Hem doğudan hem de batı mutfaklarından izler taşıyan Adana mutfağında baharatların ve tabi ki kebabın üstünlüğü var.
Ancak Adana mutfağını böyle güzel ve özel kılan esas sebeplerden biri de pek çok yemek tarifinin kuşaktan kuşağa aktarılarak, en geleneksel haliyle günümüze aktarılmış olması bence.
Her ne kadar Adana denilince akıllara ilk zırh ile kıyılan özel etten yapılan ‘Adana Kebap’ gelse de Adana mutfağında kebaptan çok daha fazlası var.
O zaman var mısınız ritüellerle dolu Adana mutfağına doğru mini bir keşif yolculuğuna çıkmaya? Bakarsınız yazıyı okuduktan sonra bir Adana gezisi planlarsınız, belli mi olur?
Adana’da Ne Yenir, Nerede Yenir yazımıza da mutlaka göz atmalısınız.
Sıkma için gözlemenin Adanalısı desek yeridir. Adana kahvaltılarının olmazsa olmazlarından biri olan sıkmanın gözlemeden farkı ise rulo şeklinde sarılarak servis ediliyor olması.
Maydanozlu peynirli, domatesli peynirli, ıspanaklı ya da patatesli gibi pek çok farklı sıkma çeşidi olsa da benim oyum her daim patatesli sıkmadan yana.
Arasındaki peyniri kuymak misali çektikçe uzayan çıtır çıtır bir böreğe kim hayır diyebilir ki? İşte Adana usulü su böreği tam da böyle. Hele bir de fırından yeni çıkmış sıcak haline denk gelirseniz iki porsiyon yemek garanti benden söylemesi.
Adana usulü su böreğinin en lezzetlisi içinse sabahın erken saatlerinde Sanayi Mahallesi‘nin yolunu tutun derim.
Kuru fasulye, tahin, domates salçası ve bayat ekmekle yapılan vardabit, bence Adana mutfağının en lezzetli yemeklerinden biri.
Vardabit genellikle üzerine ince doğranmış taze nane ya da maydanoz serpilerek servis ediliyor.
Renkli görüntüsü ile göze lezzeti ile damaklara hitap eden vardabit etli yemekleri ile meşhur Adana mutfağının vejetaryenlere uygun ender yemeklerinden biri. Ama vejetaryen dediğime bakmayın siz, vardabit Adana mutfaklarında bolca pişiriliyor.
Yapımı bir hayli zor olsa da Adana mutfaklarında en sık pişirilen yemekler arasında ilk sıralarda yer alıyor içli köfte. Ya da namı-ı diğer kıbbe.
Eskilerin tabiri ile tülbent inceliğinde hamur gibi açılan dış katmanın içi, Adana’nın nefis baharatları ile harmanlanan özel kıymalı bir harç ile dolduruluyor. Ardından yuvarlanarak toplar yapılıyor.
Elma büyüklüğündeki kıbbenin en güzel yancılarından biri de bence kesinlikle sarımsaklı yoğurt.
Arap mutfağından Adana mutfağına aktarılan en lezzetli yemeklerden biri de bence fellah köftesi.
Fellah köfte, etin hakimiyetinin fazlaca görüldüğü Adana’da da vejetaryen beslenenler için de güzel bir alternatif olacaktır.
Düğme şeklindeki üzeri domates soslu, sarımsaklı yoğurtlu fellah köftesini yemelere doyamayabilirsiniz.
Mini mini mantılı, nohutlu, et suyuyla hazırlanan yüksük çorbasının yapımı biraz zahmetli olsa da ortaya çıkan lezzet katlanılan zahmete fazlasıyla değiyor bence.
Adana’ya giderseniz bir öğlen gözünüze kestirdiğiniz bir çorbacıda keyifli bir mola verip güzel bir yüksük çorbası içmeyi ihmal etmeyin derim.
Dövme, gerdan eti ve nohutla yapılan yoğurtlu nefis bir çorba kamhi.
Özellikle soğuk kış aylarında Adana sofralarından eksik olmayan kamhi çorbasını pek çok restoranın menüsünde ya da şehrin meşhur çorbacılarında bulabilirsiniz.
Geleneksel Adana mutfağının en sevilen lezzetlerinden biri de analı kızlı.
Adana mutfaklarında genellikle çorba olarak tüketilse de bence analı kızlı başlı başına bir yemek.
İki farklı boy köfte ile hazırlanan analı kızlı çorbasını Adana’daki pek çok restoranda bulabilirsiniz.
Özellikle Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz bölgelerinde hemen hemen her ilin kendine has bir lahmacunu var. Kiminin harcı sarımsaklı, kiminki bol baharatlı olarak hazırlanıyor.
Adana’nın lahmacunu ise sadece kuzu kıymasından yapılıyor.
Adana’ya giderseniz benim önerim acılı bir lahmacun yanına da bol köpüklü bir ayran söyleyerek kendinize mini bir ziyafet çekmenizden yana.
Seveninin çok sevdiği, sevmeyeninin sadece uzaktan baktığı mumbar, Adana mutfağının öne çıkan lezzetlerinden biri.
Adanalılar arasında şırdanın alternatifi olarak görülen mumbar, sakatat severlerin her daim değişmez favorilerinden biri.
Sakatatla aranız iyiyse mumbar yemeden Adana’dan dönerseniz üzülürsünüz.
Adana’nın en meşhur lezzetlerinden biri de şırdan. Görünüşü pek iştah açıcı olmasa da seveni bir hayli fazla.
Siz de seyahatlerinizde farklı lezzetler denemeyi, o şehrin geleneksel yemeklerine bir şans vermeyi seviyorsanız Adana’ya gittiğinizde şırdan deneyebilirsiniz.
Bir de küçük tüyo verecek olursam Adanalılar şırdanın üzerine biraz kimyon bolca da pul biber serpip yemek gerektiğini söylüyor.
Her ne kadar kulağa biraz enteresan gelse de Adana’da olmak güne en güzelinden bir ciğerle başlamayı gerektirir.
Adanalılar için özellikle pazar günlerinin vazgeçilmez ritüellerinden biri kahvaltıda ciğer yemek.
Siz de Adana’daysanız ve güne ciğerle başlamak istiyorsanız istikametiniz ara sokaklardaki salaş ciğerciler olsun derim. Taburenize oturun ve kendinizi sokağın ritmine bırakın.
Her ne kadar günümüzde her şehirde hatta neredeyse her semtte Adana kebap yapan bir yer bulabiliyor olsak da Adana kebabı yerinde yemenin tadı çok başka. Hatta Adana’ya gidip bir de yerinde yemeden Adana kebap yedim demeyin.
Dana ve kuzu kıyma karıştırılarak hazırlanan Adana kebabın lezzet sırrı ise kullanılan baharatlarda ve mis gibi Adana salçasında saklı.
Adana’nın kavurucu sıcaklarında içinizi serinletecek yöresel bir tatlı ararsanız bici biciye mutlaka bir şans vermelisiniz.
Nişasta ve su ile hazırlanan su muhallebisinin üzerine rendelenmiş buz konuluyor ardından gıda boyası ile renklendirilmiş gül suyu gezdiriliyor.
Kırmızı rengi ile özellikle çocukların favorisi olan bici bici tatlısı, Adana’da tadılacaklar listenizde mutlaka olmalı.
Güne sizi çocukluğunuza götürecek bomba gibi bir lezzetle başlamak isterseniz kendinize en güzelinden bir muzlu süt ısmarlayın derim.
Kremamsı kıvamı ile gönülleri fetheden, milkshake tadında muzlu sütün en sevilen eşlikçilerinden biri de yengen tostu.
Adana’nın Çukurova Bölgesi’ne özgü bir içecek olan şalgam suyunun acılı ve acısız olmak üzere iki farklı çeşidi var.
Özellikle kebap ve meze sofralarının en güzel içeceği olan şalgam suyu, Adanalıların olmazsa olmazlarından.
Bol cevizli incecik hamurlu çıtır çıtır bir tatlı, karakuş.
Üzerine şerbet gezdirildikten sonra ılık ılık servis edilen Karakuş tatlısından yemeden Adana’dan dönerseniz üzülürsünüz.
Hamur tatlısı olsun ama dışı taş gibi sert ve biraz da kıtır olsun istiyorsanız yassı kadayıf olarak da bilinen Adana’nın taş kadayıfı tam size göre.
Taş kadayıf, ister akşam üzeri kahve keyfinize eşlik etsin, isterseniz de akşam yemeğinden sonraki çay keyfinize. Günün her saatine yakışan nefis bir tatlı.
Çoğunlukla seyyar tezgahlarda satılan halka tatlısı Adana’nın en sevilen sokak lezzetleri arasında ilk sıralarda yer alıyor.
Şekil itibariyle İspanyolların meşhur tatlısı ‘churros’a benzeyen halka tatlısı, şerbetli ve çıtır tatlı severlerin favorilerinden.
Adana’ya giderseniz mis kokulu narenciyelerinden almadan, lokum gibi kebaplarından, ciğerinden, çıtır çıtır kadayıfından yemeden, şalgamından içmeden dönmeyin derim.