Kim sevmez ki Ege’nin kalbi güzel İzmir’i. Her ne kadar zeytinyağlı sebze yemekleri ve otları ön planda olsa da İzmir’in derya deniz bir mutfağı var. Şehrin kozmopolit yapısı mutfağının da şekillenmesinde büyük rol oynamış.
Geleneksel İzmir mutfağına baktığımızda Rum, Sefarad ve Boşnak mutfaklarından izler taşındığını görürüz. Şehir böyle renkli olunca haliyle mutfağı da bol çeşitli oluyor.
Her sokağında tadı damağınızda kalacak bir lezzet durağı ile karşılaşabileceğiniz İzmir’in meşhur lezzetlerini daha yakından tanımaya ne dersiniz?
Kumru için susamlı ekmek arası arası lezzet bombası desem yerinde olur sanırım. Bir İzmir klasiğidir arası sucuklu, salamlı, sosisli, kaşar peynirili, tulum peynirili ve turşulu kumru.
Bazen plaj dönüşlerinin en keyifli atıştırmalığı, bazense sabaha karşı bastıran açlığı yatıştırmanın en lezzetli alternatifidir kumru.
İzmir’e yolunuz düşerse ister kahvaltı için isterseniz de akşam üzeri atıştırması olarak kendinize en güzelinden bir kumru ısmarlamayı ihmal etmeyin.
Son bir bilgi daha verecek olursam İzmir’in en meşhur ve en lezzetli kumrucuları genellikle Alaçatı ve Çeşme’de oluyor. Aklınızda bulunsun.
Bir İzmir ritüelidir güne fırından yeni çıkmış, en çıtırından sıcacık bir boyoz ve haşlanmış yumurta ile başlamak.
Boyozun en sevileni klasik sadesi olsa da son yıllarda çikolatalı, tahinli, ıspanaklı ya da peynirli gibi alternatifleri de yapılmaya başladı.
Çok yağlı yemek istemiyorum ama boyozu da çok merak ediyorum derseniz de nispeten daha az yağlı light boyoz yapan fırınlar var. Ancak hakiki bol yağlı boyozun yerini tutar mı bilemem.
Ayaküstü İzmir kahvaltılarının en lezzetli alternatiflerinden biri de tabi ki gevrek. Özellikle de fırından yeni çıkmış en çıtır haline denk gelirseniz sizden keyiflisi olamaz.
Aman canım ha gevrek ha simit ne farkı var demeyin. İzmir dışındaki simitler genellikle ön pişirme olmadan pekmeze batırılıp fırına veriliyor.
Oysa İzmir’in gevreği şekil verildikten sonra kaynayan pekmez dolu kazanlarda pişirildikten sonra fırına veriliyor. İşte adını da bu ön pişirmenin verdiği gevreklikten alıyor.
Sabah kahvaltılarının olmazsa olmazı, meze sofralarının baş tacıdır İzmir tulumu.
İzmir’in meşhur az yağlı, tuzlu bu peynirinden orada tatmakla kalmayıp dönerken eviniz için de birkaç kilo alın derim.
Özellikle biraz ceviz ile karıştırıp haşladığınız ev eriştesinin üzerine döktünüz mü efsane oluyor.
İzmir’in öne çıkan lezzetlerinden biri de uğruna festivaller düzenlenen, onlarca çeşit yemeği hatta tatlısı bile yapılan enginar.
Enginarın her hali güzel ama bol dereotu, tane tane pilavlı İzmir usulü enginar dolması bence bir efsane.
İzmir’e giderseniz kendinize en güzelinden bir enginar dolması ısmarlamadan dönerseniz üzülürsünüz, demedi demeyin.
Yağmurların başlaması ile birlikte tezgahlarda yerini alır Ege’nin meşhur çıntar mantarı.
Çam ve meşe ormanlarında yetişen ve kendine has baharatlı bir aroması olan çıntar mantarının en güzel hali bence kızartması.
Kokusu ile kendine hayran bırakan çıntar mantarının en lezzetlisi için İzmir’in esnaf lokantalarını keşfe çıkabilirsiniz.
Eğer İzmirli değilseniz ya da sakatata özel bir ilginiz yoksa söğüş denilince aklınıza ilk olarak doğranmış domates salatalık geliyordur.
Ancak İzmirliler için söğüş sevenin çok sevdiği, sevmeyeninin oldukça çekingen yaklaştığı bir sakatat.
Farklı sakatat çeşitleri ile yapan yerler olsa da söğüşün hası kelle ile yapılandır der İzmirliler.
Genellikle ekmek arası servis ediliyor olsa da söğüşünüzü porsiyon olarak da isteyebilirsiniz.
Her yerde kokoreç var ama İzmir’in halka veya madalyon şeklinde kesilmiş kokoreçinin tadı bambaşka.
Sakatata düşkünlüğü ile bilinen İzmirliler iri parçalar halinde kesilen ya da halka olarak servis edilen kokoreçin çok daha aromatik çok daha lezzetli olduğunu söylüyor. Siz ne dersiniz?
Ege’nin her köşesinin midye dolması lezzetli ama İzmir’in Kordon’unda gün batımı manzarasına karşı yenilen midye dolmanın tadı bir başka.
Hele bir de üzerine limon sıktınız mı bol karabiberli İzmir usulü midye dolmayı yemelere doyamayacaksınız benden söylemesi.
Başta bir İzmir klasiği olan şevketi bostan, acı ot, ebegümeci, ısırgan, turp otu ve daha niceleri.
Ege mutfağı demek tazecik otlarla yapılan zeytinyağlı kavurmalar demek. Malum İzmir’de Ege’nin incisi o yüzden İzmir’e giderseniz tazecik otlarla yapılan kavurmaları asla es geçmeyin derim.
Ot kavurma sevmezseniz de bol otlu el açması börek güzel bir alternatif olacaktır.
Ege sofraları balıksız, İzmir sofraları sütlü levreksiz olmaz. Taze deniz levrekleri üzerine süt gezdirilip parça tereyağı eklendikten sonra pişiriliyor. Çatal değdiği anda dağılan yumuşacık bir balık istiyorsanız sütlü levrek tam size göre.
İzmir’e giderseniz en salaşından en lüksüne hemen hemen her balıkçıda bulabileceğiniz sütlü levrekten mutlaka tadın derim.
İnce uzun köfteler, patates ve çeşitli sebzelerle buluşup fırına gidiyor ve ortaya İzmir’in o meşhur yemeği çıkıyor.
İzmir’e giderseniz esnaf lokantalarının demirbaşı diyebileceğim efsane İzmir köfteden mutlaka tadın derim.
Bilenler bilir bir Kemeraltı klasiğidir şambali tatlısı. İzmir sokaklarında en sık rastlanan tatlılardan biri olan şambali genellikle arasına kaymak koyup üzerine tarçın serpilerek yeniyor.
Şambalinin lezzet sırrı ise odun ateşinde, bakır tepsilerde pişmesinde saklı.
İzmir’e giderseniz ayaküstü tatlıların en lezzetlisi şambaliden yemeden dönmeyin, üzülürsünüz.
Son yıllarda farklı şehirlerlerde de pek çok fırında rastladığımız, arasından çikolata akan bomba, İzmir’in en meşhur, en sevilen lezzetlerinden biri.
Her ne kadar artık yaşadığımız şehirlerde de üç fırından birinde İzmir bombası bulabiliyor olsak da bence her şeyin tadı yerinde bir başka güzel.
Sübye denilince aklınıza hemen deniz ürünü gelmesin. Sübye, İzmirliler için eski gelenekleri yaşatan, Sefarad Musevileri’nin İzmir mutfağına kazandırdığı nefis bir içecek.
Neymiş bu sübye dediğinizi duyar gibiyim, o yüzden hemen konuya giriyorum.
Toz haline getirilen kurutulmuş kavun çekirdekleri şekerli su ile kaynatıldıktan sonra süzülüyor.
Görünüş itibari ile süte benzese de insanın içini ferahlatan farklı ve tatlı bir içecek sübye.
Farklı lezzetlerin izini sürmeyi seviyorsanız deneyin derim.
İzmir’e giderseniz vakumlu paketlerde de satılan meşhur İzmir tulum peynirinden, kahvaltıların yıldızı boyozundan, ağızda dağılan lorlu kurabiyesinden, Bergama helvasından, damla sakızı reçelinden ve damla sakızlı Türk kahvesinden almadan dönmeyin derim.