Beyoğlu'nun Tarihi Binaları
Beyoğlu, özellikle de İstiklal Caddesi için açık hava müzesi desek abartmış olmayız. Bir kısmı yıkılmış ya da ağır hasar görmüş olsa da Beyoğlu bölgesinde yüzyıllardır ayakta kalan pek çok yapı var. 15. yüzyılda nüfusu yüz bini bulan Beyoğlu, o dönemde dünyanın sayılı büyük semtleri arasında yer alıyordu. 19. yüzyılın sonlarına doğru ise Galata Kulesi’nden Galatasaray’a uzanan bölgede ağırlıklı olarak Rum, Ermeni ve Musevi aileler yaşıyordu. Dönemin ileri gelen ve Osmanlı ile ilişki kuran ailelerinin pek çoğu o yıllarda Beyoğlu’nda arsalar alarak kendilerine bina yaptırıyordu.
İstanbul’da bulunan herkesin yolu mutlaka İstiklal Caddesi’nden geçmiştir. Peki sağlı sollu caddeyi süsleyen binaların hikayesini hiç merak ettiniz mi? O halde sizi Beyoğlu’nun tarihi binaları ve hikayeleri yazımızla baş başa bırakıyoruz.
Kimi zaman hüzünlü kimi zamansa keyifli hikayeleri ile dizi ve filmlere konu olan Beyoğlu’nun tarihi binaları:
İçindekiler
Tünel’den Galatasaray’a doğru inerken hemen sağınızda, İsveç Konsolosluğu’nun yanı başında yer alan bu görkemli bina Türkiye’nin ilk moda evi olarak geçiyor. Botter Apartmanı, Terzi Jean Botter’in isteği ile dönemin ünlü mimarlarından Raimondo d’Aronco’ya yaptırılmış. Sultan Abdülhamid’in özel terzisi olan Jean Botter, özel olarak yaptırdığı apartmanı hem ev hem terzihane hem de butik olarak kullanmış. Uzun yıllar İstanbul’da yaşayan Botter Ailesi, genç oğullarının ölüm haberini aldıktan sonra Botter Apartmanı’nı satarak Paris’e yerleşmiş. İstanbul’a hüzünlü bir şekilde veda eden Botter Ailesi’nin apartmanı İstiklal Caddesi’ne renk katan binalardan biri.
Ragıp Paşa Apartmanı, II. Abdülhamid Dönemi’nin ileri gelen devlet adamlarından biri olan Eğribozlu Sarıca Ragıp Paşa tarafından yaptırılmış. Art-nouveau tarzında inşa edilen apartmanın inşaatı 1900 yılında tamamlanmış. Mimar Aram Karaş’ın tasarladığı Ragıp Paşa Apartmanı’nın pencerelerinin her biri farklı geometrik şekillerle süslü. Dikkatli bakarsanız ne kadar farklı, canlı ve hareketli bir yapı olduğunu görebilirsiniz.
Galata Kulesi hizasındaki Serdar-ı Ekrem Sokak’ta bulunan Kamondo Apartmanı, Galata’nın önde gelen banker ailelerinden biri olan Kamondo Ailesi tarafından yaptırılmış. Semtin en eski binalarından biri olan Kamondo Apartmanı başta cumbaları olmak üzere detaylarda kullanılan ahşap malzemeleri ile dikkat çekiyor. 19. yüzyılın sonlarına doğru yaptırılan bina zaman içinde Sait Faik Abasıyanık, Yaşar Kemal, Orhan Veli, Oktay Rıfat, Ahmet Hamdi Tanpınar, Melih Cevdet Anday, Abidin Dino gibi pek çok önemli Türk yazarına ev sahipliği yapmış. 2006 yılında satılan Kamondo Apartmanı, yapılan restorasyon çalışmalarının ardından artık rezidans olarak kullanılıyor.
Meşhur Serdar-ı Ekrem Sokak’ta yer alan Doğan Apartmanı sarı rengi ile dikkat çekiyor. Eski İstanbul apartmanlarının en meşhurlarından biri olan Doğan Apartmanı 1892-1894 yılları arasında inşa edilmiş. Belçikalı tüccar Albert Heldig tarafından yaptırılan binanın mimarı ise Raimondo d’Aranco. Günümüzde pek çok ünlü ismin evinin yer aldığı Doğan Apartmanı’nın 330 metrekarelik kocaman bir avlusu ve 52 dairesi var. Çatı katında ise büyüleyici bir İstanbul manzarasına sahip olan Doğan Apartmanı, “Eşkıya”, “Muhsin Bey” gibi pek çok filme de ev sahipliği yaptı. Meraklılarına duyurulur!
Son yılların en gözde mekanlarından biri olan Barnathan Apartmanı, 19. yüzyılın sonlarında inşa edilmiş. İstanbul’un ilk apartmanlarından biri olan Barnathan, birkaç yıl önce restore edilmesinin ardından otel olarak hizmet vermeye başladı. Neoklasik tarzda inşa edilen apartman uzun yıllar Barnathan Ailesi’nin eviymiş. Ancak yıllar içerisinde ailenin üyelerinin hepsi yurt dışına yerleşince Barnathan Apartmanı satılmış. Günümüzde otel olan apartmanın çok keyifli bir terası var. Otelde kalmasınız bile bir şeyler içmek için terasına uğrayabilirsiniz.
1831 yılında Ruslar tarafından elçilik binası olarak yaptırılan Narmanlı Han sonrasında hapishane olarak da kullanılmış. Ünlü Mimar Giusseppe Fossaatti’nin eserlerinden biri olan Narmanlı Han 1933 yılında Avni ve Sıtkı kardeşler tarafından satın alınmış ve sanatçılara kiralanmaya başlamış. Narmanlı Han o yıllarda Ahmet Hamdi Tanpınar, Aliye Berger, Bedri Rahmi Eyüboğlu gibi birçok sanatçıyı ağırlamış. Birkaç yıl önce geçirdiği restorasyon çalışmasının ardından restoranların, kafelerin olduğu keyifli bir mekana dönüşen Narmanlı Han İstiklal Caddesi’nin son yıllardaki en gözde yapılarından biri.
İstiklal Caddesi’nin en görkemli binalarından biri olan Cercle d’Orient Osmanlı İmparatorluğu’nun önemli devlet adamlarından biri olan Abraham Paşa tarafından yaptırılmış. İstiklal Caddesi’nin ilk gece kulübü olan Cercle d’Orient Osmanlı zamanında batıyla olan ilişkiler için de önemli bir noktaydı. Cercle d’Orient, hemen arkasında bulunan tekstil deposunda 1983 yılında çıkan yangında büyük zarar görmüş ve ardından terk edilmiş. Uzun yıllar atıl olarak kalan bina kullanılmaz halde iken 2006 yılında çıkan bir kararla Beyoğlu Belediyesi tarafından yenilenmiş. Günümüzde içinde farkı kültürel ve sanatsal etkinliklerin düzenlendiği Cercle d’Orient pek çok mağazaya da ev sahipliği yapıyor.
İstanbul’un ilk betonarme apartmanı olarak bilinen Mısır Apartmanı 1870 yılında Mısırlı Hidivi Abbas Halim Paşa adına yaptırılmış. Altı katlı Mısır Apartmanı İstiklal Caddesi’nin Acara Sokağı ile kesiştiği noktada yer alıyor. Mehmet Akif Ersoy’un kısa bir süre yaşadığı ve ardından vefat ettiği yer olan Mısır Apartmanı hala Beyoğlu’nun en ihtişamlı yapılarından biri.
1841 yılında Hotel D’Angleterre adıyla hizmet veren Hıdivyal Palas bir zamanlar İstanbul’un en lüks otellerinden biriymiş. O yıllarda terasından izlenebilen boğaz manzarası, yemekleri ve şarapları ile dikkat çeken bir Fransız Restoranı’na ev sahipliği yapan Hıdivyal Palas sonrasında birçok kez el değiştirse de uzun yıllar otel olarak kalmış. Günümüzde ise Hıdivyal Palas kısa bir süre önce kapanan, Beyoğlu’nun klasikleşen en nostaljik mekanlarından biri olan Lebon Pastanesi’ne ev sahipliği yapıyordu.
Selim Hanna Frej tarafından Mimar Khyrikiadis’e yaptırılan apartmanın inşası 1906 yılında tamamlanmış. Art Nouveau tarzının Alman versiyonu olarak da bilinen Jugendstil tarzında yapılan bina uzun yıllar Frej Ailesi’ne ev sahipliği yapmış. Frej Ailesi’nin Yeşilcam filmlerini hatırlatan ilginç bir hikayesi var. Oldukça zengin olan Lübnan asıllı Frej Ailesi dönemin sosyetesinin de aranan isimlerindenmiş. Devlete bile borç verebilecek güçte olan Frej Ailesi, servetlerine servet katmak için çocuklarını İstanbul’un diğer zengin ailelerinden biri olan Glavani Ailesi’nin çocukları ile evlendirmiş. Uzun yıllar Beyoğlu’nda kendi yaptırdıkları apartmanda yaşayan Frej Ailesi apartmanlarını Sarkusyan’lara satarak Nişantaşı’na taşınmış.