Karadeniz Bölgesi’nin yerel yemek kültürünün hemen hemen bütün özelliklerini taşıyan Samsun’un tadı damağınızdan uzun süre silinmeyecek bir mutfağı var.
Samsun’un hamsi başta olmak üzere balığın sofralardan eksik olmadığı, mısır, karalahana gibi sebzelerin bolca kullanıldığı, kuru fasulyenin başrolde, hamur işlerinin ise vazgeçilmez olduğu derya deniz bir mutfağı var.
Siz de her lokmasının mutlulukla dolu olduğu bir seyahat planlıyorsanız rotanızı Samsun’a çevirin derim. Hem biraz Karadeniz havası alır hem de tadı damağınızdan uzun süre silinmeyecek yemekler tatmış olursunuz.
Hadi gelin lafı daha fazla uzatmadan Samsun mutfağının en sevilen lezzetlerine bir göz atalım.
Samsun’un en meşhur lezzetleri:
İçindekiler
Menemen soğanlı mı olur soğansız mı tartışmalarını bir kenara bırakın ve çakallı menemeninin tadını çıkartın.
Bol tereyağlı, soğansız ve kaşar peyniri ile yapılan çakallı menemeninin lezzeti sadece yumurtanın sarısı kullanılarak yapılmasında saklı.
Çakallı menemeni o kadar güzel ki ekmek banmaya doyamayacaksınız benden söylemesi.
Samsun kahvaltılarının olmazsa olmazlarından biri olan katık sündürmesi uzun yıllardır meze olarak da sofralarda kendine yer buluyor.
Bol maydonozla karıştırılan katık sündürmesi, ismiyle müsemma tereyağı ile birlikte tavada sündürülüyor. Ardından sıcak sıcak sofradaki yerini alıyor.
Mısır ekmeği ile efsane bir uyum içinde olan katık sündürmesinden tatmadan Samsun’dan ayrılırsanız üzülürsünüz.
Karadeniz mutfaklarında en çok kullanılan bakliyatlarından biri de kuru fasulye.
Siz de bol malzemeli, sağlıklı ve doyurucu bir çorba ile öğün geçiştirmeyi sevenlerdenseniz Samsun’un mısırlı fasulye çorbasına mutlaka bir şans verin derim. Emin olun pişman olmazsınız.
Bir göçmen yemeği olan haluçka geleneksel Samsun mutfağının en sevilenlerinden biri. Tavuk, nohut ve el açması hamur parçalarının başrolde olduğu haluçka nefis bir çorba çeşidi.
Özellikle kış aylarında sofralardan eksik olmayan haluçka çorbasından tatmak isterseniz size en yakın esnaf lokantasının ya da yöresel yemekler yapan bir restoranın yolunu tutun derim.
Karadeniz mutfaklarının olmazsa olmazıdır turşu kavurmalar. Pek çok turşunun kavurması yapar Karadenizliler ve hepsi de birbirinden güzel olur ama ben fasulye turşusu kavurmasını tek geçerim.
Üzerine biraz yoğurt gezdirirseniz nefis bir meze, hafif ılık haliyle ise nefis bir başlangıç olabiliyor.
Samsun’da hemen hemen her restoranda bulabileceğiniz fasulye turşusu kavurmasını denemeden dönmemelisiniz.
Kastamonu ile Samsun’un ortak lezzetlerinden biri olan karmaç mısır unu ile yapılan kısır vari enfes bir salata.
Bazı yörelerde içine pırasa eklenerek de yapılıyor ve bence efsane oluyor. Denk gelirseniz kesinlikle pırasalısından tatmalısınız! Yok böyle bir lezzet.
Adından da tahmin edebileceğiniz gibi bu nefis sarmanın iç harcında kuru bakla başrolde. Pirinç yerine ise buğday kullanılıyor.
Minik minik doğranmış kuşbaşı et ile de tadına tat katıyor. Samsun’a giderseniz bu efsane lezzeti asla es geçmeyin derim.
Emin olun o ana kadar yediğiniz tüm sarmaların lezzetini unutacaksınız. Demedi demeyin.
Kendine has bir pidesi olmayan bir Karadeniz şehri yok desem abartmış olmam. Samsun’da ne yesek denilince ilk akla gelenlerden biri de tabi ki meşhur Bafra pidesi.
Samsunlular için bir pazar geleceğidir kahvaltıda pide yemek.
Samsunlular pidenin iç harcını evlerinde hazırlayıp pide fırınlarında pişirtiyor.
Samsunlular en lezzetli Bafra pidesi harcı evde hazırlanandır dese de bence pidecilerde de nefis pideler bulmak mümkün.
Samsun’a giderseniz kapalı kıymalı Bafra pidesi ile güne başlamadan dönmeyin derim. Hele bir de hamur sıcakken üzerine biraz tereyağı sürdünüz mü tadına doyum olmuyor.
En çok pide çeşidine sahip Karadeniz ilimiz olsa gerek Samsun. Terme pidesi de Samsun’un en sevilen pide çeşitlerinden biri.
Terme pidesi Bafra pidesinin aksine açık ve daha yayvan şekilli. Meşe odunu ateşinde pişen Terme pidesini Samsun’daki pek çok restoranda bulabilirsiniz. Mutlaka deneyin derim.
Çünkü Terme pidesi öyle güzel öyle meşhur ki tadan herkes özel soğutma yöntemi ile hazırlanan pidelerden alıp evlerine götürüyor.
Sakatat severlerin asla hayır diyemeyeceği, kalabalık sofralarının olmazsa olmazı, bayram sofralarının en özel yemeği Samsun’un meşhur böbrek kavurması.
Sadece soğan, mis gibi köy tereyağı ve domates suyu ile pişen böbrek kavurma resmen ağızda dağılıyor. Sakatat seviyorsanız mutlaka denemelisiniz.
Her ne kadar kaz eti denilince akıllara hemen Kars gelse de Samsun’da da kaz eti ile nefis yemekler hazırlanıyor.
Kaz etinin haşlama suyuyla ıslatılan yufkalar servis tabağının en altına yayılıyor. Üzerine nefis bir pilav ve lokum gibi pişmiş kaz eti ekleniyor.
Siz de seyahatlerinizde tadı damağınızdan uzun süre silinmeyecek lezzetlerin izini sürüyorsanız kaz tiridi tam size göre. Asla es geçmeyin derim.
Tavası, pilavı bir yana kağıtta pişmiş hali bir yana. Hamsinin seveni kadar sevmeyeni var. Ancak Samsun usulü kağıtta hamsi, hamsi sevmeyeni bile kendine hayran bırakıyor.
Kağıda serilen hamsilerin üzerine limon, zeytinyağı, maydonoz ve defne yaprağı ilave edilip sarılıyor. Ardından fırında pişiriliyor. Böylelikle hamsiler hem çok kokmuyor hem de yumuşacık oluyor.
Samsun’a yolunuz düştüğünde bir deneyin derim.
Karadeniz Bölgesi’ne yetişen mantarlarla yapılan oldukça aromatik ve özel bir lezzet mantarlı pilav.
Özellikle Samsun’un Vezirköprü ilçesi ile özdeşleşen bu nefis pilav yanında bol köpüklü ayranla nefis oluyor.
Samsun’un peynirli ve cevizli mantısı bildiğiniz tüm mantıları unutturacak türden. Klasik usül kıymalı olarak hazırlanan mantılar haşlanıyor.
Süzüldükten sonra üzerine bolca peynir ve ceviz serpilerek servis ediliyor.
Siz de farklı lezzetler denemeyi seviyorsanız Samsun’un peynirli ve cevizli mantısını asla es geçmeyin derim. Yok böyle bir lezzet.
Hamur işi olmasına rağmen oldukça hafif bir lezzet olan haşhaşlı çöreği Samsun’daki tüm pastanelerde bulabilirsiniz desem abartmış olmam.
Haşhaşlı çörek özellikle çayla nefis bir akşam üzeri atıştırmalığı oluyor. Bir de nefis bir yolluk, aklınızda bulunsun.
Kuru baklava olarak da bilinen kıvratma Samsun’un Çarşamba İlçesi’nin tescilli lezzetlerinden biri.
Samsun’a giderseniz sadece orada yemekle kalmayın. Uzun süre tazeliğini koruyan kıvratmadan birkaç kutu alıp evinize de götürün.
Bir zamanlar Samsunlular için araba ile yapılan uzun seyahatlerin olmazsa olmaz yolluklarından biriymiş nokul.
Uzun süre taze kalması, hem tok tutması hem de lezzetli olması nokulu Samsunlular için daha da vazgeçilmez yapmış.
Uzun yıllardır Samsunluların sofralarından eksik olmayan nokuldan tatmadan Samsun’dan ayrılmayın.
Adı pek de iştah açısı olmasa da Samsun mutfağının en sevilen tatlılarından biri koca karı gerdanı.
Tercihe göre bol fındıklı ya da cevizli yapılan, görüntüsü ile sarı burmayı andıran nefis bir şerbetli tatlı koca karı gerdanı.
Şerbetli tatlıların her hali güzel ama özellikle fırından yeni çıkmış en çıtır haline denk gelirseniz bir porsiyon ile asla yetinemeyebilirsiniz. Demedi demeyin.
Samsun’a giderseniz Karadeniz’in tazecik kuşburnuları ile yapılan marmelatından, başta erik ve dut olmak üzere farklı meyvelerle yapılan pestillerinden, Bafra’nın kaymaklı lokumundan almadan dönmeyin derim.