İtalya’da doğup tüm dünyanın en sevdiği yiyecek haline dönüşen makarnayı daha da güzelleştiren makarna sosları tüm dünyada farklı tatlara bürünüyor.
Her biri birbirinden güzel makarna sosları sadece bugünlerde değil her zaman evimizde bulunması gereken lezzetlerden. Bugünü kavanoz kavanoz makarna sosu hazırlamakla ve makarna pişirmekle geçirmeye ne dersiniz? Tabii, eğer dilerseniz bütün bu sosları hazır halde marketlerde de bulabilirsiniz. Evde yapabileceğiniz en kolay yemeklerden biri olan makarnayı farklı ülkelerin birbirinden değişik soslarıyla süsleyerek tüketebilirsiniz.
Şimdiden afiyet olsun!
1) Lutenitsa Soslu Makarna (Domates-Biber-Patlıcan Acı Sos)
Balkanlar arasında paylaşılamayan lutenitsa sosu için, Makedonların, Bulgarların ve Sırpların makarnalarını süsleyen eşsiz bir lezzet diyebiliriz. Yine bu bölgenin birçok yemeğinde bulunan domates, patlıcan ve biber, makarnalara da vazgeçilmez bir tat veriyor.
Hazır olarak marketlerde de bulabileceğiniz sosun tabii en lezzetli olanları evde yapılanlar. Olmazsa olmaz domates, sos ve patlıcanın yanı sıra sosa mutlaka zeytinyağı, sarımsak ve temel baharatları da eklemelisiniz.
Tamamen vegan ve çok da besleyici olan bu sosu farklı kılan özelliklerden biri de kullanılan biberlerin ve patlıcanların közlenmesi. Hazır olarak da satın alabileceğiniz közlenmiş biber ve patlıcanları kendiniz kolayca fırında da közleyebilirsiniz. Aslında kullanılan biberlerin acı olması gerekiyor, zaten sosun kelime anlamı da “acılı” demek, ama tabii tercih size kalmış.
Sosun orijinalinde Balkanlara özgü bir çeşit özel bir baharat karışımı olan Çubritsa da kullanılıyor fakat Lutenitsa sosunuzun evdeki malzemelerle de eşsiz bir lezzete sahip olacağına emin olabilirsiniz.
Üstelik vazgeçemeyeceğiz bir lezzet olacağını iddia ettiğimiz bu sosu sadece makarnalarla değil, acılı ketçap olarak köfte ve patates ile veya kahvaltıda kızarmış ekmekle beraber de tüketebilirsiniz.
Lutenitsa Sosu Malzemeleri:
- 5 adet büyük boy domates
- 4 adet kapya biber
- 2 adet orta boy patlıcan
- 3 diş sarımsak
- 1/2 çay bardağı zeytinyağı
- 2 çay kaşığı şeker
- 1 çay kaşığı tuz
- 1/2 çay kaşığı karabiber
- 1 paket makarna (artık markette hangisini bulursanız)
Lutenitsa Sosu Yapılışı, Lutenitsa Soslu Makarna Tarifi:
- Biberleri ve patlıcanları iyice közleyin ve kabuklarından ayırarak rondodan geçirin.
- Yıkanmış domateslerinizi kabuklarıyla beraber rondodan geçirin veya rendeleyin.
- Sarımsaklarınızı da kabuklarını soyarak havanda dövün.
- Bir tencerede az miktarda zeytinyağı ile beraber sarımsakları sarartın.
- Piştikten sonra içine patlıcan ve biberleri ekleyin, ağır ateşte yavaş yavaş pişirmeye bırakın.
- Pişirirken azar azar zeytinyağı ekleyin.
- Kaynamaya başlayınca baharat ve tuz ekleyin.
- Domatesler ağır ateşte suyunu çekince ocağı kapatın ve şeker ilave edin.
- Kıvam oturunca sosunuzu kavanoza alabilirsiniz. Ya da direkt makarnanızın üstüne süzebilirsiniz!
- Afiyet olsun!
2) Yoğurtlu Erişte
Bu dönemde mutlaka denenmesi gereken bir lezzet. Evet, hep dışarıdan alıp yapıyorduk ama bu dönemde kolları sıvayıp kendi eriştenizi evde yapmak istemez misiniz? Bu hamur işi lezzet, makarnanın Türk versiyonu değil de ne?
Çocuklarınızla beraber eğlenceli bir aktivite haline de getirebileceğiniz erişte yapımına hazır başlamışken eriştenin kardeşi diyebileceğimiz mantıyı da yapmaya geçebilirsiniz. Herkes evde ekmek yapmaya başlamışken erişte ve mantı neden yapmayasınız ki? (#challenge?)
Erişte hamuru ile mantı hamuru arasındaki tek fark erişte hamurunda su yerine süt bulunuyor olması.
Anadolu’nun bu vazgeçilmez lezzetini yine bize özgü olan yoğurtla birleştirerek yiyebilirsiniz.
Yoğurt yerine erişte çorbası halinde, tavuklu , peynirli cevizli, pesto soslu, salçalı soğanlı veya ıspanaklı erişteyi de deneyerek farklı farklı damak tatlarına sahip aile bireylerinizi mutlu edebilirsiniz.
Koca bir yemek masasını hazırladıysanız ve ellerinizi uzun uzuuun sabunla yıkadıysanız hamurumuzu açmaya başlayabiliriz:
Erişte Yapımı İçin Tarifler:
- 300 gram un (bol lifli olması tercih edilir)
- 3 adet yumurta
- 30 gram ekstra sızma zeytinyağı
- 1 çay kaşığı tuz
- 1,5 su bardağı ılık süt (Köy sütü veya günlük pastörize süt)
Erişte Nasıl Yapılır?
- Derin bir kaba 5 su bardağı unu ekleyip ortasına yumurta, süt, zeytinyağı ve tuzu ekleyip yavaş yavaş karıştırın.
- Sıvılar iyice karıştıktan sonra da hamuru yoğurmaya başlayın. Burada size bol bol sabır ve fiziksel güç diliyoruz. Açıkçası böyle bir dönemde ikisine de çok ihtiyacımız var. Gördüğünüz gibi bir erişte nelere kadir!
- Hamurunuz yoğrulup sert bir kıvama gelince, hamuru 4 parçaya ayırın ve yaklaşık 15 dakika kadar dinlendirin.
- Dinlendirdiğiniz hamurların çok az unlanarak açılması ve yaklaşık 8 saat kadar bekletilmesi gerekiyor.
- Kuruyan yufkaları 3 parmak genişliğinde şeritlere ayırıp 1,5-2 milimetre kalınlığında kesmeniz gerekiyor. Sizi sabır törpüsü yapacak bu aktivite yerine makarna makinelerinden de almayı tercih edebilirsiniz, böylece evde kendi makarnanızı her daim kendiniz yapabilirsiniz!
- Kesilen erişteleri de temiz bir örtünün üzerine koyun ve 1 akşam kurutun.
- Fırınladığınız erişteleriniz pembeleşince fırından alın.
- Cam kavanozlara yerleştirin.
Yoğurtlu Erişte Nasıl Yapılır? Erişte Tarifi:
-
- Öncelikle eriştemizi pişirmemiz gerekiyor. Bir tencere içine 2 su bardağı erişte koyun ve 2-3 yemek kaşığı sıvı yağ ile birlikte pişirin.
- 5 dakika kadar kavurduktan sonra erişteyi geçecek kadar su ekleyin.
- Biraz tuz ekleyin ve yumuşayana kadar haşlamaya devam edin.
- Eriştenin suyunu dökün ve tencerenizde erittiğiniz tereyağın üzerine geri ekleyin.
- Sos olarak da bir tabağa 1,5 su bardağı yoğurt koyun ve üzerine sarımsak rendeleyin.
- Erişteniz piştikten sonra yoğurdu da ekleyebilirsiniz.
- İsterseniz yoğurda ek olarak küçük bir tavada 1 kaşık tereyağı ve 4-5 yemek kaşık sıvı yağı karıştırıp üzerine biraz kırmızı toz biber ekleyip bunu da yoğurtlu sosunuza dökebilirsiniz.
- Ve elbette üzerine serpeceğiniz kuru nane ile beraber erişteniz hazır!
- Afiyet olsun!
3) Spaghetti Bolognese Soslu Makarna
Makarna deyip de makarnanın ana vatanına yani İtalya’ya uğramadan olmaz. Hem de bu sefer sizi Bologna bölgesine alıyoruz ve yemeğe adını verdiği bolonez sosuna bakıyoruz.
Elbette bu makarna için illa spaghetti kullanmanıza gerek yok, açıkçası diğer tüm makarna çeşitlerinde kullanılabilen ve elbette lazanyada da olmazsa olmaz bir sos bu!
Bildiğin bizim kıymalı makarna dediğinizi duyar gibiyiz. Ne yalan söyleyelim, gerçekten de öyle. Tek farkı bu makarnanın orijinalinde domuz eti kullanılıyor olması.
Sosu hazır olarak marketlerde de bulabilirsiniz fakat evinizdeki malzemeleri kullanarak da kolaylıkla yapabilirsiniz bu sosu.
Yine İtalya’dan pesto sosunu da mutlaka denemelisiniz, onu da yarının menüsüne şimdiden hazırlayın. 1 paket süt kreması, 2-3 yemek kaşığı hazır pesto sosu (yani fesleğen) ve 2 yemek kaşığı zeytinyağı veya sıvı yağ ile artık herkesin imza yemeği olan pesto soslu makarnayı yapabilirsiniz.
Spaghettti Bolognese Sosu Malzemeleri:
- 3 yemek kaşığı zeytinyağı
- 2 doğranmış soğan
- 1 diş sarımsak
- 2 havuç
- 3 parça doğranmış kereviz sapı
- Yarım kilo dana veya kuzu kıyma
- 1 kilo domates
- 2 yemek kaşığı domates püresi
- 1 defne yaprağı
- 3-4 yaprak maydanoz
- Tuz ve karabiber
- Bir tutam muskat
- 100 gram parmesan peyniri
- 30 gram tereyağı
- 1 paket spaghetti makarna
Spaghettti Bolognese Yapılışı:
- Soğan ve havucu rondodan geçirin ve sıvı yağda kavurun.
- Daha sonra kıyma ekleyin ve kavurmaya devam edin.
- Sürekli karıştırın ki altı yanmasın (Mutfak Sanatları 101), bu sırada da daha önceden hazırladığınız sarımsakları ekleyin.
- 20 dakika kadar sonra salça ilave edin.
- Rondodan geçirdiğiniz kabuğu soyulmuş domatesleri ekleyin.
- Altı kısık olarak pişirin.
- Tuzu ve baharatları ekleyin.
- Şekeri ekleyin.
- Sebzeler ve kıyma iyice karışa kadar ve suyunu kontrol ederek kaynatın. Suyu azalırsa biraz daha ekleyebilirsiniz.
- Pişirdiğiniz spagettinin üzerine koyarak servis edin.
- Afiyet olsun.
4) Somonlu ve Kremalı Makarna
Kuzey Avrupa‘ya özgü somon balığı besleyici özellikleriyle son yılların vazgeçilmezlerinden; makarna ve bezelye ile birleşince bağışıklık sisteminizi güçlü tutmanın en iyi yollarından da biri.
Somonlu ve Kremalı Makarna Malzemeleri:
- 300 gr farfalle (kelebek makarna)
- 250 gr somon
- 50 gr dereotu
- Yarım çay bardağı zeytinyağı
- 3 yeşil soğan
- 300 ml krema
- 1 adet limon suyu
- Tuz
- Taze çekilmiş karabiber
- 150 gr dondurulmuş bezelye
Somonlu ve Kremalı Makarna Tarifi:
- Makarnamızı pişiriyoruz.
- Bir tavayı zeytinyağı ile ısıttıktan sonra ince ince kıydığımız yeşil soğanları ve dereotunu ekliyoruz.
- Karışımı iki dakika soteledikten sonra bezelyeyi ve somonları da ekleyip pişiriyoruz.
- Krema ve limon suyunu da ileve edip 3-4 dakika daha pişirin ve ocaktan alın.
- Makarna ile sosu kaçırın.
- Karabiber ekleyip servis edin.
- Afiyet olsun!
5) Zeytinli Makarna
Zeytinin yakışmadığı bir yemek bizce yok. Akdeniz ülkelerinin imza lezzeti zeytini pizzaların yanı sıra makarnayla da birlikte tüketebilirsiniz. Hem de yapımı bu kadar kolay olup da lezzeti tavan olan bir başka makarna yok bizce. Aman diyelim, tencerenin dibini sıyırmaya başlamayın. Acaba bu makarna da Akdeniz tipi beslenme türünden sayılır mı?
Zeytinli makarna için evde bulduğunuz tüm malzemeleri kullanabilirsiniz açıkçası. Yaratıcılığı size kalmış. Salata ve makarna karışımı olarak da görebiliriz zeytinli makarnayı. Örneğin mozzarella peyniri çok yakışır bu makarnaya.
Dökün bütün malzemeleri tezgaha, artık aklınıza ne gelirse bu Akdeniz makarnasına koyabilirsiniz. Fakat dağılan mutfaklardan ve alınan kilolardan blog olarak sorumluluk kabul etmiyoruz, söyleyelim.
Zeytinli Makarna Malzemeleri:
- 1 paket makarna
- 1 kg küçük boy domates
- 3 diş sarımsak
- 1 çay kaşığı kekik
- 1 acı kırmızı biber
- Tuz
- 5 çorba kaşığı sızma zeytinyağı
- 1 kase sofralık siyah zeytin
- 1 tutam kıyılmış fesleğen
Zeytinli Makarna Tarifi:
- Zeytinleri çekirdeklerini çıkararak doğrayın.
- Sarımsakları temizleyip doğrayın.
- Domatesleri de doğrayın. (Bizce kabuğu kalsın)
- Tavada ısıttığınız zeytinyağına sarımsakları ekleyin ve orta ateşte pişirmeye başlayın.
- Üzerine domates, tuz, acı kırmızı biber ve kekik ekleyerek domatesler suyunu çekene kadar pişirin.
- Ocaktan makarnayı alın ve zeytinle birleştiren.
- Makarnayı da kaynattıktan sonra yaklaşık 9 dakika haşlayın. Süzdüğünüz makarnanın üzerine de sosunuzu ekleyin.
- İsterseniz fesleğenle süsleyip servis yapabilirsiniz.
6) Bal Kabaklı Makarna
Bal kabağının ana vatanının başta Meksika olmak üzere Güney Amerika olduğu biliniyor. Bu tropik lezzeti Akdeniz kültürünün vazgeçilmezi olan makarnayla birleştirince vücudunuzda bir bayram havası yaşanacağını iddia ediyoruz.
Ön yargılarınızı bir yana bırakın ve bu tatlı lezzete bir kapı açın. İşte bal kabaklı makarna yapmanız için gerekenler:
Bal Kabaklı Makarna Malzemeleri:
- 1 paket penne makarna
- 3 yemek kaşığı tereyağı
- 3 yemek kaşığı un
- 3 su bardağı süt
- 1 çay kaşığı tuz
- 1/2 çay kaşığı taze çekilmiş tane karabiber
- 1 çay kaşığı çok ince kıyılmış sarımsak
- 1/2 su bardağı sert cheddar peyniri
- 1/2 su bardağı parmesan peyniri
- 1 su bardağı bal kabağı püresi
Bal Kabaklı Makarna Tarifi:
- Bal kabaklı makarna yapmak için bir fırına ihtiyacınız var öncelikle. Fırınınızı 375 dereceye ayarlayarak önceden ısıtmanız gerekiyor.
- Derin bir tencereye su ve tuz koyarak kaynatın ve makarnaları ekleyerek pişirin.
- Makarnalarınızı süzdükten sonra soğumaya bırakın ve bal kabağı sosunuzu hazırlamaya başlayın.
- Küçük bir sos tavasında tereyağını orta ateşte eritin, eriyen yağa un ekleyin ve yaklaşık 1 dakika boyunca kavurun.
- Hafifçe kahverengileşen sosa yavaş yavaş süt ekleyin. Dilerseniz badem sütü veya soya sütü de ekleyebilirsiniz.
- Yaklaşık 5 dakika boyunca kısık ateşte karıştırmaya devam edin ve sosa karabiber, tuz, sarımsak gibi baharatları ekleyin.
- Daha önceden püre haline getirdiğiniz bal kabağını da ekleyin ve karıştırmaya devam edin.
- En son da peynirleri ekleyin. Peynirler eridikten sonra ocağın altını kapatın.
- Şimdilik ocakta işimiz bitti; makarnaları fırın kabına koyun ve üzerine de sosu dökün.
- Fırında 20-30 dakika pişirin.
- Fırından alıp hiç bekletmeden sıcak sıcak tüketin.
- Afiyet olsun!
7) Sebzeli Noodle
Kıymalı, tavuklu veya karidesli hazırlayabileceğiniz noodle makarnanın bizce en iyisi haşlanmış sebzelerle yapılanı.
Evde de hazırlayabileceğiniz noodle ve sosunu elbette marketlerde de bulabilirsiniz.
Uzak Doğu’nun makarnası olarak da geçen noodle, erişteye de benziyor diyebiliriz. Bir çılgınlık edip de evde erişte hazırlarsanız onu da kullanabilirsiniz yani.
Üstelik belki de listemizdeki en kolay tariflerden biriyle karşınızdayız. Klasik sebzeleri tercih etmezseniz, mantar ve kabak da koyabilirsiniz. Hatta aşırı besleyici bir lezzet isterseniz, düdüklü tencerede haşladığınız kemik suyu da ekleyebilirsiniz.
Sebzeli Noodle Malzemeleri:
- 1 paket noodle
- 1 adet havuç
- 1 adet kapya biber
- 3 adet yeşil biber
- 1 kase brokoli
- 3 dal taze soğan
- 3 yemek kaşığı soya sosu
- Zeytinyağı
- Tuz
- Karabiber
Sebzeli Noodle Tarifi:
- Tek yapmanız gereken noodle makarnayı haşlamak
- Üzerine jülyen doğradığınız havuç biberleri soteleyin.
- Üzerine taze soğan ve biberleri ekleyin.
- En son da baharatları ve soya sosunu ekleyin.
- Makarnanız iyice piştikten sonra hazır!