İtalya’nın simge yapılarından olan Roma’da yer alan Kolezyum ve Avrupa’nın en büyük açık hava müzelerinden Roma Forumu, Roma’da gerçekleştirilmesi gereken ziyaretlerin en başında yer alıyor.
450 yıl boyunca Roma halkının en büyük eğlence merkezi olan mühendislik harikası Kolezyum ve Roma’da hayatın kalbi diyebileceğimiz şehir merkezi Roma Forumu hakkında bilmeniz gereken her şey bu yazımızda.
roma seyahatinizi planlamadan önce Roma Seyahat Rehberi, ve Roma’da Gezilecek Yerler yazılarımıza da mutlaka bakmalısınız.
İçindekiler
Kolezyum ve Roma Forumu Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Kolezyum ve Roma Forumu Nerede ve Nasıl Gidilir?
Kolezyum, Roma Forumu’nun içinde konumlanan bir amfitiyatro. Bu sebeple ikisine de ulaşım aynı şekilde gerçekleşiyor.
Roma şehrinin merkezi diyebileceğimiz Monti bölgesinde yer alan Kolezyum ve Roma Forumu’na şehrin birçok noktasından kolaylıkla ulaşım mümkün. Metro kullanmayı tercih edenler Colosseo Metro Durağı’nda inerek, tramvay kullanacaklar ise 3 ve 8 numaralı tramvay ile Piazza del Colosseo’da iniş yaparak bölgeye kolaylıkla ulaşabilirler.
Kolezyum ve Roma Forumu Ziyaret Bilgileri ve Giriş Ücretleri
1 Ocak ve 25 Aralık tarihlerinde ziyarete kapalı olan Kolezyum ve Roma Forumu, 10.30 ile 7.15 saatleri arasında ziyaret edilebilir. Son giriş saati: 6.15.
Kolezyum ve Roma Forumu’nun ikisini birden ziyaret etmek istiyorsanız iki arkeolojik alanı da kapsayan bilet satın alarak iki gün içerisinde bölgeyi ziyaret edebilirsiniz.
Biletler tek girişlik, bu sebeple aynı bilet ile ertesi gün alana giriş yaparak ziyarete devam etmeniz mümkün değil.
Kolezyum ve Roma Forumu için iki ayrı bilet satın almak da mümkün.
Kolezyum Mimarisi
Şehrin tam merkezinde yer alan ve turistik açıdan en popüler nokta olan Kolezyum, dev bir Antik Roma arenası ve amfitiyatrosu. Her ne kadar akıllara “Kolezyum” ismi ile kazınmış olsa da, antik tiyatronun orijinal ismi Flavian Amfitiyatrosu. Kolezyum ismi ise, İmparator Nero’nun şu anda günümüze ulaşamamış olan Colossus Neronis isimli heykelinden geliyor. Bu isme bir nevi halk tarafından atanmış isim diyebiliriz.
Kolezyum, döneminde idamların, tiyatro oyunlarının, kutlamaların ve tabii ki filmlere konu olmuş gladyatör dövüşlerinin yapıldığı yer. 55 bin seyirci kapasiteli, 49 metre yüksekliğindeki antik yapı, döneminde inşa edilmiş en büyük amfitiyatro olarak benzer örnekleri ile karşılaştırılamaz bir mühendislik harikası.
Kolezyum’a yaklaşık bir buçuk kilometrelik mesafede yer alan Marcellus Tiyatrosu örnek alınarak inşa edilen Kolezyum’un mimari yapısına bakacak olursak, baştan aşağı kemerlerden oluşan bir sisteme sahip diyebiliriz. İç duvarların her biri ise farklı dönemlerde farklı malzemelerden yapılma.
Her katta 80 tane olmak üzere toplamda 240 kemerden meydana gelen antik yapının alt kısmı ise arı kovanı biçimli yapay iskeletlerden oluşarak, malzeme olarak volkanik kum ve kireç taşları kullanılıyor. Bu büyüleyici yapıyı ayakta tutan malzeme ise beton.
Sayısız kemerler ve kemerlerden tiyatronun iç kısmına doğru uzanan uzun koridorlar günümüzde hala görülebilir. Amfitiyatronun üst katlarındaki kemerlerde gladyatör figürleri yer aldığı gibi, amfiyatroda dekoratif amaçlı çok sayıda İon ve Korint sütunlar da bulunuyor.
Antik Roma tiyatrosunun en etkileyici bölümü elbette arena alanı. Döneminde Kolezyum’a girişler bilet ile oluyor. Oturma alanı ücretlendirmeleri elbette konuma göre fiyatlanıyor; fakat dikkat edilen nokta: seyircilerin statüsü.
Arena kısmında yer alan İmparator Podyumu, yalnızca dönemin İmparatoru ve senato üyeleri için loca görevi üstlenirken, hemen ardında Romalı iş insanlarına ayrılan primum bölümü yer alıyor. Arena alanına en uzak noktada ise, yapıya sonradan eklenen, secundum isimli işçi ve halka ayrılmış bölüm.
Arenanın giriş kapısından gladyatör ve dövüşecek hayvanların sahneye çıkarılıyor; ayrıca bu bölümde asansör olarak kullanılan kafes hücreler de bulunuyor. İçinde hayvanların yer aldığı kafesler, işçiler tarafından üst katlara çekilerek sahneye çıkarılıyor. Bu sistem için, tarihin ilk asansör sistemlerinden biri diyebiliriz.
Yapımı yaklaşık 90 ay süren Kolezyum’un açılışı Vespasian’ın oğlu Titus ile birlikte yapılıyor ve 100 gün boyunca açılışa özel kutlamalar düzenleniyor. Düzenlenen bu kutlamalarda 10 bine yakın hayvanın, 2000’den fazla gladyatörün hayatını kaybettiği biliniyor.
450 yıl boyunca halkın en büyük eğlence merkezi olan Kolezyum, M.S. 404’te gladyatör dövüşlerinin yasaklanması ve M.S. 523’te hayvan avının yasaklanması ile birlikte Roma halkı için önemini de yitiriyor.
13. yüzyılda Kolezyum her ne kadar kale olarak kullanılmış olsa da, uzun yıllar işlevsiz bir yapı olarak varlığını sürdürüyor. Günümüzde ise Roma’da ziyaret edilecek en önemli yapı olarak ziyaretçileri ağırlıyor.
Roma Forumu Mimarisi
Roma Devleti’nin kurulduğu yer olarak bilinen Palatino Tepesi’nde (Palatino, “palazzo” kelimesinden türeme) yer alan Roma Forumu, zamanında hem siyasal hem de kamusal bir alan olarak kullanılan, şu anda Roma’nın en eski yapılarının bulunduğu bir alan.
Yüzyıllar boyunca Roma halkının yaşam merkezi olan Roma Forumu, günümüzde Avrupa’nın en iyi açık hava müzelerinden biri olarak her yıl on binlerce turist ağırlıyor; yedi farklı bölümden oluşan yapılar topluluğu olarak UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alıyor.
Antik Roma döneminden İmparatorluk Dönemi’ne kadar yerleşkeler Roma Forumu’nun olduğu noktaya kuruluyor. Sabinler, Latinler ve Etrüskler olarak üç farklı etnik kökenin izlerini görebileceğiniz Roma Forumu, birçok tapınak, saray ve bahçeye ev sahipliği yapıyor.
Şehir genişledikçe tapınaklar, saraylar, bazilikalar ve heykeller ile süsleniyor Roma Forumu ve kentin merkezi haline geliyor. Oldukça geniş bir alana yayılan Forum, M.Ö. 500’lü yıllarda halkın toplandığı yer ve pazar yeri görevi de görüyor.
Arkeolojik kazıların günümüzde de devam ettiği arkeolojik alan toplam yedi farklı bölümden oluşuyor ve oldukça geniş bir alanı kaplayan Roma Forumu içinde gözünüzden kaçmaması gereken önemli noktalar bulunuyor.
Kolezyum ve Roma Forumu’nda Gezerken Dikkat Etmeniz Gerekenler
Roma’nın en büyük hipodromunu görebileceğiniz Domus Flavia olarak da geçen M.S. 92’de yapılma Flaviuslar Sarayı, İmparatorluk bahçesi olarak bilinen ve bazı arkeologlar tarafından “stadyum” olarak nitelendirilen Domitian Stadyumu, siyasal etkinliklerin gerçekleştiği Curia/Senato Evi, Forum’un en büyük yapılarından Maxentius Bazilikası, yüzyıllarca Roma’nın sönmeyen ateşinin dalgalandığı ve Tanrıça Vesta adına yapılan Vesta Tapınağı, Palatino Tepesi’nin büyük bir alanını kaplayan Augustus Evi, İmparator Nero tarafından yaptırılan 150 odalı Altın Ev anlamına gelen Domus Aurea.
Roma Forum’unda sarayların ve siyasal yapıların yanı sıra birçok tapınak ve kemer de bulunuyor. Palatino Tepesi’nin en eski yapılarından Satürn Tapınağı, Antik Roma’nın en büyük yapılarından Kolezyum’un karşısında konumlanan Roma Tapınağı, Kudüs kuşatması şerefine şehirde yerini bulan Titus Kemeri, Milvian Köprüsü Savaşı zaferi anısına yapılan Konstantin Takı, Kibele Tapınağı, Roma Forumu içinde yer alan en eski Hıristiyan yapısı Santa Maria Antique gözünüzden kaçmaması gereken yapılardan.
Roma Forumu’ndan çıkan buluntuların sergilendiği Palatino Müzesi ve Vesta Tapınağı buluntularını görebileceğiniz Antiquarium Forense de Roma Forumu içinde yer alan müze görevi gören yapılar.
Roma’ya yapacak olduğunuz ziyarette, Kolezyum ve Roma Forumu’nun yanı sıra, Mussolini tarafından yaptırılan Kolezyum’dan, II. Vittorio Emanuele Abidesi’ne kadar uzanan Via dei Fori Imperiali’de (İmparatorluk Yolu) yürüyerek caddeyi süsleyen heykelleri inceleyerek sokak sanatçılarını izleyebilir; Roma Forumu’nun karşısında yer alan Trajan Market’i ziyaret edebilirsiniz. (Trajan Market’e girişler ayı bir bilet ile gerçekleşiyor.)
150’ye yakın dükkan ile Roma’nın ilk kapalı alışveriş merkezi görevini üstlenen Trajan Market’de günümüzde Roma Forum’undan çıkarılan buluntular sergilendiği gibi, zaman zaman sergi ve konser gibi etkinlikler de düzenleniyor. Marketin en etkileyici yapısı ise açık alanda yer alan Trajan Sütunu. Yaklaşık 113 yılda tamamlanan, 30 tondan daha ağır 38 metrelik Trajan Sütunu, Roma ve Daçya Savaşı’nı temsil ediyor; sütunda kabartmalar halinde 155 farklı sahne ve 2662 figür yer alıyor.