Fransa’daysanız güne akışkan çikolatası ile lezzet patlaması yaşatan bir ‘pain au chocolate’ (pen o şokola) yanında da taze demlenmiş bir fincan kahve ile başlamak adettendir.
Ancak benim için gün tuzlu bir tat ile başlamalı derseniz de fırından yeni çıkmış en çıtırından bir baget ekmeğine hazırlanmış sandviç ya da tazecik bir kruvasan da seçenekler arasında.
UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Miras listesinde yer alan Geleneksel Fransız mutfağında tatlarına aşina olduğumuz pek çoğunun lezzet ve görmeye alışık olduğumuz pek çok ritüel var.
Mesela yemekten sonra güzel bir Fransız şarabı eşliğinde tatlı niyetine peynir tabağı sunulması bu ritüellerin başında geliyor. Zaten pek çoğumuzun bildiği üzere peynirin Fransız mutfağında yadsınmaz bir yeri var.
Son yıllarda ülkemizde de oldukça popüler olan brie peyniri, baskın kokusu ile soslara ve yemeklere farklı bir tat katan camambert, aroması ile peynir tabağını başka bir boyuta taşıyan rokfor, Fransızların en sevilen peynirlerinden sadece birkaçı.
Fransız Mutfağı Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Fransız Kahvaltısında Ne Yenir?
Croque Monsieur – Croque Madame
Bol peynirli ve jambonlu kocaman bir Croque Monsieur ya da Croque Madame tostu ile güne başlamak istiyorsanız istikametiniz en yakın Fransız bistrosu olsun.
Her ne kadar içine konulan malzemelere ve soslarına bakıldığında birbirlerine çok benzeseler de ‘Croque Madam’ı Croque Monsieur’da ayıran en temel fark üzerine sahanda pişmiş yumurta ilave edilerek servis ediliyor olması.
Bu arada Croque Monsieur’nün Krok Mösyö diye okunduğunu da söylemeden geçmek olmaz.
Kruvasan
Fransız kahvaltısı denilince aklınıza ilk ne geliyor diye sorulsa şüphesiz en çok gelen cevap kruvasan olurdu.
İncecik açılan hamur katları aralarına tereyağı sürerek üst üste diziliyor ve tekrar açılıyor. Klasik kruvasan şekli verildikten sonra da fırında üzeri kızarıncaya kadar pişiriliyor.
Fransızların en karşı konulmaz lezzetlerinden biri olan kruvasanın çikolatalı ve reçelli gibi çeşitleri olsa da benim gönlüm her daim sadesinden yana. Sizin favoriniz hangisi?
Fransız Yemekleri
Soğan Çorbası
Üzerinde kızarmış ekmek dilimleri ve erimiş peynir ile servis edilen Fransızların meşhur ‘Soupe à l’oignon’u Fransız mutfağının en sevilen lezzetleri arasında ilk sıralarda yer alıyor.
Tadını özel olarak pişirilen karamelize soğandan ve et suyundan alan bu enfes çorba geleneksel Fransız mutfağının en sevilen lezzetleri arasında ilk sıralarda yer alıyor.
Au Gratine
Fransa’dan dünyaya yayıldığı bilinen yemeklerden biri de graten. Her ne kadar bir pişirme tekniği olsa da zamanla yemek adı olarak anılmaya başlamış.
Önceden pişirilmiş sebze yemeklerinin üzerine rendelenmiş peynir ve pane karışımı serildikten sonra fırına veriliyor. Bu karışımın yemeğin üzerinde oluşturduğu altın renkli lezzetli mi lezzetli kabuğa da graten deniliyor.
Gratenler özellikle et yemeklerinin en çok tercih edilen eşlikçilerinden.
Quiche Lorraine (Kiş Loren)
Kiş hamurunun krema, peynir ve şarküteri ürünleri ile olan efsane buluşması Quiche Lorraine, Fransızların en lezzetli hamur işlerinden biri.
Hem sıcak hem de soğuk olarak servis edilebilen Quiche Lorraine, Fransız çay saatlerinin ve akşam üzeri atıştırmalıklarının en sevilen lezzetlerinden.
Fransız Et Yemekleri
Chateaubriand
Yazılışı ve okunuşu bambaşka olan Fransız lezzetlerinden biri de chateaubriand yani ‘şatobiryan’.
Yumuşacık ağızda dağılan bir et olan chateaubriand, özel bir marine sosunda bekletildikten sona pişiriliyor ve genellikle yine Fransız klasiği olan özel soslardan biri ile servis ediliyor.
Boeuf Bourguignon
Fransız mutfağının olmazsa olmazlarından biri de pamuk gibi pişmiş yumuşacık etler. O etlerin en sevilenlerinden biri de Boeuf Bourguignon diye yazılan bizim bildiğimiz adıyla ‘böf burginyon’.
Kırmızı şarap ve et suyu ile kısık ateşte pişirilen ‘boeuf bourguignon’ sarımsak, soğan, mantar ile pişiriliyor. Mevsimine göre değişen taze yeşilliklerle tatlandırılarak servis ediliyor.
Confit de Canard
En klasik Fransız yemeklerinden biri de ördek etinin kendi yağında yavaş yavaş kızartılması ile yapılan ‘Confit de Canard’ ya da aşina olduğumuz adı ile ördek konfit.
Oldukça lezzetli bir yemek olan confit de canard genellikle sos kullanmadan pişiriliyor. Nedeni ise ördek etin o kendine has lezzetini bozmamak.
Salad Niçoise
Yazılışı başka okunuşu bambaşka Fransız lezzetlerinden biri de Salad Niçoise yani nisuaz salata.
Ton balığı, ançuez ve haşlanmış yumurtanın bir arada kullandılığı Salad Niçoise bence başlı başına bir öğün.
Adını Fransa’nın Nice şehrinden alan ve oldukça doyurucu olan bu salata Fransızların öğlen yemeklerinde en sık tercih ettiği lezzetlerden biri.
Beşamel Sos
Her ne kadar kendisi bir yemek olmasa da, Fransız mutfağının en sevilen yemeklerinin tadına tat, kıvamına kıvam katan beşamel sostan bahsetmeden geçmek olmaz.
Özellikle XIV. Louis Dönemi’nde sıkça kullanılan ve Fransızların en temel beş sosundan biri olan beşamel, un miktarına göre kıvam alıyor.
Beşamel sos, fırında pişen sebze yemeklerinden makarnalara, etlerden hamur işlerine pek çok yemekte kullanılıyor.
Fransız Tatlıları
Fransız pastacılığının ne kadar muhteşem olduğunu kabul etmeyen biri yoktur sanırım.
Tazecik kremaları ile yemelere doyamayacağınız çeşit çeşit eklerler, ağızda dağılan rengarenk makaronlar, karamel severlerin favorisi krem karamel ve daha niceleri diyorum ve sizi en güzel Fransız tatlıları ile baş başa bırakıyorum.
Ekler
Tarihteki ilk ekler tatlısının 19. yüzyılda, kraliyet ailesinin meşhur aşçısı Marie-Antoine Carême tarafından Fransa’da yapıldığı söylenmektedir.
Neredeyse tüm dünyada aynı isimle anılan bu nefis tatlı adını Fransıca’da şimşek anlamına gelen ‘eclaire’ kelimesinden alıyor.
Nedeni ise Fransızlar tatlının üzerine sürülen çikolatanın parlamasını şimşekle özdeşleştirmiş olması.
Krep
Fransızların dünya mutfağına kazandırdığı en sevilen lezzetlerden biri de şüphesiz krep. Hafif ve esnek yapıdaki krep hamuru, yapışmaz yüzeyli tavalara incecik dökülerek pişiriliyor.
Hem tatlılarla hem de tuzlularla mükemmel bir uyum içinde olan krepe kim hayır diyebilir ki?
Madeleine Kek
Deniz kabuğu şeklindeki tereyağlı pofidik kek Madeleine, Fransız mutfaklarının olmazsa olmazlarından.
Bulut gibi hafif, sünger gibi pofidik kek severlerin favorilerinden olan Madeleine kekleri deniz kabuğu şeklindeki özel kalıplarda pişiriliyor.
Bir tanesi ile asla yetinemeyeceğiniz Madeleine kek tadını tereyağından alıyor.
Tarte Tatin
Kim tahmin edebilirdi ki damaklarda lezzet patlaması yaşatan enfes tatlı tarte tatin, Stephanie Tatin’in yaptığı bir hata sonucu ortaya çıkacak?
Rivayete göre Stephanie geleneksel bir tatlı hazırlamak için mutfağa girdiğinde elinden kayan elmalar kaynamakta olan şekerli yağ karışımının içine düşmüş ve hafif yanmış.
Elmaların boşa gitmemesi için bir yol düşünen Tatin tavadaki elmalar üzerlerine bir tart hamuru yaymaya karar vermiş ve ortaya karamelize tadı ile gönülleri fetheden tarte tatin çıkmış.
Geleneksel tarifi elmalı olsa da bence şeftalisi de harika oluyor, aklınızda bulunsun.
Çikolatalı Sufle
Neredeyse tüm dünyada kendine yer bulmuş, çikolata aşıklarının asla hayır diyemediği tatlıların başında geliyor bence içi akışkan bol çikolatalı sufle.
Klasik usül sufle bitter çikolatalı olsa da sütlü çikolata ya da beyaz çikolata ile de sufle yapılıyor.
Konumuz çikolatalı sufle ama söylemeden de geçmek olmaz sufle Fransızlar için bir tatlıdan çok daha fazlası. Fransız mutfağında pek çok sebzenin de tek porsiyonluk kaplarda suflesi yapılıyor.
