Marakeş Gezi Rehberi

Kuzey Afrika’da, kuzey ile güney arasında kalmış olan Fas’ın eski başkenti Marakeş, ziyaretçilerine binbir gece masallarını aratmayacak eşsiz bir atmosfer sunuyor.

Ancak Marakeş’i keşfetmek için yalnızca çarşıları ve meydanı gezmek yeterli olmayacak. Şehrin sihrini size açması için ona biraz vakit ayırmanız gerekebilir.

Her sokak başında ince işçiliğin, İspanya-Fas karışımı mimarinin ve yemyeşil bahçelerin büyüsüne kapılacaksınız.

Fas’ta görmeniz gereken şehirlerden biri olan Marakeş’te unutulmaz bir seyahat geçirmeniz için mutlaka görmeniz ve deneyimlemeniz gerekenleri yazdık.

Marakeş Hakkında Genel Bilgiler

Akdeniz iklimine sahip olan şehir, Fas’ın iç kesimlerinde Atlas’ın karla kaplı dağlarının eteğinde Murabıt hükümdar Yusuf bin Tafşin tarafından 1071 yılında kuruldu ve hızla dini ve kültürel bir şehir olarak gelişti.

Cami ve medreselerin çokça inşa edildiği şehir dönemin ilim merkezi haline gelirken Mağrib ile Sahra altı Afrika’yı birbirine bağlayan bir ticari merkez de oldu.

Geçmiş dönemlerden kalan renkli çarşıları hâlen canlılığını koruyor ve turistlerin olmazsa olmazları arasında yer alıyor.

Şehirdeki binaların renklerinin kiremit tonlarında olması sebebiyle “kızıl şehir” olarak bilinen Marakeş, ziyaretçilere olağanüstü bir tecrübe sunuyor.

Bir milyondan fazla nüfusa sahip olan şehir Kazablanka, Fes ve Meknes’den sonra ülkenin en büyük şehri. Marakeş, yeşil vahası, renkli atmosferi, özgünlüğü ve zarafeti ile görenleri baştan çıkaracak nitelikte.

Marakeş’te İklim, Ne Zaman Gidilir?

Marakeş’te unutulmaz bir gezi için ideal mevsimi de tespit etmek gerekiyor. Yıl boyunca hava sıcaklığı 19 ve 37 derece arasında değişiyor.

Yağmur en çok Şubat, Mart ve Nisan aylarında yağıyor.

Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında gitmeye karar verirseniz oldukça bunaltıcı olabilir. Bu yüzden en uygun mevsimler Nisan-Mayıs ile Eylül-Ekim dönemleri.

Fas’ın en güzel yanlarından biri de Türk vatandaşlarından vize talep etmiyor oluşu. 90 güne kadar vizesiz kalabileceğiniz Fas’ta, çok uygun fiyatlara uzun süreli büyülü bir tatil yapabilirsiniz.

Marakeş Festivalleri

Marakeş’te yıl boyunca icra edilen önde gelen festivalleri aşağıdaki gibi sıralamak mümkün:

Marakeş Maratonu (Ocak)
4L Trophy Spor Festivali (Şubat)
Uluslararası Şehir Festivali (Mart)
Kum Maratonu (Nisan)
Dostluk Festivali (Mayıs)
Dünya Kutsal Müzik Festivali (Haziran)
Uluslararası Salsa Festivali (Ekim)
Marakeş Uluslararası Sanat Bienali (Kasım)

Marakeş’te Ulaşım, Nasıl Gidilir? & Şehir İçi Ulaşım İmkanları

Marakeş’te dolaşmanın en iyi yolu yaya olarak dolaşmak. Elbette, burası büyük bir şehir ve ancak belli başlı ilgi çekici yerlerin çoğu Medina’ya yürüme mesafesinde.

Alternatif olarak, Medina’dan şehrin diğer bölgelerine gitmenin eğlenceli bir yolunu arıyorsanız, calèche (fayton) kullanmayı düşünün.

Ya da birçok popüler Marakeş mekanına gitmek için ALSA’nın turistik otobüslerinden birini kullanabilirsiniz.

Kazablanka’nın V. Muhammed Uluslararası Havaalanı’ndan (CMN) Marakeş Tren İstasyonu’na trenle ya da Medina’nın yaklaşık 9 km güneybatısında yer alan Marakeş Menara Havaalanı’na (RAK) devam ettikten sonra ya taksiye ya da ALSA otobüsüne binebilirsiniz. Ayrıca, birçok otel şehir merkezine havaalanı servisi de sunmaktadır.

Şehir içi otobüsler ALSA Marakeş üzerinden sağlanmaktadır. Ancak belirli bir program bulunmamaktadır ve ALSA’nın internet sayfasında bulunan rotalar kafa karıştırıcı olabilir. Bu taşıma modunu kullanmaya karar verirseniz, çoğu otobüsün her 10 ila 60 dakikada bir günlük çalıştığını hesaba katmanız gerekmektedir. Tek yön biletler, yetişkinler ve 6 yaş ve üstü çocuklar için 3 veya 4 Fas dirhemidir (yaklaşık 50 cent).

Marakeş’te dolaşmanın daha kolay bir yolu ALSA’nın Turist Otobüsü sistemini kullanmaktır. Bu iki hatlı ağ ziyaretçiler düşünülerek tasarlanmıştır: Tarih Turu ve Vaha Turu havaalanı ile şehir arasında ulaşım için tasarlanmıştır.

Ayrıca Marakeş’in Kutubiye Camii, Majorelle Bahçesi ve Saadian Türbeleri gibi başlıca turistik mekanlara da turist otobüsüyle gitmek mümkündür.

Turist Otobüs biletlerini yetişkinler için 145 ila 165 dirhem (15 ila 18 $) ve 6-14 yaş arasındaki her çocuk için 75 ila 95 dirheme (yaklaşık 8 ila 10 $) satın alabilirsiniz. 5 yaş ve altı çocuklar için biletler ücretsizdir.

Turist Otobüsü tarifeleri mevsime göre değişmektedir, ancak her iki hat da genellikle sabah 9 ile akşam 6 arasında çalışmaktadır.

Marakeş’te Görülmesi Gereken Yerler

Marakeş şehri Kuzey Afrika’da tarihi geçmişe sahip neredeyse tüm şehirleri gibi bir “Medina” dedikleri bir eski şehirden ve bir de “Gueliz” adlı modern şehirden ibaret.

Eski şehir tüm otantikliğini korur vaziyette ayakta. Tarihi camiler, medreseler, saraylar ve meydanlar… Hepsinin orijinalliği korunmuş. Hatta bazı bölgeleri UNESCO tarafından muhafaza ediliyor.

Turistik gezinin en cazibeli kısmı elbette Medina’da geçiyor. Yani Marakeş’i Marakeş yapan tarihi yapıların bulunduğu bölge.

Şehrin Gueliz denilen bölümü ise eski şehri çevreleyen tarihi surların dışında yer alıyor. Bu bölge önceleri şehrin dışında kaldığı için mezarlıklar için ayrılan bir bölgeymiş. Şimdilerde ise şehrin modern kısmı olarak biliniyor. Yani yapılar, bankalar ve alışveriş merkezleri ile önce çıkan Gueliz esasında Fransa’nın himaye döneminin eseri.

Tarihi Yerler

Marakeş’in olmazsa olmazı: El Fena Meydanı

Marakeş denilince akla ilk gelen elbette muhteşem El Fena Meydanı. Adeta rengarenk bir tiyatro sahnesini andıran meydan gece gündüz ziyaretçilere birbirinden çeşitli etkinlikler sunuyor. Burası şehrin kalbi ve en canlı bölümü. Medina’daki tüm geziler bu noktadan başlar ve yine burada son bulur.

Saat 17’de güneşin biraz çekilmesiyle meydan canlanır ve sabaha kadar bir panayır alanına dönüşür. Masal anlatıcıları, falcılar, seyyar satıcılar, geleneksel kıyafetli su satıcıları, kobra ve maymun oynatıcıları, yöresel yemek tezgâhları ve gösteriler… Ne ararsanız var aslında.

Önce meydana bakan kafelerden birine oturup genel bir bakışa sahip olabilirsiniz. Ancak El Fena Meydanı’nı anlamak için kalabalığa girip tezgahların arasında gezmeniz gerek.

Hemen hemen her yerde karşınıza falcılar çıkar. Kaval türü aletlerle kobra ve maymunları dans ettirenler ise meydanın en önemli özelliği haline gelmiş. Genelde babadan oğula meslek şeklinde geçen bu gösteri tarzını Avrupalı turistlerin bir kısmı yadırgıyor çünkü hayvanın gösteriyi gerçekleştirmesi için öncesindeki eğitim sürecinde işkence ediliyor.

Bunların yanı sıra “tajin”, “kuskus” ve nane çayı gibi yöresel lezzetleri sunan yüzlerce yemek ve içecek tezgâhı mevcut.

Meydanın arka sokaklarında kalan çarşı ise İstanbul’un Kapalı Çarşı’sını andırıyor. Karmaşık ve dar sokaklarında kaybolmamak elde değil. Fas’a özgü rengarenk pabuçlar, seramik tabak ve güveçler, tütsüler, argan yağı, el dokuma halılar, “cilbab”lar, ve daha birçok çeşit hediyelik eşyalar var.

Kutubiye Camii

Bizim ince yuvarlak minare anlayışımızdan farklı olarak Fas’ta camilerin minareleri dikdörtgen ve uzun. Camileri ise kubbesiz. Bunun en güzel örneklerinden biri Marakeş’teki Kutubiye Camii. 70 metre yüksekliğindeki minaresiyle şehrin ve ülkenin en önemli yapılarından biri.

12. yüzyıldan bu yana hiç bozulmadan güzelliğini koruyan cami Muvahhitlerin sanat anlayışını ve tekniklerini gözler önüne seriyor.

El Fena Meydanı’nın paralelinde bulunan camii daha sonraları İspanya topraklarından inşa edilen La Giralda camisine de ilham olmuş.

Fas’ın diğer camilerinde olduğu gibi burada da Müslüman olmayanların camiyi ziyaret etmesine izin verilmiyor.

Ali bin Yusuf Medresesi

Cilbablı bir hoca, halka halinde oturan talebeler ve önlerinde dumanı tüten bol şekerli nane çayı. Faslı bir medreselinin günlük ortamı bu şekildeydi. Bu ortamı Ali bin Yusuf medresesinde yakalayamazsınız ancak ülkenin bazı medreselerinde geleneksel yöntemde eğitimi devam ettirenler var.

Döneminde bölgenin ilim merkezlerinden biri olan Marakeş, Ali bin Yusuf Medresesi’nde çok sayıda talebeye ev sahipliği yapmış. Medrese 132 odasıyla yaklaşık 900 talebeye ağırlayabilecek kapasitede.

Saray ve camileri gibi ihtişamlı olan medrese yine tipik Fas mimarisine sahip. Burada da en çok dikkat çeken noktalar ince ahşap ve taş oymaları, duvarlarında ve zemininde yer alan zellij süslemeleri ve avlusunda bulunan fıskiyeler.

El Bahia Sarayı

19. yüzyılda inşa edilen El Bahia Sarayı, şehrin mutlaka ziyaret edilmesi gereken tarihi yapılarından biri.

Kelime anlamı gibi ihtişamlı olan saray tipik bir Fas-İspanya mimarisine sahip.

Birbirinden zarif ahşap kapılar, yeşil, mavi ve sarı zellij mozaikler, yeşil çatısı, fıskiyeler ve sayısız odalara sahip olan El-Bahia, yaklaşık bir saat içinde gezilebilir.

Gezerken dikkat edilmesi gereken husus odaların tavanında Fas işçiliğine kaçırmamak olacaktır. Faslıların ahşap ve taş oymacılığı hiç şüphesiz her turisti hayran bırakıyor.

Bab Agnaou

Eski şehrin kırmızı taştan surlarla kaplı olması şehre ayrı bir atmosfer veriyor. Birçok kapıdan giriş mümkünken, 19 kapı arasında en çok kullanılan “Bab Agnaou”.

12. yüzyılda inşa edilmiş olan kapının ihtişamı taş oymacılığında ve kûfî yazılarında saklı. Muvahhitler döneminde yapılan bu kapının asıl amacı şehrin askerî ve idarî mahallesi olarak bilinen Kasbah’ı koruma altına almaktı.

Doğal Güzellikler

Palmiye Koruluklarında Deveyle Gezinti

Kızıl şehrin hiç şüphesiz en otantik aktivitelerinden biri de Kaya Çölü ve Palmiye Korulukları olarak bilinen kırsal alanda gezintiye çıkmak.

15 bin hektarlık alanda yaklaşık 100 ağaçla kaplı olan koruluk mutlaka görülmesi gereken Fas’ın doğal ve turistik miraslarından biri. Kıpkırmızı toprak ve palmiye ağaçları arasında gezintiye çıkmak için ise develer ve ATV’leri kullanmak mümkün.

Marakeş’in Nefes Aldıran Bahçeleri

Sıcaklığın içerisinde bir nefes alalım derseniz Marakeş’te birbirinden ferah bahçeleri ziyaret etmeyi unutmayın. Menara Bahçesi, Gizli Bahçe, Mulay Abdesselam Bahçesi, Majorelle Bahçesi ve daha niceleri çöl ikliminde yeşillikten uzak kalmamanızı sağlar.

Ancak bu bahçelere giderken alışageldiğimiz bir botanik havasını beklemeyin. Her gittiğiniz yerde Kuzey Afrika’ya has bitki örtüleri ve mimari ile karşılaşacaksınız. Örneğin Menara bahçelerinde yeşil çatılı tarihi taş yapının etrafında sizlere ferahlık hissi verecek bir havuz ve zeytin ağaçları arasında piknik yapma alanları var. Mesire alanından Atlas Dağları’na karşı manzara Marakeş’in egzotik havasını bire bir yaşatıyor.

Dünyaca ünlü Fransız moda tasarımcısı Yves Saint Laurent’in inşa ettirdiği Majorelle bahçesi ise yapılarının göz alıcı mavisiyle dikkatleri çekiyor. Bir botanik bahçesi olan Majorelle’de birbirinden ilginç kaktüsler var. 2008’de vefat eden Yves Saint Laurent cesedinin küllerini dahi bu bahçeye dağıttırmış. Cezayir’de, Fransa’nın sömürge döneminde doğan ünlü tasarımcısının hayatı ve eserlerini merak ediyorsanız Marakeş’te kendi adına yapılmış müzeyi de ziyaret edebilirsiniz.

Bunların yanı sıra eğer çocuklarınızla Marakeş’i görmeye karar vermişseniz muhteşem su parkı Oasiria Marrakesh’i kaçırmayın. Kızıl şehrin yakıcı sıcağından kaçmak için Fas’ın ilk su parkı olma özelliğini taşıyan Oasiria’da ailecek eğlenebilirsiniz. Yaklaşık 10 hektarlık alanda yeşillikler ve su oyunları aktiviteleri mevcut.

Atlas Dağları ve Şelaleler

Yapay parklar bana göre değil, ben doğal güzellikleri görmek isterim diyorsanız gelin şehirden biraz uzaklaşalım ve çöl iklimin yeşil ile buluşmasını görelim.

Öncelikle şunu belirtelim, 2400 km uzunluğunda olan Atlas Sıradağları Fas, Cezayir ve Tunus’tan geçer. Bu dağlar adeta Akdeniz ile Sahra Çölü’nü ayıran bir duvar gibidir. Marakeş de bu dağların eteklerinde kurulmuş bir şehir.

Şehre birkaç saat uzaklıktaki Ourika Vadisi’nde muhteşem bir yürüyüş gerçekleştirebilirsiniz. Hava sıcaklığı biraz düşeceği için yanınıza kazak veya ceket almanızda fayda var. Dağların yamaçlarında akan nehirler boyunca küçük köprülerden muhteşem manzaralara şahit olacaksınız.

Arabayla eğer biraz daha yol alırsanız, kızıl şehre 150 km mesafede harika şelaleler var. Kıpkırmızı kayalıkların arasında şiddetle akan sular bizim bildiğimiz şelalelerden çok daha farklı bir manzara sunuyor.

Ouzoud Şelaleleri çevresinde piknik yapabilir ve yüzebilirsiniz. Ancak maymunlardan korkuyorsanız hazırlıklı olun, yol boyunca çok sayıda maymun göreceksiniz.

Zellij : Fas’ın renkli yüzü

Son olarak sizlere Marakeş’te ve hatta Fas’ın her bir köşesinde karşınıza çıkacak Zellij mozaiklerinden bahsedelim.

Aynalarda, masalarda, çeşmelerde, vazolarda, evlerde, restoranlarda, camilerde, kamu binalarında ve neredeyse tüm tarihi yapılarda zeminde ve duvarda Zellij mozaiklerine rastlayacaksınız.

Mavi yeşil ve sarı mozaik taşlarından oluşan süsleme bu coğrafyada Merînîler’in hâkim olduğu dönemde gelişmiş ve Fas’ın alameti farikası haline gelmiş.

Matematik hesaplarla oluşan desenlerin temelinde İslam düşüncesinin ilkelerinden biri yatar. Sayısız mozaiğin bir araya gelmesiyle oluşan Zellij aslında çoklukta birliği yani İslam inancına göre Allah’ı hatırlatır. Zellij sanatına bakmak, geometrik şekillerin sonsuz bir şekilde tekrarlanmasından dolayı Allah’ın sonsuz büyüklüğünü yansıtır. Marakeş sokaklarında gezerken sanat eserlerinin anlamını keşfetmeden ayrılmayın.

Marakeş’te Aktiviteler

Marakeş’te uzun bir seyahat planlıyorsanız üstte sunduğumuz aktiviteler haricinde tavsiyelerimiz de var.

Fas Ahşap Sanatını Keşfe Çıkın: Dar Si Said Müzesi 

1917’de keşfedilip restore edilen Saadîlere ait çokça kabrin zemin ve duvar taşlarının estetiği ve sütun süslemeleri dönemin sanat anlayışını yansıtmak adına görülmesi gereken yerler arasında.

Bunun da ötesinde Fas ahşap sanatının inceliklerine hâkim olmak isterseniz, Dar Si Said Müzesi bu konuda oldukça zengin.

Fas Hamamları

Afrikalı Leo’yu okumuşsanız eğer Fas’ın hamamlarına dair bir fikriniz veya hayaliniz vardır. Geçmişi canlandırmak ve biraz da keyif yapmak istiyorsanız mutlaka bir hamama gidin. Hatta yöreye ait yağlarla bir masaj dahi yaptırın deriz.

Fas ve Binbir Gece Masalları

Marakeş dedik, binbir gece masalları dedik. Kendinizi adeta bir masalda gibi hissetmek için şehirden ayrılmadan mutlaka herhangi bir evin terasında vakit geçirin. Elinizde soğuk bir içecek veya nane çayıyla bir terasa çıkın. Bir yandan gökyüzündeki yıldızları bir yandan da El Fena meydanındaki insanları ve olayları seyredin.

Marakeş’te Konaklama

Bir seyahate çıktığınızda elbette ilk önce düşünmeniz gereken konaklama. Marakeş bu konuda çok sayıda imkân sağlıyor. Avrupa’dan gelen turistler yoğun olduğu için alternatifler de bol. Ancak önce karar vermeniz gereken bir husus var: otel mi riyad mı?

Oteli tercih ederseniz risk almamış olur ve dünyanın her tarafında tecrübe edebileceğiniz bir konaklamayı seçmiş olursunuz.

Fakat Marakeş’e özgü bir konaklama tercih ederseniz doğru seçim riyadlarda kalmak olacaktır. Bölgenin mimarisine has dekorasyon, ahşap oymalar, Zellij mozaikleri ve fıskiyeli bir avlu. Bir de ud eşliğinde müzik olursa tam da bin bir gece masallarına doğru yolculuğa çıkarsanız. Stresten uzak keyifli ve rahat bir Marakeş tatilinin sırrı da burada.

Konaklama konusunda şehirde üç mahalle seçeneği sunuluyor. Riyad’da kalmak için eski şehir Medina’yı tercih edin. Modern, spa hizmeti, spor salonu, havuz ve benzeri özellikler isterseniz de Gueliz ve Hivernage mahallelerindeki oteller uygun olacaktır.

Marakeş’te Yeme İçme

Hiç şüphesiz vereceğimiz cevap kuskus, tajin ve nane çayı.

Kuskus bizde bulunmayan çok ince bir bulgurdan hazırlanır. Görünüşü kum gibidir. Buharda özel tencerede pişer. Büyük renkli ve süslü seramik tabaklarda üzerinde haşlanmış et, tavuk, haşlanmış kabak, üzüm, kayısı, havuç gibi malzemelerle sunulur. Anlatmak yetmez aslında eğer iyi bir kuskus yediyseniz tadının damağında kalacağından hiç şüpheniz olmasın.

Tajin dediğimiz yemek bizdeki güvece benzer. Tek bir malzemesi yoktur ama damak zevkinize göre etten veya tavuktan olabilir. Yanında yine beğendiğiniz sebzeleri seçip dilediğiniz çeşidi hazırlatabilirsiniz. Kuskusta olduğu gibi tajinin sırrı yöreye has baharatlar ve etin güzel pişirilmesinde yatar.

Birbirinden lezzetli yemekleri tattıktan sonra Faslıların olmazsa olmazı elbette nane çayı. Bol şeker ve çin çayının karışımıyla hazırlanır. Nakışlı parlak çaydanlıklarda demlenir. Servisi ise öyle alelade yapılmaz. Çaydanlık en az yarım metreye yukarıya kaldırılır ve bardaklar o şekilde doldurulur. Alışkın olmayanlar için başta biraz şekerli gelse de birkaç kez denediğinizde her yemeğin ardından çayın tadını ararsınız.

Bunların yanı sıra “Nıs-Nıs” denilen kahve de su bardaklarında çokça tüketiliyor. Faslı kadınların çeşit çeşit hazırladıkları şekerlemeler de gözleri kamaştırıyor.

Marakeş’te Gece Hayatı

Marakeş gece hayatı açısından inanılmaz olmayabilir, ancak son yıllarda Ville Nouvelle’de yeni trendlere uygun birçok barın açıldığı da bir gerçek.

Söz konusu barların öne çıkan özellikleri arasında endüstriyel şık bir şarap barı, canlı caz performansının olduğu bir çatı terası ve sofistike kokteyller için şık bir mekân bulunmaktadır.

Medina, alkol servisi için lisanslı az sayıda restoran ve bara sahiptir, ancak birçok mekân misafirlerine iç avlularının mahremiyetinde bira ve şarap sunmaktadır.

Marakeş’te Alışveriş

Marakeş’ten evinize döndüğünüzde götürmek isteyeceğiniz çok sayıda eşya var. Hatta bunların renkleri arasında kararsızlığa düşememeniz mümkün değil. El Fena meydanının arkasındaki sokaklarına dalarsanız “Sûk” denilen dar çarşılarda tüm hediyelerinizi alabilirsiniz. Fas’ın genelinde pazarlık yapmak alışverin doğal bir parçası; haliyle satıcılarla sıkı bir pazarlığa girişmeye hazırlıklı olun!

Gözünüze ilk çarpan fesler ve ucu sivri rengarenk deri pabuçlar olacaktır. Bu pabuçları yerli halkın ayağında görürüsünüz. Yöresel kıyafet tercih ederseniz şapkalı cilbaplar da var. Kadınlar için olanları da göz kamaştırıcı. Fiyatları biraz pahalı ama süslemeleri ve el işçiliklerinden dolayı ücretini hak eden kıyafetler.

Fas’ın yemeklerine bayıldım derseniz mutlaka baharat ve zeytin götürün. Turşu şeklinde hazırlanan zeytinlerini başka bir yerde bulamazsınız.

Doğal kozmetik ürünlere merakınız varsa da ülkenin güneyinde Agadir bölgesinde berberî kadınların kendi elleriyle hazırladıkları argan yağlarından almayı unutmayın. Argan ağaçlarının özelliği dünyada yalnızca Fas’ın güneyinde yetişiyor olması. Dolayısıyla yerine gitmişken büyük kozmetik markalarının tercihi olan argan yağını kaçırmayın.

Bunların haricinde eğer bütçeniz yeterli ve taşıyabilecekseniz Berberilerin el dokuma halıları da oldukça meşhur. Bu geleneksel motifler yine dünyaca ünlü halı markalarının esinlendikleri desenler. Özellikle çapraz çizgilerden oluşan model modern tasarımlarda sıkça kullanılıyor.