halk arasında “Yukarı Yayla” olarak biliniyor. Trekking yapmayı seviyorsanız Kaçkar Yaylası’na Ayder Yaylası’ndan başlayarak iki saatlik bir yürüyüş ile ulaşabilirsiniz. Ben o kadar yürüyemem derseniz de yol araba ile bir saat sürüyor. Ayder kadar turistik olmasa da Altıparmak Dağları mevkisinde yer alan Kaçkar Yaylası da doğası ve yerel mimarisi ile yayla kültürünü hala yaşatan yerlerden biri.
Fırtına ve Hala derelerinin oluşturduğu vadi arasında yer alan Pokut Yaylası Çamlıhemşin’e on beş kilometre uzaklıkta yer alıyor. Sisli manzaraları, özgün mimarisi ve otantik ahşap evleri ile masalsı manzaralar sunan Pokut Yaylası, Karadeniz yaylalarının en güzellerinden biri bence.
Çamlıhemşin şehir merkezine araçla 4 saat uzaklıkta yer alan Palovit Yaylası, Çamlıhemşinlilerin yaz aylarını geçirdiği yaylalardan biri. Yayla kültürünün en güzel şekilde devam ettiği yerlerden biri olan Palovit Yaylası’na giderseniz Karadeniz kültürünü doyasıya yaşayabilirsiniz.
Kaçkar Dağları Milli Parkı içinde yer alan Palovit Şelalesi, Karadeniz’in en yüksek debiye sahip şelalelerinden biri. 15 metre yüksekliğe sahip Palovit Şelalesi, özellikle yaz aylarında serinlemek isteyenlerin Rize’deki favori destinasyonlarından.
Ballı Köy ve Çilekli Köy olmak üzere 2 ayrı bölgeye sahip olan Anzer Yaylası, Rize denilince ilk akla gelen yerlerden biri. Rize’ye gelip de Anzer Yaylası’na çıkmadan dönerseniz üzülürsünüz. Demedi demeyin.
Fındıklı ve Pazar ilçelerinin ortasında Kaçkar Dağları ile çevrili Ardeşen’in en popüler doğa harikası Fırtına Deresi olsa da Ardeşen’de görmeden dönmemeniz gereken duraklar, yapmadan dönmemeniz gereken aktiviteler var. Ardeşen’e giderseniz Fırtına Deresi’nde rafting yapmadan, Seslikaya Köyü’nü gezmeden, ahşap süslemeli köy camini görmeden, tarihi köprülerinden geçmeden dönmeyin.
Ardeşen İlçesi’ne yaklaşık 2 kilometre uzaklıkta yer alan Fırtına Deresi Kaçkar Dağları’nın Karadeniz’ bakan yamaçlarından çağlayan derelerin birleşmesi ile oluşmuş. Rize’nin akarsu turizmi açısından en önemli derelerinden biri olan Fırtına Deresi’nin uzunluğu 68 metre. Karadeniz’e dökülen Fırtına Deresi uzunluğu itibariyle de rafting yapmaya oldukça uygun. Çay ve meyve bahçeleri arasından, kemerli köprülerin altından geçen Fırtına Deresi ekstrem sporlarla arası iyi olanların Rize’de es geçmemesi gereken destinasyonlarından biri.
Sıla’nın Notu: Fırtına Deresi’nde raftingin yanı sıra sportif olta balıkçılığı da yapılıyor. Aklınızda bulunsun!
Fırtına Deresi’nin Elevit Şelalesi ile buluştuğu noktada yer alan Çat Vadisi yaylalar arasında gezerken uzayıp giden kuymaklı bir kahvaltı molası verebileceğiniz harika bir yer.
Mayıs ekim ayları arasında sadece Rizelilerin değil gezginlerin de en sık gittiği yayalardan biri de Amlakit. Çamlıhemşin İlçesi’ne bağlı Amlakit Yaylası her yıl düzenlenen Vartavor Şenliği ile meşhur. Söylemeden de geçmek olmaz Amlakit Yaylası’nda telefon pek iyi çekmiyor. Gitmeden bilmenizde fayda var.
Çamlıhemşin sınırları içinde yer alan Kaçkar Dağları Milli Parkı’nın doğusunda Hemşin Deresi batısında ise Fırtına Deresi yer alıyor. Ülkemizde buzul çağına ait izlerin yanı sıra aktüel buzlanmanında görüldüğü nadir yerlerden biri olan Kaçkar Dağları Milli Parkı’nda buzul gölleri, buzul vadileri, sirkler ve set gölleri var. Siz de böylesi güzel bir doğayı daha yakından görmek isterseniz Kaçkar Dağları Milli Parkı’nı Rize’de görülecek yerler listenize mutlaka alın derim.
Kaçkar Dağları Milli Parkı konumu
Sıla’nın Notu: Rize’de on dokuz tane buzul gölü var. Ancak bu göllerin pek çoğu neredeyse 2500 metreden sonra görülüyor. Yolu meşakkatli ama manzaralar harika. Enerjiniz varsa mutlaka çıkın derim.
Ülkemizin en yüksek 12. tepesinde yer alan Verçenik Yaylası’nda 10’dan fazla göl var. Erzurum’a yakın olması sebebiyle halk arasında Uzak Yayla olarak da bilinen Verçenik’te konaklama tesisi yok. O yüzden kamp ekipmanlarınızı ve yiyecek içeceğinizi yanınızda götürmenizi öneririm. Aksi takdirde yaylada evi olan Karadenizli ailelerden birine misafir olmak durumunda kalabilirsiniz.
Çamlıhemşin’e bağlı Şenköy’de bulunan Sal Yaylası çoğunlukla Çinçiva Köyü’nde yaşayanlar tarafından kullanılıyor. Doğayla iç içe olan yayla evlerinde konaklama imkanı sunan Sal Yaylası’na gitmek için en uygun zaman ise mayıs-eylül ayları arası. Son bir bilgi daha verecek olursam, Sal Yaylası Pokut Yaylası’na 15-20 dakikalık yürüyüş mesafesinde. Yaylalar arasında yürüyüş yapmak da oldukça keyifli. Aklınızda bulunsun!
İyidere İlçesi’nde bulunan Pileki’nin, bölgede yer alan en büyük mağara olduğu biliniyor. İnsan eliyle yapılmış bir mağara olan Pileki’de M.Ö. 2.300’lü yıllardan 1970’lere kadar pileki taşı çıkartılmış. Günümüzde artık taş çıkarılmasa da içindeki tüneller, göller ve kuyular ile Pileki Mağarası turistlere farklı bir deneyim sunuyor. Peki nedir bu pileki taşı derseniz Karadeniz mutfaklarının vazgeçilmezlerinden biri. Halk arasında ekmek taşı olarak da bilinen pileki, Karadeniz ekmeklerinin gizli lezzet sırrı gibi.
Ovit yaylası 2640 metre rakımda, kalabalıktan uzakta, el değmemiş bakir bir doğada dingin bir yayla tatili vaat ediyor. Siz de konforlu imkanlardan uzakta, doğayla baş başa bir kaç gün geçirmek isterseniz Ovit Yaylası güzel bir alternatif olacaktır. Ovit Yaylası’na giderseniz doğa yürüyüşleri yapıp termal havuzlarda yüzebileceğinizi de söylemeden geçmek olmaz.
Rize’nin Pazar İlçesi’nde küçük bir adacık üzerinde yer alan Kız Kalesi’nin ne zaman yapıldığına dair kesin bir bilgi yok. Ancak 13. ya da 14. yüzyılda yapıldığı düşünülüyor. Günümüzde sadece tek bir gözetleme kulesi ayakta kalan Kız Kalesi’nin taş işçiliğine hayran kalacaksınız.
Yaylalara, dağlara, tepelere kısa bir mola vermek biraz da denizin güneşin tadını çıkarmak isterseniz Çayeli’ndeki Limanköy Plajı’na bir şans verebilirsiniz. Kum plajı ile özellikle çocuklu ailelerin sıklıkla tercih ettiği Limanköy Plajı’nın giriş ücreti yok ancak şezlong ve şemsiye kiralamak isterseniz sezonuna göre değişen bir ücret ödemeniz gerekiyor.
265 metre yükseklikte bulunan Yukarı Çağlayan Şelalesi halk arasında Vandri Şelalesi olarak biliniyor. Doğa yürüyüşlerinin sevilen adreslerinden biri olan Yukarı Çağlayan Şelalesi’nin çevresinde çay bahçeleri ve piknik alanları var. Yürüyüş yaptıktan sonra keyfinden ödün vermek istemeyenlere duyurulur!
Yukarı Çağlayan Şelalesi konumu