Ürün çeşitliliğinin oldukça bol olduğu Zonguldak’ın mutfağı da bu zenginliğe yaraşır çeşitlilikte. Karalahana, pırasa, ıspanak, mısır gibi sebzelerin bolca kullanıldığı, etin ve balığın sofralardan eksik olmadığı, elma, erik, kızılcık gibi meyvelerin mutfakların baş tacı olduğu, hamur işlerinin önemli bir yere sahip olduğu Zonguldak mutfağını keşfetmeye ne dersiniz?
Zonguldak’a giderseniz ünü il sınırlarını çoktan aşmış kestane balından, mini mini Osmanlı çileğinden, en güzel fasulye yemeklerinin sırrı kabuklu fasulyesinden tatmadan ve almadan, meşhur kızılcık şerbetinden içmeden dönmeyin derim.
Hadi gelin okurken bile insanın iştahını kabartan geleneksel Zonguldak mutfağının en meşhur yemeklerine birlikte bir göz atalım. Bakarsınız yazıyı okuduktan sonra rotanızı Karadeniz’e çevirirsiniz belli mi olur?
İçindekiler
Karadenizliler mutfaklarının olmazsa olmazlarından biri olan kızılcık ile öyle güzel bir çorba yapıyorlar ki tadı tam anlatılmaz yaşanır türden.
Hafif ekşi tadı ile damaklarda oldukça farklı bir tat bırakan kızılcık çorbasını Zonguldak’ta tadılacaklar listenize mutlaka alın derim.
Rahiyasını naneden, kıvamını undan, tadını ise sütten alan oğmaç çorbası Zonguldak mutfağının en sevilen lezzetlerinden biri.
Farklı yörelerde de yapılıyor olsa da Zonguldak usulünün tadı bir başka oluyor. Deneyin göreceksiniz.
Mısır unu ile hazırlanan tercihe göre pastırmalı, sucuklu ya da kuşbaşı etli yapılan pum pum çorbası özellikle kış aylarında Zonguldak sofralarından eksik olmuyor.
Siz de Zonguldak’ın bu özel çorbasından tatmak isterseniz size en yakın esnaf lokantasının yolunu tutun derim.
Yazın toplanan taze fasulyeler güneşte kurutuluyor. Kış aylarında da fasulyeden mahrum kalmak istemeyen Zonguldaklılar kuruttukları taze fasulye ile enfes lezzetler hazırlıyor.
Onların en güzellerinden biri de kesinlikle kabuklu fasulye. Kabuklu fasulye klasik zeytinyağlı fasulyenin tahtını elinden alabilir. Zonguldak’a giderseniz mutlaka tadın derim.
Farklı yörelerde kaldırık otu olarak da bilinen zılbıt otu ile yapılan bol sarımsaklı yumurtalı nefis bir lezzet zılbıt.
Sarımsakla aranız iyiyse Zonguldak’a gittiğinizde zılbıtın tadına mutlaka bakın derim. Yanına bol köpüklü bir ayran bir parça da mısır ekmeği söylemeyi ihmal etmeyin.
Zonguldak mutfaklarının olmazsa olmaz sebze yemeklerinden biri de kök lahana ile yapılan doruk.
Nerede olursanız olsun sebze yemeği olmayan sofraya oturmayı sevmeyenlerdenseniz Zonguldak’ın meşhur doruk yemeğine mutlaka bir şans verin derim.
Zonguldak’ta yetişen birbirinden lezzetli otların buluştuğu son derece sağlıklı bir o kadar da lezzetli bir yemek beddam mancar yemeği.
İncecik kıyılan otlar zeytinyağında kavrulduktan sonra üzerine bulgur ve salça eklenip pişiriliyor. Ardından afiyetle yeniyor.
Siz de suyuna ekmek banmalık sağlıklı bir sebze yemeği arıyorsanız beddam mancar yemeği tam size göre. Gördüğünüz yerde es geçmeyin derim.
İçinde pırasanın haricinde barbunyadan bulgurda pek çok lezzet olan mancar Zonguldak mutfaklarında en çok pişirilen sebze yemeklerinden biri.
Akşam yemeklerini hafif geçirmeyi sevenlerdenseniz kendinize en güzelinden bir pırasalı mancar yanında da güzel bir ev yoğurdu ısmarlayabilirsiniz.
Patatesin her hali güzel ama Zonguldak’ın çöpelesi bir başka. Haşlanmış patatesler bir servis tabağına alınıyor ardından üzerine sarımsaklı yoğurt ve tereyağında kızdırılmış kırmızı pul biber gezdiriliyor.
Yemelere doyamayacağınız bir yemek arıyorsanız çöpeleden şaşmayın derim. Yok böyle bir lezzet.
Mısır unu ile hazırlanan hamur sacda kıtır kıtır oluncaya kadar kızartılıyor ve ortaya karşı konulmaz bir lezzet çıkıyor.
Gartlaç her yemeğin, mezenin yanına yakışyor. Ancak bence gartlaçın en güzel eşlikçileri kesinlikle ayran ve fasulye turşusu kavurması.
Hem tuzlu hem de tatlı versiyonları yapılan malay Zonguldak mutfağının en farklı lezzetlerinden biri.
Ana malzemeleri mısır unu ve tereyağı olan malayı ister kaz ciğeri ve soğan ekleyerek nefis bir yemeğe dönüştürün.
İsterseniz de toz şeker ve çekilmiş ceviz ile buluşturup nefis bir tatlı yapın. Tercih sizin. Ancak benim oyun kesinlikle kaz ciğerli ve soğanlısına.
Göçmenlerin Zonguldak mutfağına kazandırdığı en karşı konulmaz lezzetlerden biri bence pirinçli börek.
Kavrulmuş kuşbaşı etli ve pirinçli iç harç özel baharatlarla harmanlandıktan sonra incecik açılan hamurların arasına koyulup pişiriliyor.
Zonguldak’a giderseniz içi bol malzemeli, dışı kıtır pirinçli börek ile keyifli bir akşam üzeri atıştırması yapmadan dönmeyin.
Geleneksel Zonguldak mutfağının adı ile merak uyandıran lezzetlerinden biri olan höttürme. Höttürme aslında bir çeşit mantı ama içi boş olarak hazırlanıyor.
Haşlanan hamurlar üzerine sarımsaklı yoğurt, kırmızı pul biberli tereyağı ve bol fındık ilave edilerek servis ediliyor.
Kim hayır diyebilir ki fırından yeni çıkmış çıtır çıtır bir pideye. Hele bir de Ereğli usulü içi soğanlı kıymalı kapalı pideyse değmesinler keyfinize.
Zonguldak’a giderseniz en güzelinden bir Ereğli pidesi ile güzel bir pazar kahvaltısı etmeyi ihmal etmeyin.
Zonguldak mutfağının en sevilen cevizli lezzetlerinden biri de dolma. Bulgur soğan, salça ve farklı baharatlarla özel bir hamur hazırlanıyor. Hazırlanan hamurun içine bolca dövülmüş ceviz, maydonoz ilave edilip kapatılıyor.
Yapılış aşamaları itibariyle içli köfteyi andırsa da Zonguldak’ın cevizli dolmasının tadı bir başka. Zonguldak’a giderseniz cevizli dolma ve ayran ile keyifli bir atıştırmalık molası vermeyi ihmal etmeyin derim.
Ülkemizde pek çok yörede yapılan ve genellikle et ile yapılan tirit Zonguldak mutfaklarında kıyma ile yapılıyor.
Altta dilimlenmiş pideler üzerinde kavrulmuş kıyma ve yoğurt. Son dokunuş olaraksa tereyağı…
Yazarken bile insanın iştahı kabarıyor. Zonguldak’a giderseniz kıymalı tiridinden tatmanızı şiddetle tavsiye ederim.
Zonguldak’ın teneke tavuğu o ana kadar yediğiniz tüm tavukları unutturacak tatta. Özel tenekelerde tavuğun kendi suyuyla piştiği lokum gibi bir beyaz et yemek istiyorsanız teneke tavuktan şaşmayın derim.
Teneke tavuk yanında tereyağlı pirinç pilavı ve yoğurtla efsane oluyor. Ancak ben daha sağlıklı bir öğün istiyorum derseniz de salata ile de efsane oluyor. Aklınızda bulunsun!
Son bir tüyo daha verecek olursam teneke tavuğun en lezzetlisini yemek isterseniz de adresiniz Zonguldak’ın Gökçebey İlçesi olsun. Çünkü teneke tavuğun Gökçebey ilçesindeki bir çoban tarafından Zonguldak mutfağına kazandırıldığı söyleniyor.
Adının börek olduğuna aldanmayın. Kabaklı börek aslında bal kabaklı, cevizli ve şekerli iç harcı olan nefis bir tatlı.
Bal kabaklı harç incecik yufkalara sarıldıktan sonra pişiriliyor. Ardından üzerine şerbet gezdirilip pudra şekeri serpiliyor.
Zonguldak’a giderseniz kendinize en güzelinden bir kabaklı börek ve çay ısmarlamadan dönmeyin derim.
Elde özenle açılan hamurlar uzunca bir süre dinlendiriliyor. Ardından arasına bol ceviz üzerine de çörek otu serpilip fırında pişiriliyor.
Üzeri nar gibi kızarmış dışı çıtır içi pamuk gibi tatlı bir hamur işi istiyorsanız cevizli kömeç harika bir alternatif olacaktır.
İncecik açılan yufkalar arasına bolca ceviz koyularak üst üste diziliyor.
Alışık olduğumuz baklavalarla kıyaslandığında daha hafif bir tadı olan beyaz baklava, Zonguldak’ta tadılacaklar listenizde mutlaka olsun.
Önceden haşlanan armutlar özel güveç kaplarında manda sütü ile buluşuyor ve ortaya karşı konulmaz bir tatlı çıkıyor.
Meyveli hafif tatlılar sizin için de her daim bir adım öndeyse Zonguldak mutfağının en meşhur tatlılarından biri olan sütlü armutu asla es geçmeyin derim.