Ramazan demek bolluk ve bereket demek, geleneksel yemeklerle donatılmıŠiftar sofralarında açılan oruçlar demek.
Eski Ramazan geleneklerini yaÅatmanın, kalabalık sofralarda bir arada oruƧ aƧmanın keyfi de tadı da bir baÅkadır. Geleneksel yemeklerin aÄırlıklı olduÄu iftar sofralarında her yƶrenin, her ilin kendine has ƶne Ƨıkan bir lezzetli vardır.
Gelin, ƶzellikle Ramazanāda mutfaklarda daha Ƨok piÅen, illeri ile ƶzdeÅleÅen bu yƶresel yemeklere ve onların hikayelerine bir gƶz atalım.
Yƶresel Ramazan Lezzetleri
Gaziantep Yemekleri
Yuvarlama
View this post on Instagram
Gaziantepāte kurulan iftar ve bayram sofralarının baÅ tacıdır yuvarlama. Halk aÄzında yuvalama da denilen bu yemek ƶzellikle bayramlarda her Anteplinin sofrasında olur. Ćünkü Antepliler iƧin en klasik anne yemeÄidir yuvarlama.
Tadının sırrı yoÄurdunun güzelliÄinde saklıdır.
Genellikle Åehriyeli pilav ile servis edilen nohutlu, etli, pirinƧle yapılan ve yemeÄe de adını veren yuvarlamalı bu lezzet Gaziantep MutfaÄıānın en kıymetlilerdendir.
Hatta o kadar deÄerlidir ki hakkında Åiir bile yazılmıÅtır.
Ali Nazik
Ali Nazik nam-ı diÄer Alenazik en bilinen Gaziantep lezzetlerinden biridir.
Adının nereden geldiÄinde dair pek Ƨok farklı rivayet olan bu yemeÄin piÅirme yƶntemleri de farklılık gƶsterir. Kimi kavrulmuÅ kıyma ile yaparken kimi kuÅbaÅı etle yapar. Kimi kıymayı veya eti piÅirirken iƧine domates biber ekler kimi eti saf hali ile kavurur. Restoranlar da ise evlerde piÅenden oldukƧa farklı hazırlanır.
Genellikle yoÄurtlu patlıcan sƶÄürmenin üzerine zırhla ƧekilmiÅ kıyma ÅiÅ kebap konulur ve servis edilmeden ƶnce üzerine biberli kızgın yaÄ gezdirilir.
Yemelere doyamayacaÄınız bu enfes lezzet Antep kurulan iftar sofralarının olmazsa olmazlarındandır.
Antep Kurabiyesi
Anne kurabiyesi tadındaki enfes Antep Kurabiyesi bir Ramazan geleneÄidir. Ramazan Ayı boyunca ve Ramazan Bayramıānda bu kurabiyeyi misafirlere ikram etmek deÄiÅmeyen Antep adetlerindendir.
Ćzeri yeÅil altın da denilen fıstıkla süslü, sade yaÄlı, aÄızda daÄılan bu kurabiye eskiden sadece Ramazan Ayıānda pastanelerde ve baklavacılar da satılsa da Åimdi her an bulabilmek mümkün.
Evde yapmaya vakit bulamayan Antepliler bu kurabiyeyi baklavacılardan ya da pastanelerden alarak Ramazan boyunca misafirlerine ikram etme geleneÄini hala sürdürüyorlar.
Antakya Yemekleri
Mahluta
İftar sofraları Ƨorbasız Antakya sofraları da āmahlutaāsız olmaz. Antakya MutfaÄıānda mahlutanın yeri Ƨok baÅkadır.
BildiÄimiz klasik Ƨorbalardan farklı olan mahluta, kimi zaman iftar sofrasındaki bƶreklere, katıklı ekmeklere eÅlik ederken kimi zamansa iƧine doÄranan ekmek ile ana yemek olarak sofraların baÅ tacı olur.
Ana malzemesi kırmızı mercimek olan mahlutanın iƧinde ayrıca pirinƧ, soÄan ve limon suyu var.
Kimyon ve pul biberin tat verdiÄi mahluta sadece iftar sofralarının deÄil bayram sofralarının da en güzel baÅlangıƧlarından.
Tepsi Kebabı
Kalabalık iftar sofralarının, bayramların ve ƶzel günlerin vazgeƧilmezlerindendir tepsi kebabı. Ćzel tepsilerde piÅirilen bol maydanozlu, domatesli, patatesli, biberli, sarımsaklı ve tabi ki salƧalı bu enfes kebap sofraya da piÅtiÄi tepsi ile getirilir.
Ćzellikle kalabalık iftar sofraları iƧin ƶzel geniÅ tepsilerde piÅirilir çünkü Antakyalılar iƧin ortaya konan tepsi paylaÅmayı, birliÄi ve beraberliÄi temsil ediyor.
Haytalı Tatlısı
NiÅastadan yapılan muhallebi ve gül Åurubunun muhteÅem birleÅmesinden doÄan Antakya MutfaÄıānın en sevilen Haytalı tatlısı iftar sofralarının da vazgeƧilmezlerinden.
Sıcaklarda buz parƧaları veya dondurma ile servis edilen bu tatlı iftardan sonra iƧ baymayan, ferah bir tatlı isteyenlerin ilk tercihlerinden.
Rengini gül Åerbetinden alan Haytalı pembe rengi ile iftar sofralarına renk katıyor.
Adana Yemekleri
Analı Kızlı Ćorbası
İftar sofraları Ƨorbasız olmaz. Her yƶrenin kendine has bir Ƨorbası vardır. Adanaānın ki de oldukƧa doyurucu ve lezzetli olan Analı Kızlı Ćorbası.
İƧinde küçük iƧli kƶfte, bulgur ve nohut bulunan Ƨorba eskiden komÅularla bir arada yapılır birlikteliÄin ve yardımlaÅmanın ƶnemini temsil edermiÅ.
Günümüzde ƧoÄunlukla herkes kendi evinde yapıyor olsa da hala iftar sofralarının vazgeƧilmezi.
Bir de küçük bir bilgi Ƨorbanın iƧindeki iri kƶftelerin anneyi, küçüklerin ise kızları simgelediÄi sƶylenir.
Balıkesir Yemekleri
HƶÅmerim
HƶÅmerim tatlısının ilk olarak Orta Asyaādan gƶƧen yƶrükler tarafından yapıldıÄı sƶylenmektedir.
Peynir tatlısı olarak da bilinen HƶÅmerim Balıkesirāde iftar sofralarının aranan tatlılarındandır.
BirƧok geleneksel yemeÄimiz gibi hƶÅmerimin de bir hikayesi var. Rivayet odur ki askerden dƶnen eÅine yoksulluk nedeni ile ƶzel bir tatlı yapamayan kadın evde bulunan peynir, irmik ve Åekerle bir tatlı uydurur ve eÅine ikram eder. EÅinin fikrini merak eden kadın āHoÅ mu erim?ā Diye sorar ve ardından bu tatlı hƶÅmerim olarak mutfaÄımıza giriÅ yapmıŠolur.
GümüÅhane Yemekleri
Siron
Siron, incecik aƧılan yufkaların rulo Åeklinde sarılarak katlanması ve ardından doÄranarak kurutulması ile elde edilen hamura deniliyor.
Siron yemeÄini hazırlarken bu kuru yufkalar sıcak et suyu ile ıslatılıyor ardından üzerine kurut ya da sarımsaklı yoÄurt dƶkülüyor.
Son dokunuÅ olaraksa naneli biberli kızgın yaÄ gezdiriliyor.
Tadına doyamayacaÄınız bu lezzet GümüÅhaneādeki iftar sofralarının en aranan yemeklerinden.
Pestil ve Kƶme
GümüÅhane denilince akla ilk gelenlerin baÅında eskiden evlerde Ƨerez niyetine yapılan, Åimdilerde ise ünü Türkiye sınırlarını aÅmıŠpestil ve kƶme geliyor.
Dutun kazanlarda kaynatıldıktan sonra ceviz ve fındık ilave edilerek ƶzel bezlerde kurutulması ile elde edilen pestil ve kƶme GümüÅhanelilerin olmazsa olmazlarından.
Åeker kullanılmadan, duttan elde edilen Åıra ile yapılan pestil ve kƶze iftar sonrası Ƨay keyfinizin en güzel ve en saÄlıklı eÅlikƧileri arasında ilk sıralarda yer alıyor.
Siirt Yemekleri
Büryan Kebabı
View this post on Instagram
İlk olarak Evliya Ćelebiānin Seyahatname adlı eserinde yer aldıÄı bilinen Siirtāin Büryan Kebabı iftar sofralarının en sevilen yemeklerindendir.
Büryan, lezzetini el deÄmeden kendi yaÄı ve suyu iÅe piÅirilmesinden alır.
YemeÄin esas adının kuzunun bir yanından yapıldıÄı iƧin āBiryanā olduÄu da sƶylenmektedir.
Pidenin üzerinde servis edilen bu lokum gibi etin Siirt MutfaÄıāndaki en güzel eÅlikƧisi perde pilavıdır.
Perde Pilavı
İƧindeki her bir malzemenin ayrı bir anlamı olan Siirtāin meÅhur perde pilavı iftar sofralarının olmazsa olmazlarındandır.
Rivayete gƶre gelinine el aƧması yufka ile kaplı pilavı ikram eden kayınvalide gelinine evinde olan sıkıntıları ve sorunları sır gibi saklaması, ailesine belli etmemesi gerektiÄi mesajını vermektedir.
Pilavdaki pirinƧ taneleri bolluk ve bereketin, pilava tadını veren badem erkek torun, dolmalık fıstıklar ise kız torun hasretini simgeliyor.
KuŠüzümü saÄlıÄı, acı ve tatlı baharatlar ise hayatın acı tatlı yanlarını temsil ediyor.
TekirdaÄ Yemekleri
YaÄlı Ćƶrek
Nohut mayasından ramazana ƶzel hazırlanan yaÄlı Ƨƶrek Ramazan Ayı boyunca, TekirdaÄ sokaklarında seyyar arabalarda, simit tezgahlarında satılıyor.
TekirdaÄlılar bu enfes ƧƶreÄi genellikle beyaz peynir veya kaÅar peyniri ile birlikte tüketiyorlar.
TekirdaÄlılar, nohut kokan bu ƧƶreÄi o kadar seviyorlar ki Åehir dıÅında oturanlar kargo ile gƶnderilmesi iƧin sipariÅ bile veriyor.
Pofur pofur kabaran bu yaÄlı Ƨƶrekler TekirdaÄāın iftar sofralarının yıldızı.
Rize Yemekleri
Laz BƶreÄi
Bakmayın adının bƶrek olduÄuna kendisi aslında muhteÅem bir tatlı. Sadece Rizeāde deÄil tüm Karadenizāde iftar sofralarının en sevilenlerinden.
Peki nasıl ortaya ƧıkmıŠbu tatlı bƶrek? Rivayete gƶre gelin kaynanasına Ƨok kızgındır ve bir Åerbet kaynatıp kaynanasının üzerine dƶkmek ister ancak sonrasında kıyamaz ve bu Åerbeti yaptıÄı bƶreÄin üzerine dƶker. İÅte tadı dillere destan Laz BƶreÄiāde bƶylece ortaya ƧıkmıŠolur.
GƶrünüŠitibari ile baklavaya benzese de incecik aƧılmıŠkat kat yufka arasında muhallebi vardır ve üzerine Åerbet gezdirilir.
Ilık ılık geldiÄinde yemelere doyamayacaÄınız bu tatlı Karadenizādeki iftar sofralarının olmazsa olmazı.
Van Yemekleri
KeledoÅ
Ćƶkelek, mercimek, buÄday, et nohut ve mevsimine gƶre farklı otlar ile tatlandırılarak yapılan KeledoÅ Vanāda iftar ve bayram sofralarında en sık rastlanan yemeklerdendir.
GeƧmiÅten günümüze gelen ve ƶzellikle kalabalık ailelerde sofralarının yıldızı olan keledoÅ genellikle koyun eti kullanılarak yapılıyor.