Edebiyat ve Mimari Buluşması: Ünlü Yazarların Evleri

Dünyaca ünlü yazarların başyapıtlarını yazdığı evler… Bazıları şehrin tam göbeğinde, bazıları taşrada, bazıları bütün gözlerden uzak bir çiftlikte yaşamayı tercih etmiş. Edebiyat severlerin ve bahsettiğimiz yazarların hayranlarının ziyaret edebileceği evlerin tümü müze olarak ziyarete açık.

Mark Twain Evi

Mark Twain’in anne babasının yerleştiği ev, Mark Twain’e göre hayatının en güzel ve en verimli yıllarını yaşadığı yermiş. Yaşamı boyunca eviyle güçlü bir bağ kurmuş olan Mark Twain’e göre evi, huzurlu aile hayatını hissebileceği ender yerlerden biri.

Rehberli turlara katılarak evi ziyaret edebilirsiniz. Zamanda yolculuk yapacağınız bu ziyaret sırasında Amerika’nın Yaldızlı Çağ denilen dönemine tanık olabilirsiniz. Mark Twain’in 1873 tarihli Yaldızlı Çağ: Günümüzün Masalı romanından esinlenilerek adlandırılan dönem 19. yüzyılın sonlarından 1900’lerin başına kadar olan zamanı kapsamaktadır. Bu dönem özellikle ülkenin batısı için hızlı bir ekonomik büyüme dönemiydi. Fakat Mark Twain’e göre bu dönem ayrıca derin bir yoksulluk ve eşitsizlik dönemiydi.

Mark Twain Evi konumu

Dostoyevski Evi

Dostoyevski’nin üniversite okuduğu, ilk romanını yazdığı ve hayata veda ettiği St. Petersburg’taki evi şu anda müze olarak ziyarete açık.

St. Petersburg’ta beyaz gecelerin tadını çıkarırken, şehirle özdeşleşmiş yazarın hayatından büyük bir kesit sunan evini de ziyaret edebilirsiniz. Yazar en ünlü kitaplarından biri olan Karamazov Kardeşler’i de bu evde yazmış.

Evde yazarın notlarını, özel mektuplarını, kitaplarını ve fotoğraflarını inceleyebilirsiniz.
Her yıl kasım ayında da “Dostoyevski ve Dünya Kültürü” adında uluslararası bir konferans düzenleniyor.

Dostoyevski Evi konumu

John Steinbeck Evi

Salinas, Kaliforniyalı yazarın evi 1897 yılında inşa edilmiş ve aile 1900 yılında buraya taşınmış.

Yazarın romanlarının birçoğunun da geçtiği Salinas Vadisi, Kaliforniya’nın en verimli tarım alanlarından biri. Steinbeck’in Fareler ve İnsanlar, Cennetin Doğusu ve Gazap Üzümleri’nin romanlarının geçtiği vadi, yazarın anlatımında tarım işçilerinin maruz kaldığı kötü koşullara tanık olan bir yer.

Ev, Steinbeck’in 74. doğum gününde restoran olarak açılmış. Pazar ve Pazartesi günleri kapalı olan müze 11.30-2 saatleri arasında ziyaret edilebilir.

John Steinbeck Evi konumu

Jack London Çiftliği

Burası bir evden çok daha fazlası. Çiftlik evinin yanı sıra, çiftliğin bulunduğu bölgede şarap mahzeni, yürüyüş yolları, ve ahırlar da bulunuyor. Bölge şu anda Jack London Doğa Parkı olarak ziyaret ediliyor.

Jack London’ın eşi Charmian ile beraber hayatını sürdürdüğü bölge, Jack London’ın doğa sevgisini yansıtıyor. Yazar kendini geliştirerek çiftliğinde organik tarım teknikleri ile meyve ve sebze yetiştirmiş.

Yazarın doğal yaşama ve hayvanlara duyduğu sevgiyi kitaplarında da görmek mümkün. Beyaz Diş ve Vahşetin Çağrısı gibi birçok kitabında da baş karakterleri hayvanlar.

Vahşi hayat karşısında çaresiz kalan karakterleri yansıtan kitapları, karakterlerin bu zor hayat koşullarına karşı koyan bitmez tükenmez yaşama içgüdüsünü ortaya seriyor.

Adres: Glen Ellen, Kaliforniya, Birleşik Devletler

Ernest Hemingway Evi

Hemingway’in birden fazla şehirde evi olduğunu görürseniz şaşırmayın. Gezgin bir ruh olarak Hemingway, Amerika’nın yanı sıra Küba ve Paris’te de uzun yıllar yaşamış. Ama Florida’daki bu evi özellikle eşsiz bir öneme sahip çünkü yazar, en bilinen ve en sevilen eserlerinden biri olan “Çanlar Kimin İçin Çalıyor?” romanını burada yazmış.

Bu evde 10 yıldan fazla bir süre yaşayan Ernest Hemingway’in evde ve çevresindeki bölgede bıraktığı en büyük miraslardan biri de sayıları kırkı bulan kediler. Karma cins kedilerin soy ağacının Hemingway’in kedisi Külkedisi’ne dayandığı söyleniyor.

Ernest Hemingway Evi konumu

Jane Austen’ın Chawton Evi

19. yüzyılın ilk yarısında Jane Austen’ın ailesiyle birlikte yaşadığı Chawton Evi şu anda bir müze olarak kullanılıyor.

Mütevazı bir kır evi olan Chawton, Jane Austen’ın aile hayatıyla ilgili önemli bilgileri yansıtıyor.

Modern İngiliz Edebiyatı klasiklerinden Gurur ve Önyargı, Emma gibi kitapların yazarı Jane Austen, Oxford’da okumuş. Fakat Austen’a ilk eğitimi veren kişi köy papazı olan babası. İnsan ve toplum ilişkileriyle ilgili yenilikçi ve aydınlatıcı bakış açısı, Austen’a günümüzdeki popülerliğini kazandırmış. Eğlenceli ve esprili güçlü kadın karakterleri ile döneminin sorunlarına ayna tutuyor ve toplumun kurallarına da başkaldırıyor.

Jane Austen’ın Chawton Evi

Lord Byron Evi

Bu malikane ve içinde bulunan arazi, Byron’ın çılgın partilerine ev sahipliği yapmasının yanı sıra şairin ilginç hobilerine de tanık olmuş. Büyük Salon’da atış talimi yapması, resim odasında boks yapması ve koridorlarda evcil ayısıyla dolaşması bunlardan sadece birkaçı…

Hayatı, kişiliği ve şiirleriyle “egzantrik” şair olarak adlandırabileceğimiz Byron, İngiliz Romantizminin temsilcilerinden de biri. Tutkularını uçlarda yaşamayı seven şairin, tarihe adını “ilk süper star” olarak kaydetmesinin bir sebebi var. Birçok yazar ve şair, ölümünden sonra ün kazanıp ölümsüz hale gelse de, o yaşadığı dönemde dahi tanınan, çok sevildiği kadar çok da nefret edilen ve her yaptığıyla haber olan biriydi.

Byron, İngiliz bir şair olmasına rağmen, Yunanistan’da hala kültürel bir değer olarak büyük saygı görmektedir. Lord Byron, Yunanistan’ın Osmanlı’ya karşı yürüttüğü bağımsızlık savaşına katılarak 1824 yılında sadece 36 yaşındayken hayata veda etmiştir. Döneminde dahi o kadar sevilmiştir ki, eğer ölmeseydi, “Yunanistan Kralı” dahi olabileceği söylenir.

William Shakespeare’in Evi

26 Nisan 1564’te Stratford-upon-Avon’da doğan William Shakespeare, dünya tarihinin en büyük şair ve tiyatro yazarlarından biri. İngiltere’nin ulusal şairi olarak bilinen ve kısaca “ozan” denilen Shakespeare, 38 oyun ve 154 sone yazmıştır.

Dünya edebiyat tarihini değiştiren Shakespeare, İngiliz Rönesansı olarak adlandırılan döneme ve İngiliz tiyatro tarihine damgasını vurmuştur.

Shakespeare, İngiltere’ye Altın Çağı’nı yaşattıkları söylenen hükümdarlar II. Elizabeth ve I. James ile aynı dönemde yaşamıştır.

Shakespeare hayatının büyük bir bölümünü Londra’da geçirmiş ve buradaki tiyatrolar için çalışmıştır. 1613’te emekliliğini geçirmek üzere doğduğu kasabaya zengin bir yazar olarak dönmüş ve kasabada birçok ev daha satın almıştır. Eşi için satın aldığı Anne Hathaway Evi’ni ve doğduğu kasabaya geri döndüğünde yaptırdığı ve “Yeni Saray” olarak adlandırdığı evi de ziyaret edebilirsiniz. Shakespeare’in mezarı ise kasabadaki Kutsal Üçleme Kilisesi’nde bulunuyor.

Stratford-upon-Avon Kanalı’nın kenarındaki küçük kasaba tarihi dokusunu hala kaybetmemiş. Ahşap evlerin ve limon ağaçlarının çevrelediği kasabada zamanda yolculuk yapmış gibi hissedeceksiniz.

William Shakespeare’in Evi konumu

Orhan Kemal’in Evi 

Çukurova’da doğan ve Çukurova’nın acılarını anlatan bir yazar… Orhan Kemal kitaplarında tarım işçilerinin çektiği zorlukları anlatırken zayıfı ezen güçlüyü koruyan sistemi de keskin bir dille eleştiriyor.

Yazarın İstanbul’da yaşadığı ev ise Cihangir, Beyoğlu’nda bulunuyor. Müze olarak ziyaret edilebilen evde, Orhan Kemal’in aile fotoğrafları, özel mektupları, kitaplarının ilk baskıları ve kitaplarını yazdığı daktilosu bulunuyor.

Yazarın tüm kitaplarını da satın alabileceğiniz müze, Türk edebiyatının en önemli roman yazarlarından biri olarak kabul edilen Orhan Kemal’in hayatının dönüm noktalarına odaklanıyor. Gençlik yıllarında kendisinin de çalıştığı Adana’daki çırçır fabrikalarında geçen romanları renkli karakterleri ve gerçekçi ve etkileyici insan hikayeleriyle akıllara kazınıyor.

Orhan Kemal’in Evi konumu

Tevfik Fikret’in Evi (Aşiyan Müzesi)

Tevfik Fikret’in 1906-1915 yılları yaşadığı ev şu anda Aşiyan Tevfik Fikret Müzesi olarak ziyaret edilebilmektedir. 1945 yılında Edebiyat-ı Cedide Müzesi olarak açılan müzede Tevfik Fikret’in özel eşyalarının yanı sıra naaşı da bulunmaktadır.

Tevfik Fikret evinin çizimlerini kendi yapmıştır. Bölgeye “yuva” anlamına gelen “Aşiyan” adını da Tevfik Fikret vermiştir.

Edebiyat-ı Cedide, Servet-i Fünun dergisi yazar topluluğunun kendilerine verdiği özel bir isimdir. Tevfik Fikret, derginin yazı işleri müdürlüğünü de yapmıştır. Dönemin Cenap Şahabettin, Hüseyin Suat Yalçın, Halit Ziya Uşaklıgil, Hüseyin Rahmi Gürpınar, Mehmet Rauf gibi önemli şair ve yazarları dergiye eserlerini sunmuştur. Dergi, sakıncalı bulunduğundan dolayı kapatılmıştır.

Aşiyan Müzesi’nin ilk katı Edebiyat-ı Cedide şair ve yazarlarına; ikinci katı Tevfik Fikret’e ayrılmıştır. Tevfik Fikret’in şahsi eşyaları, çalışma odası ve şair olmasının yanı sıra yetenekli bir ressam da olan Tevfik Fikret’in resim tabloları da bulunmaktadır. Şehzade Abdülmecid, Tevfik Fikret’in “Sis” şiirinden esinlenerek aynı isimli bir resim yapmıştır. Tablo müzenin salonunda bulunmaktadır.

Tevfik Fikret’in Evi (Aşiyan Müzesi) konumu