Mart 2024’ten itibaren geçerli olmaya başlayan Yunan Adaları’nın 7 günlük kapı vizesi uygulaması hepimizin yüzünü güldürdü! Artık kolaylıkla giriş yapabileceğimiz komşumuz Midilli’de bunlardan biri.
Yunanistan’ın en büyük üçüncü adası olan Midilli, Ayvalık ve Dikili’den kolaylıkla ulaşım sağlanan komşu Yunan adalarından. Doğal güzellikleri ve görülmeye değer tarihi noktalarıyla Midilli’de ziyaret edebileceğiniz pek çok balıkçı köyü, berrak suların tadını çıkarabileceğiniz plaj, zeytinlikler arasında yürüyebileceğiniz dağ köyleri bulunuyor. En güzeli ise her yer denize açılıyor!
Yunanistan’ın milli içkisi uzonun en önemli üretim merkezlerinden olan Midilli’de, lezzetli Yunan mezeleri eşliğinde deniz mahsulleri yiyerek felekten bir gece çalabilir, uzo fabrikalarında tadım yapabilir, plaj ve köyleri keşfe çıkabilirsiniz.
Hadi Midilli’yi ziyaret etmeden önce adanın kısa tarihine ve Yunanca -orijinal ismi- Lesbos’un hikayesine bakalım.
İçindekiler
Midilli Kısa Tarihi
Miken uygarlığına uzanan kökleriyle, tarih boyunca Persler, Romalılar, Bizans gibi çeşitli imparatorluklar tarafından yönetilen Midilli Adası, 16. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nun himayesine geçmiş. I. Dünya Savaşı’na kadar Osmanlı İmparatorluğu’na bağlı Midilli, Lozan Barış Antlaşması ile Yunanistan’a bağlanmış.
Midilli, Antik Çağ’dan günümüze birçok yazar, filozof ve şair yetiştirmiş bir yer. Yunan şairlerinden Alcaeus ve Sappho’nun memleketi olarak bilinen ada, aynı zamanda Osmanlı İmparatorluğu’nun en ünlü denizcilerinden Barbaros Hayrettin Paşa’nın 1467’de doğduğu yer.
Lesbos: Adanın Orijinal İsmi ve Hikayesi
Biz her ne kadar Midilli olarak bilsek de bu adayı, adanın orijinal ismi Lesbos. (Lesvos olarak okunuyor.) Yunanca “ormanlık” anlamına gelen Lesbos, “lezbiyen” kelimesinin ortaya çıkışında önemli rol oynuyor. Peki nasıl mı?
- Lesbos Adası’nın çıkardığı en ünlü isimlerinden biri Sappho. Sappho, şiirlerinde kadınlara duyduğu aşkı sıklıkla ele almış; bu sebepten de yaşadığı dönemde eserleri yakılıp yasaklanmış. Şu anda birçok tarihçi Sappho’nun eserlerinde kadınlara olan aşkını anlattığını doğruluyor. Bir kadının kadına duyduğu aşkı ele alan ilk eserler Sappho’dan çıktığı için de, lezbiyen kelimesinin Lesbos adalı Sappho’dan geldiği düşünülüyor. (“Sapphic” kelimesi de kadınlar arasındaki arzuyu ifade eden bir kelime.)
Midilli Gezilecek Yerler
Birbirinden güzel dağ köyleri ve balıkçı kasabalarına sahip Midilli keşfetmeniz için sizi bekliyor!
Midilli Adası’nın ziyaret etmeden önce Midilli-İstanbul-Edirne-Kavala rotasında geçen Yunanistan-Türkiye ortak yapım DJAM, Türkçe ismiyle Aman Doktor filmini izlemenizi tavsiye ederiz. Ekonomik kriz, karaya vuran mülteciler, aile, müzik birçok konunun harmanlandığı filmin çok büyük bir kısmı Midilli’de geçiyor. Filmi izledikten sonra eminiz rembetiko eşliğinde bir uzo sofrası isteyeceksiniz! İşte o zaman rotanızı Midilli’ye çevirin.
Sizin için hazırladığımız Midilli gezilecek yerler listemiz…
1) Mytilene
Midilli gezilecek yerler listemize adanın başkenti Mytilene ile başlayalım. Ayvalık ve Dikili’den hareket eden feribotların yanaştığı ilk yer burası, adanın başkenti Mytilene. Eski sokakları ve pitoresk görünümü ile sizi büyüleyecek bölge, Midilli Adası’nın en kalabalık ve hareketli bölgesi.
Mytilene’de Eski Çarşı’da dükkanları ve antikacıları dolaşabilir, adanın ana caddesi Ermou’da turlayabilir; bu caddede yer alan Osmanlı’da banka olarak kullanılan Panellinion isimli tavernada yemek yiyebilir veya 1800’lerden beri hizmet veren Kafeneion O Ermis’i tercih edebilirsiniz. Ermis’in limonataları nefis! 1800’lerde bir Türk tarafından işletilen kafe, 1922’de Midilli’ye göç eden Georgios Spanoudakis’e Türkiye’deki iki kafesi karşılığında devredilmiş. O zamandan beri aynı aile tarafından işletiliyor.
Mytilene’de akşam saatlerinde Ath. Mitrelia’nın arkasında trafiğe kapalı sokaklarda yer alan kafe ve barlarda Midilli gece hayatını deneyimleyebilirsiniz.
Mytilene’de görmeniz gereken birkaç nokta da var: Sappho’ya adanan Sappho Meydanı, Midilli Kalesi kalıntıları, 1935’te Argiris Adalis tarafından yapılmış Agios Therapon Kilisesi, şehrin antik tiyatrosu ve Midilli Arkeoloji Müzesi!
- Midilli Arkeoloji Müzesi: Limanın hemen yakınında bulunan üç katlı eski bir binada hizmet veren Midilli Arkeoloji Müzesi, 1921’de inşa edilmiş Neoklasik bir mimariye sahip. Vakti zamanında bölgenin önde gelen isimlerinden Achilleas Vournazos ailesinin ikametgahı olan binada, günümüzde Antik Çağ’dan Roma’ya uzanan birçok parça sergileniyor. Midilli Arkeoloji Müzesi’nde Aziz Bartholomew mağarasından buluntular, antik tapınaklardan toplanan heykellerin yanı sıra, günlük objeler, mücevherler sergileniyor.
- Midilli Antik Tiyatrosu: 15.000 seyirci kapasitesiyle Midilli Antik Tiyatrosu, Helenistik Dönem’de Yunanistan’ın en büyük tiyatrolarından biri. Bilinene göre M.Ö. 300 ile 100 yılları arasında adanın tepesine inşa edilmiş ve Roma döneminde de onarım görmüş. Adanın çam ağaçlarıyla kaplı en dik tepelerinden birinde yer alan tiyatroya ulaşmak için yapmanız gereken Aghia Kyriaki Kilisesi’ne kadar uzanan eski dik bir yokuşu takip etmek.
2) Plomari Köyü
Midilli gezilecek yerler listemize Plomari ile devam edelim. Burası harika plajların ve uzo fabrikalarının bulunduğu bir köy. Limandaki kafelerde oturup frappe yudumlayabilir, köyü ve sahili dolaşabilirsiniz. Plomari’de minik tekneler ile çeşitli koylara uğrayabileceğiniz tekne turları düzenleniyor, bunlara katılabilirsiniz.
Midilli’nin uzo merkezi olduğundan bahsettik. Plomari, Yunanistan’ın en ünlü uzolarının üretildiği yer. Midilli Adası’na kadar gelmişken uzo fabrikalarında tadım yapmadan ve bu içkiye adanmış bir müze görmeden olmaz!
- Barbayannis Ouzo Müzesi: Yapılan birtakım deneylerin sonucuna göre, Barbayanni’nin uzosu Yunanistan’ın en kaliteli uzosu! Karadeniz şehri Odessa’dan, 1860’larda Midilli Adası’ndaki Plomari limanına göç eden Efstathios J. Barbayannis, Midilli’de yetişen birçok anason çeşidinin yanı sıra, uzoya kokulu başka bitkiler de katmaya başlamış ve bu bir zaman sonra aile geleneği halini almış. 160 yıldan fazladır bir sır gibi saklanan bu uzo tarifi, günümüzde Yunanistan’ın en iyi uzosu!
Midilli’ye yapacak olduğunuz seyahatte Barbayannis Ouzo Müzesi’ni ziyaret ederek bu leziz uzoyu tadabilir, kökeni ile ilgili bilgi edinebilir veya ürünü şişelemek ve etiketlemek için kullanılan birçok orijinal ekipmanı görebilirsiniz.
Minik bir not: Barbayannis uzosu, 1858’de Konstantinopolis’ten özel olarak getirilen bir ibrikten içilerek test edilmeye devam ediyor!
- Dünya Uzo Müzesi: Yunanistan’ın milli içkisi uzo hakkında bilgi sahibi olmak istiyorsanız, Midilli’deki Dünya Uzo Müzesi görülecek yerler listenizde yer almalı. Isidoros Arvanitis tarafından kurulan ve 1894 yılından beri hizmet veren uzo fabrikası, hem uzo üretim sürecine tanıklık etmek hem de tarihini öğrenmek için mükemmel bir yer.
Burada Isidoros Arvanitis’in özel reçetesinden uzo tadımı yapabilir, müze koleksiyonunda yer alan eski içki makinelerini inceleyebilirsiniz. Yunanistan’ın çeşitli yerlerinden gelen anasondan Isidoros Arnavitis’in fabrikasında üretilmeye devam eden bu uzo, dünyada 30’dan fazla ülkeye de ihraç ediliyor.
3) Agiasos Köyü
Dik yokuşlara sahip ağaçlarla çevrili tipik bir Midilli dağ köyü Agiasos. Hemen Plomari’den sonra rotanıza burayı ekleyebilirsiniz. 19. yüzyıldan kalma mimarisi, geniş avlulu kiliseleri ile tam olarak akşam güneşinin tadını çıkarmalık bir yer. Agiasos’u ziyaret etmişken Ekklisia Zoodochos Pigi Kilisesi’nde dileklerinizi dileyebilir, ahşap ve seramik atölyelerinden alışveriş ederek lokal zanaatkarları destekleyebilirsiniz.
Midilli’ye haziran ayında seyahat etmeyi planlıyorsanız, tatilinizi Agiasos Köyü’nde düzenlenen Kiraz Festivali’ne denk getirmenizi öneririz. Bu dönemde köyde her yerde sepet sepet kiraz satıldığı gibi, gittiğiniz her mekanda da bolca kiraz ikramı ile karşılaşacaksınız!
15 Ağustos tarihinde ise Agiasos Köyü’nde, Meryem Ana Bayramı yani Göğe Yükseliş Günü kutlanıyor. Bu kutsal günde Midilli’nin merkezinden Agiasos Köyü’ne yürüyen birçok hacıya rastlayacaksınız!
4) Mantamados Köyü
Midilli, birbirinden güzel dağ köyleri ile çevrili bir ada. Buraya kadar gelmişken Midilli’de gezilecek yerler arasında hem süt ürünleri hem de ballı yoğurdu ve çömlek atölyeleri ile ün yapmış Mantamados Köyü de bulunuyor.
Ada merkezine 35 kilometre mesafede yer alan Mantamados köyü, adını “manda” kelimesinden alıyor. Burada Midilli’nin en iyi süt ve süt ürünlerini tadabilirsiniz. Köy meydanında yer alan kafe ve restoranlarda zaman geçirdikten sonra, Midilli’nin en ünlü kiliselerinden Taksiyarhis Kilisesi ve Manastırı’nı görmeden dönmeyin!
- Taksiyarhis Kilisesi ve Manastırı: Midilli’deki 140 kilisenin merkez kilisesi olan Taksiyarhis Kilisesi ve Manastırı, Midilli’de mutlaka görmeniz gereken tarihi ve dini yapılardan.
10. yüzyılda ada sıklıkla korsan saldırısına maruz kalırken, adanın tepesine korunaklı bir manastır inşa edilmek istenmiş; fakat bu elbette korsanları durdurmaya yetmemiş. Bir gece, korsanlar tam 39 rahibi katletmiş burada. Kurtulmayı başaran rahipler, ölen rahiplerin kanlarının bulandığı toprağı kullanıp, mum yardımıyla bir ikona inşa etmiş: Taksiyarhis İkonası! Bu ikona şu anda kilisede sergileniyor. Kilisenin meşhur olma sebeplerinden biri işte bu ünlü ikona.
5) Molivos Köyü
Osmanlı Dönemi’nde mollalar tarafından kurulan, minik bir limana sahip sevimli sahil kasabası Molivos ile Midilli görülecek yerler listemize devam edelim. Adını “molla” kelimesinden alan Molivos, Midilli’nin en güzel plajlarına sahip, en turistik kasabalarından.
Köyün 1960’lardan kalma taş evleri koruma altında. Molivos’un dar sokaklarında yürüyüş yapabilir, çiçekler ve asmalarla süslü evlerini fotoğraflayabilir, limanın ucundan köyü izleyebilir ve unutulmaz gün batımı manzarası için Molivos Kalesi’ne çıkabilirsiniz.
Unutmamanız gereken Molivos’un diğer bölgelerden biraz daha pahalı oluşu!
6) Petra Köyü
Midilli’nin en sevimli bölgelerinden bir diğeri, kumlu plajları ile dikkat çeken Petra Köyü. Petra Köyü’nde deniz boyunca yan yana uzanan birçok restoranda yeme-içme molası verebilir, dar sokaklarında kaybolabilir, köy mimarisini inceleyebilirsiniz.
Petra’nın Arnavut kaldırımlı sokaklarında yer alan Vareltzidaina Konağı, Midilli’de görebileceğiniz en güzel yapılardan. 17. yüzyıldan kalma bu Türk tüccar evi, günümüzde “Balkan evi” olarak biliniyor; dilerseniz binanın içini ziyaret etmeniz mümkün.
Petra’da görmeniz gereken bir diğer yapı ise, 114 basamak tırmanarak ulaşacağınız Panagia Glykophilousa Kilisesi. 35 metre yükseklikte bir kaya üzerine inşa edilen yapı Petra Köyü’ne adını da veriyor! Petra’nın Yunanca’daki anlamı “kaya” demek!
7) Chidira Köyü
Yunanistan’ın ilk tam donanımlı dijital sanat müzesinin Midilli Adası’ndaki bir köyde yer aldığını duyunca şaşıracaksınız! Adanın dağlık Chidira Köyü’ne 2008 yılında açılan Georgios Iakovidis Dijital Müzesi, çağdaş sanat tarihinin dikkat çeken ressamlarının eserlerini bir araya getiren dijital bir müze.
İsmini Chidira Köyü’nde doğan, Yunan ressam Georgios Iakovidis’tan alan müze, sanatçının hayatı ve kariyeri üzerine çeşitli belgeler de sunuyor.
Minik bir not: Georgios Iakovidis, Yunanistan Ulusal Galerisi’nin kurucusu ve ilk küratörü. Yunan sanatı için oldukça önemli bir isim!
8) Sykaminia Köyü
Midilli’nin çıkardığı önemli isimlerden biri, Nobel ödüllü yazar ve bilim insanı Stratis Myrivilis. Yazarın doğduğu Sykaminia Köyü günümüzde Midilli’nin en çok ziyaret edilen köylerinden. Stratis Myrivilis’in İngilizce’ye The Mermaid Madonna olarak çevrilen Panagia Gorgona kitabına ilham olmuş Sykaminia, taş evleri ve dar sokakları ile pitoresk bir görünüme sahip. En güzeli ise dalgaların vurduğu limanda oturup balıkçıların ağlarını toplamasını izlemek. Fotoğraf çekmeyi seviyorsanız eminiz bu köy çok hoşunuza gidecek!
Sykaminia’ya yapacak olduğunuz ziyaretteilginizi çekerse odanın bir kısmı yazar Myrivilis’e adanmış (çalışma masası, yazılar, fotoğraflar vs.) ada kültürüne dair izler sunan “Sykaminia Folklor Müzesi”ni ziyaret edebilir ve Skala Sykamineas olarak adlandırılan sahil kısmında vakit geçirebilirsiniz.
- Skala Sykamineas: Burası Midilli’nin en meşhur balıkçı kasabası! Sykaminia köyünün sahil şeridinde doğayla iç içe vakit geçirip dinlenebilirsiniz. Burada adı “dut ağacının altı” anlamına gelen, 1930’lardan beri hizmet veren Mouria tou Myrivili isimli tavernaya uğramanızı öneririz!
9) Thermi Kasabası
Sıcak termal kaynakları ve plajları ile ünlü Thermi, Midilli’de gezilecek yerler arasında. Midilli Osmanlı egemenliğine girdiğinde, Osmanlı tarafından da faydalanılan Thermi, Roma Dönemi’nden günümüze uzanan bir tarihe sahip. Bu tarihi alanda hem hamam kalıntılarını görebilirsiniz hem de Artemis Tapınağı’nı.
Midilli Adası, Avrupa sosyetesinin dikkatini çektiği dönemler, Thermi’ye Sarlitza Palace Hotel inşa edilmiş. Günümüzde her ne kadar terk edilmiş bir yapı olsa da, buraya kadar gelmişken bu otel binasını da görmeden geçmeyin.
- Sarlitza Palace Hotel: 1909 tarihinde Hasan Molla Mustafa emriyle inşa edilen Sarlitza Palace Hotel, Fransız mimarlar tarafından tasarlanmış. Yaklaşık 40 yıl boyunca hem ünlüler hem de dünyanın birçok yerinden devlet başkanlarının ilgisini çekmiş bu termal otel, bölgeye olan ilgi düşünce 1980’lerde kapanmış. Terk edilmiş yapıları ziyaret etmeyi seviyorsanız Midilli’de gezilecek yerler listenize burayı eklemeyi unutmayın!
10) Kalloni Körfezi
Midilli’de gezilecek yerler arasına Kalloni Körfezi’ni ekleyin. Kuş gözlemciliği ile meşhur bu bölge, ziyaret etmeye değer bir manastır da barındırıyor.
- 325’e yakın kuş türünün yaşadığı Midilli Adası, kuşların göç rotaları üzerinde. Araştırmalar gösteriyor ki Kalloni Körfezi’nde 130’a yakın göçmen kuşa rastlanıyor. Pembe flamingoların yanı sıra, Küçük Halkalı Plover, Bayağı Sumru, Bayağı Sandpiper bölgenin ana göçmen kuşlarından.
- Limonos Manastırı: Midilli Adası’nın en büyük ve en önemli manastırı olan Limonos Manastırı, Kalloni köyüne yaklaşık 4 kilometre bir mesafede. Başmelek Mikail’e adanan manastır, Bizans döneminde kurulmuş ve Osmanlı’nın Midilli’yi fethetmesine dek faaliyet göstermiş.
Manastıra ait okul olan Limoniada Okulu, adanın entelektüel merkezi olup bünyesinde 5000 kitap, nadir bulunan el yazmaları, birçok dini eser, kutsal ikon barındıran bir kütüphaneye sahip.
Minik bir not: Her sene 8 Ekim’de burada dini bir festival düzenliyor ve çok sayıda hacı manastırı ziyaret ediyor.
Midilli Merkeze Yakın Plajlar
Yunan Adaları’nın en çok ziyaret edilme sebebi elbette lezzetli mutfağının yanı sıra tertemiz kristal plajları! Midilli’de tercih edebileceğiniz kumluk ve taşlık pek çok plaj bulunuyor. Bunların neredeyse tamamı ücretsiz!
Sizlere Midilli’nin merkezine en yakın plajları listeledik. Biri merkeze yürüyüş mesafesinde diğer hepsi ise araba ile yalnızca 20 dakikalık bir mesafede!
- Tsamakia Plajı: Merkeze yürüyüş mesafesinde bir plaj arayışınız varsa, Tsamakia Plajı doğru tercih! Konumundan dolayı oldukça kalabalık olduğu bir gerçek. Midilli’ye günübirlik seyahat ediyorsanız, aracınız yoksa Tsamakia Plajı’nda vakit geçirebilirsiniz. Plaj kullanımı ücretsiz; fakat dilerseniz şemsiye veya şezlong kiralayabilirsiniz.
- Agios Ermogenis Plajı: Merkeze 20 dakikalık araba mesafesindeki Agios Ermogenis Plajı, pırıl pırıl bir denize sahip, çamlar arasında bir koy. Burada şezlong ve şemsiye ücretsiz fakat yeme-içme hizmetlerinden yararlanmanız gerekiyor. Koya inmeden yukardaki alandan panoramik manzaranın tadını çıkarmayı unutmayın!
- Karpuzi Plajı, Charamida: Agios Ermogenis Plajı’nın hemen yanındaki Karpuzi Plajı, tercih edebileceğiniz bir diğer plaj; özellikle de küçük çakıl taşlı plajları seviyorsanız. Burayı çocuklu ailelere önermiyoruz, çünkü deniz çok çabuk derinleştiği için tehlikeli olabilir!
- Xampelia Plajı: Kristal renkli deniziyle dikkat çeken Xampelia Plajı, merkeze 20 dakikalık araba mesafesindeki bir diğer plaj. Geniş bir alana sahip plajın bir kısmı plaj kulüpleri tarafından işgal edilse de buranın çok kalabalık olduğunu söyleyemeyiz.
- Skala Mistegnon Plajı: Sakin bir plaj arıyorsanız, merkezden 20 dakikada Skala Mistegnon Plajı’na ulaşabilirsiniz. Çam ağaçları ve zeytinliklerle çevrili alan bembeyaz çakıllara sahip ve tertemiz bir suda yüzme imkanı sunuyor. Koyun ucunda birkaç taverna var, bilginize!
Midilli’de Ne Yenir?
Ziyaret ettiğiniz yerlerde eminiz lokal lezzetleri tercih ediyorsunuz. O halde Midilli Adası’na yapacak olduğunuz ziyarette mideniz bayram edecek, söylemiş olalım. Ege-Yunan mutfağının en iyi örnekleri, lezzetli zeytinyağlılar ve deniz mahsulleri ile karşılaşacaksınız burada!
Peki ya yeme-içme listenizde neler mi yer almalı?
- Birbirinden güzel balık restoranlarında Midilli tava, kalamar, ahtapot, Kalloni sardalyası (meze olarak tüketin!) ve zeytinyağlıların eşlik ettiği çeşitli deniz mahsülleri,
- Plomari’de üretilen Yunanistan’ın en iyi uzoları,
- Mantamados Köyü’nün manda yoğurdu ve ballı yoğurdu,
- Midilli usul feta, mizithra (İtalyan ricotta’sına benzer) ve anthotiro peyniri,
- Kahve yanında eşlik edilen fıstık reçeli,
- Adanın en meşhur tatlısı, Yunan makaronu diyebileceğimiz bademli amygdalota.
Midilli’de Alışveriş
Midilli’den hediyelik eşya almak veya sevdiklerinize adaya dair bir şeyler sunmak istiyorsanız size birkaç tavsiyemiz olacak.
- Anahtarlık, magnet, kupa, fincan gibi klasikleşmiş hediyeler için en doğru adres, adanın ana caddesi Ermou. Burada çeşitli dükkanlardan dilediğinizi seçebilirsiniz.
- Yunanistan’ın en iyi uzoları Midilli’den! O halde çeşitli üreticilerden uzo alabileceğinizi unutmayın.
- Peynir seviyorsanız Mantamados Köyü’nün peynirleri listenizde yer alsın.
- Midilli’nin en ünlü yiyeceklerinden biri Kalloni sardalyaları. Konserve olarak satılan ürünlere göz atın!
- Midilli, tıpkı komşusu Ayvalık gibi birçok zeytinliğe sahip. Bu sebeple ada genelinde hem zeytinyağı hem de zeytinyağlı şampuan, sabun gibi ürünlerin satışı oldukça yaygın.
- Kalloni Körfezi’nin tuzları ve Midilli’nin dağ köylerinde yetişen doğal otlar da tercih edilebilir.
Midilli’de Ulaşım
Midilli’de ulaşım için en iyi seçenek araba veya motosiklet kiralamak. Ada öyle yürüyerek keşfedilecek gibi küçük bir ada değil. Özellikle 3-4 gününüz varsa araba veya motosiklet kiralayarak köyleri ve plajları kolaylıkla keşfedebilirsiniz.
Toplu taşıma ekonomik bir alternatif olarak hem yereller hem de ziyaretçiler tarafından sıklıkla kullanılıyor olsa da sizi zaman konusunda kısıtlayabilir. Hemen hemen her köye ve plaja giden otobüs hattı var Midilli’de; fakat sorun şu ki toplu taşımanın saatleri çok sınırlı. Bu web sitesinden otobüs sefer saatlerine ve bilet fiyatlarına bakabilirsiniz
Midilli’de hızlı ve kolay bir ulaşım yöntemi olarak çok sayıda taksi de bulunuyor. Birçok turistik merkez gibi, burada da taksi fiyatlarının yüksek olduğunu söyleyelim.
