Akdeniz’in gül bahçesi Isparta’nın pek çok farklı medeniyetten izler taşıyan çeşidi bol enfes bir mutfağı var. Göçebe kültürünün yanı sıra farklı yörelerden de izler taşıyan Isparta mutfağında etli, sebzeli ve tahıllı tencere yemekleri başrolde.

Siz de annenizin mutfağından çıkmışçasına lezzetli tencere yemekleri, sadece kokusunun bile iştah kabartmaya yettiği hamur işleri ile dolu bir mutfağı keşfe çıkmaya ne dersiniz? Cevabınız evetse buyrun yazımıza.

Isparta’nın Meşhur Yemekleri

1) Top Tarhana Çorbası

Isparta usulü tarhana çorbasının farkı nohuttan geliyor. Ispartalılar bir gece önceden ıslattıkları tarhanayı ertesi gün nohutla birlikte pişiriyor.

Üzerine kızgın tereyağı ile son dokunuş yapılan top tarhana çorbası içinizi ısıtacak nefis bir başlangıç. 

2) İrmik Çorbası

İrmik çorbası denilince aklınıza hemen helva yapılan irmik gelmesin. Bu çorbanın irmiği, bu çorbaya özel olarak saf buğdaydan üretiliyor.

Genellikle et suyu ile pişirilen baharatlı irmik çorbası, alışılmışın dışında bir çorba denemek isteyenler için güzel bir alternatif olacaktır.  

3) Sap Aşı

Şipşak hazırlanan ama damaklarda bıraktığı o nefis tadın uzun süre kaldığı bir lezzet Isparta’nın sap aşı.

Kavrulan kıyma ve soğanın üzerine saplarıyla birlikte doğranan ıspanak ekleniyor. Ardından üzerine yumurta kırılıp afiyetle yeniyor.

Sap aşının tadına bakarsanız üzerine biraz pul biber eklemeyi de unutmayın. 

4) Hamursuz

Patates, un ve tahin ile yapılan hamursuz Isparta’nın en özel lezzetlerinden biri.

En güzellerini Yalvaç ilçesi ve yakınlarında bulabileceğiniz hamursuz Isparta’da çay saatlerinin en aranan lezzetlerinden biri. Denk gelirseniz asla es geçmeyin derim.

5) Kulak Böreği

Tercihe göre peynirli, kıymalı ya da patatesli olarak hazırlanan iç harç incecik açılan yufkaların arasına koyulup kapatılıyor. Ardından kızartılıyor.

Özellikle çocukların favorisi olan kulak böreğinin her hali güzel ama benim favorim kesinlikle patateslisi. 

6) Borlu Böreği

Halk arasında kuyruğu sulu olarak da bilinen borlu böreği Isparta mutfağının en sevilen hamur işlerinden biri.

Geleneksel hali ile etli ve soğanlı olarak hazırlanan borlu böreği sacda pişiriliyor ve genellikle yanında ayran ile servis ediliyor.

Siz de akşam üzeri bir şeyler atıştırmak isterseniz borlu böreğine bir şans verebilirsiniz. 

7) Tatar Mantısı

Özellikle Anadolu’da Tatar mutfağından izlere sıkça rastlarız. Tatarların genellikle patatesli bir harç ile hazırlayıp kendilerine has bir usülde kapattıkları mantıları Isparta mutfağının da en özel lezzetlerinden biri.

İç harcı ve kapatma şekli farklı olsa da Tatar mantısının sunumu alışık olduğumuz mantı gibi. Üzerine sarımsaklı yoğurt ve bolca biberli tereyağı gezdirilip afiyetle yeniyor. 

8) Hamur Aşı

Son derece pratik ama bir o kadar da lezzetli, her sofraya yakışan nefis bir lezzet hamur aşı. Bazen meze sofralarının tadına tat katıyor, bazen de ana yemeklerin en karşı konulmaz eşlikisi oluyor.

Minik kare şeklinde kesilip kurutulan ve neredeyse her Ispartalı’nın mutfağında her daim olan hamurlar haşlanıyor. Ardından biraz yoğurtla karıştırılıyor. Üzerine tereyağında kızdırılmış toz biber eklenip afiyetle yeniyor.

Hamur işleri sizin de vazgeçilmeziniz ise Isparta’nın hamur aşının bağımlısı olabilirsiniz, demedi demeyin. 

9) Bakla Boranisi

Sebze yemeklerinin bolca pişirildiği Isparta’nın bakla boranisi meze sofralarının en sevilen lezzetlerinden biri.

Bakla, bulgur ve soğanla hazırlanan yoğurtlu bakla boranisine denk gelirseniz mutlaka tadın derim. 

10) Cifne

Yazın kurutulan sebzelerle yapılan cifne ya da nam-ı diğer zıplak kış sofralarının tadına tat katıyor.

Kurutulmuş domates ve taze fasulye kurusunun başrolde olduğu cifte kıymalı, soğanlı salçalı nefis bir anne yemeği.

Çoğunlukla evlerde yapılsa da şehir merkezindeki bazı esnaf lokantalarında denk gelebilirsiniz. Görürseniz tatmadan geçmeyin. 

11) Yalvaç Usulü Keşkek

Keşkeksiz bir Türk mutfağı düşünmek neredeyse imkansız. Her yöremizin kendine has bir keşkek pişirme tarzı var.

Ispartalılar da keşkeği taş fırınlarda, ağzı kapalı özel küplerde pişiriyor. Geleneksel hali ile tuzlu kuru etle yapılan Yalvaç usulü Isparta keşkeğinden denemeden dönmeyin derim. 

12) Yatırma

Karnıyarığın Ispartalısı diyebileceğim yatırmanın başrolünde tabi ki patlıcan var. Ancak yatırmada bildiğimiz karnıyarıktan farklı olarak bolca biber, domates ve sarımsak var.

Adını tüm sebzelerin yatık olarak fırın kabına dizilmesinden alan yatırma Isparta mutfağının imza lezzetlerinden biri. 

13) Şalgam Aşı

İllere göre ufak farklılıklar gösterse de şalgamlı yemekler Osmanlı’dan beri mutfaklarımızda sıkça pişiriliyor.

Kıymalı, soğanlı klasik tencere yemeği usulünde pişirilen Isparta’nın şalgam aşı yanında yufka ekmeği ile harika oluyor. Bir deneyin derim. 

14) Fırın Kebabı

Isparta denilince akla ilk gelen lezzetlerden biri de fırın kebabı. Fırın kebabının bu denli özel olmasının sebebi ise o mevsim hangi et en güzelse onun kullanılıyor. Nisan mayıs aylarında süt kuzusu ile yapılan fırın kebabı haziran sonunda oğlak eti ile hazırlanıyor.

Fırında uzun saatler pişirilen kebabın lezzeti tam anlatılmaz yaşanır türden. Hemen hemen bütün kebapçılarda bulabileceğiniz fırın kebabından tatmadan Isparta’dan dönmemelisiniz.

15) Banak

Kalabalık sofralarının en aranan, en özel lezzetlerinden biri olan banak aslında son derece sade bir yemek.

Lokum gibi oluncaya kadar haşlanan etler pide üzerine alınıyor. Genellikle yanında pirinç pilavı ile servis edilen banak Ispartalıların favorilerinden. 

16) Su Peltesi

Nişasta, toz şeker ve su ile yapılan su peltesi sütlü tatlı sevenlerin Isparta’daki favorilerinden.

Bir nevi su muhallebisi diyebileceğim su peltesinin lezzet sırrı ise Isparta’nın mis kokulu gül suyunda saklı. 

17) Kesmik Güllacı

Isparta’nın Yalvaç ilçesi ile özdeşleşen kesmik güllacı bildiğimiz Ramazan güllacından oldukça farklı.

Lor peynirini andıran özel bir peynirle yapılan kesmik güllacını Isparta’daki pek çok pastanede bulabilirsiniz.

Tercihini hafif tatlılardan yana kullanmayı sevenlerdenseniz kesmik güllacı tam size göre. 

18) Derdimi Alan

Genellikle hafif tatlıların öne çıktığı Isparta mutfaklarında en sık pişirilen tatlılardan biri de derdimi alan.

İlginç ismi ile merak uyandıran derdimi alan tatlısı pekmez, kuru yufka ve tereyağı ile yapılıyor. Yemeden önce üzerine biraz da ceviz eklerseniz tadına doyum olmaz, demedi demeyin.

Kim bilir belki de aniden bastıran tatlı krizlerine en hızlı çözümü sunduğu için adı derdimi alandır. 

19) Sırma

Bir nevi meyve pestili diyebileceği sırma özellikle şekersiz beslenenlerin favorilerinden. Şekerini meyveden alan, katkısız ve doğal bir tatlı arıyorsanız sırmadan şaşmayın derim.

Hatta sadece Isparta’da yemekle kalmayıp birkaç paket de evinize götürmek için alın. Çünkü sırma, aniden bastıran açlığın en tatlı çözümü.

Isparta’ya giderseniz lokum, çay, şurup gibi gül ile yapılan en özel lezzetlerinden tatmadan, köy ekşisi, tahin gibi yöresel ürünlerinden almadan dönmeyin derim.