Günlerce evrak toplamadan, acaba vize verirler mi stresi yaşamadan gidebileceğiniz Avrupa’dan Güney Amerika’ya pek çok ülke var. O ülkelerin listesine kolaylıkla ulaşabilirsiniz. O yüzden biz bu yazıda mutfak kültürleri ile öne çıkan ve vizesiz seyahat edebileceğiniz ülkeleri yazalım istedik. Sizin de seyahatlerinizin odak noktası her daim gastronomi ise bu yazımız tam size göre.
Yorucu prosedürlerle uğraşmadan biletinizi alıp gidebileceğiniz ülkelere ve o ülkelerin mutfak kültürlerine göz atmaya ne dersiniz? İşte Türkiye’den vizesiz seyahat edebileceğiniz ve mutfak kültürü ile beğeni toplayan ülkeler.
*Yazıya geçmeden önce minik bir hatırlatma yapmakta fayda var. Ülkelerin vize prosedürleri hızlıca değişebiliyor. O yüzden biletinizi almadan önce son bir kontrol etmekte fayda var.
1 – Gürcistan
Kafkasya’nın en zengin mutfakları arasında ilk sıralarda yer alıyor bence Gürcistan. Et, deniz ürünü, sebze ve hamur işlerinin en muhteşem şekilde harmanlandığı derya deniz bir mutfağı var Gürcistan’ın. Üstelik Gürcistan topraklarında bu yemeklere eşlik edecek muazzam da şaraplar üretiliyor. Bir nevi peynirli pide diyebileceğim khachapuri, mchadi dedikleri mısır ekmeği, hinkal dedikleri mantının büyüğü diyebileceğim arası dolgulu hamur işi, baharatlı etli çorba kharcho, lokum gibi etlerle hazırladıkları şaşlık ve deniz ürünleri Gürcistan Mutfağı’nın öne çıkan lezzetlerinden. Hep ana yemeklere değindik ama Gürcü mutfaklarında efsane soslar ve fermente gıdalar da yapılıyor. Özellikle tkemali dedikleri bir erik sosu var ki tadı tam anlatılmaz yaşanır türden. Et yemeklerinden salataya pek çok lezzetle mükemmel bir uyum içinde bence tkemali. Gürcistan’a giderseniz mutlaka tadın ve hatta alın derim.
2 – Azerbaycan
Azerbaycan’ın Orta Doğu ve Doğu Avrupa’dan izler taşıyan zengin bir mutfağı var. Tarım alanlarının oldukça geniş olduğu Azerbaycan’da ürün çeşitliliği de bir hayli fazla. Haliyle bu zenginlik mutfak kültürüne de yansıyor. Azerbaycan Mutfağı’nda etli yemekler ve kebaplar oldukça önemli. Geleneksel Azerbaycan Mutfağı’nda hem kırmızı etten hem de beyaz etten nefis kebaplar ve tencere yemekleri pişiriliyor. Sarma ve dolmaların vazgeçilmez olduğu Azerbaycan Mutfağı pilav çeşitliliği ile de sofralarda lezzet fırtınası estiriyor. Otantik bakır kazanlar, siniler gibi geleneksel kapların bolca kullanıldığı geleneksel Azerbaycan Mutfağı’nda Doğu Anadolu Mutfağı’mızla benzer pek çok yemek de bulmak mümkün. Piti, bozbaş, düşlere, lüle kebabı Azerbaycan’a gittiğinizde mutlaka denemeniz gereken lezzetlerden sadece birkaçı.
3 – Makedonya
Ürün çeşitliliği ile fark yaratan ve Balkanların öne çıkan mutfaklarından biri Makedon Mutfağı. Hadi gelin patlıcan, biber, domates, sarımsak başta olmak üzere sebzelerin bolca kullanıldığı, kırmızı etin başrolde olduğu, süt ve süt ürünlerinin sofralardan eksik olmadığı Makedon Mutfağı’na doğru mini bir keşif yolculuğuna çıkalım. Üzeri bolca rendelenmiş peynirli şopska salatasının, kütür kütür turşuların sofralardan eksik olmadığı, böreğin, köftenin başrolde olduğu Makedon Mutfağı’nı denemek isterseniz rotanızı Mekadonya’nın başkenti Üsküp’e ya da şirin sahil kasabası Ohrid’ye çevirin derim. Vizesiz seyahat edebileceğiniz Makedonya’ya İstanbul’dan araba ile de gidebilirsiniz. Aklınızda bulunsun.
4 – Sırbistan
Balkan Yarımadası’nın orta noktasında yer alan Sırbistan etnik çeşitliliği ve zengin kültürel yapısı ile dikkat çekiyor. Osmanlı, Balkanlar ve Avrupa gibi farklı mutfak kültürlerinden izler taşıyan Sırbistan Mutfağı’nda yemelere doyamacağınız pek çok lezzet var. Cevapcici dedikleri nefis köfteleri ve yine kendi usüllerince hazırladıkları özel köfteyle yaptıkları hamburger ‘plejeskavica’ ile popüler olsa da Sırp Mutfağı’nda çok daha fazlası var. Bir tür mısır ekmeği olan ‘proja’ ve bence onun en güzel eşlikçisi közlenmiş kırmızı biber, patlıcan ve sarımsakla yapılan ‘ajvar’, kuru etler başta olmak üzere efsane şarküteri ürünleri, hem etli hem de sebzeli olarak yapılan lokum gibi güveçler, arası krema ya da marmelat dolgulu olan mini çörek ‘krofne’ başta olmak üzere daha pek çok lezzet Sırp Mutfağı’nda keşfedilmeyi bekliyor.
5 – Karadağ
Dünyanın en genç ülkelerinden biri olan Karadağ, nam-ı diğer Montenegro keyifli sahilleri, eğlenceli gece hayatı ile son yıllarda popülerliğini iyice arttırdı. Akdeniz Mutfağı’nın etkisinin çokça hissedildiği Karadağ Mutfağı, İtalyan ve Yunan mutfaklarından da izler taşıyor. Deniz ürünlerinin başrolde olduğu Karadağ Mutfağı’nda tazelik oldukça önemli. Geleneksel yöntemlerle hazırlanan yemeklerin pek çoğu günlük tutulan balıklarla hazırlanıyor. Süt ve süt ürünlerinin eksik olmadığı Karadağ Mutfağı’nın ‘njegusi’ diye oldukça meşhur bir peyniri var. Giderseniz mutlaka tadın derim. Balkan mutfaklarının ortak lezzeti diyebileceğim kaçamak, cevabi gibi lezzetleri de Karadağ restoranlarında bulabilirsiniz.
6 – Arnavutluk
Son yıllarda popülerliği iyice artan ülkelerden biri de Arnavutluk. Adriyatik Denizi’ne kıyısı olan Arnavutluk klasik deniz tatili destinasyonlarından sıkılanlar için güzel bir alternatif olacaktır. Üstelik Arnavutluk’un geleneksel mutfağı da oldukça lezzetli. Pırasalı, soğanlı, kıymalı, ıspanaklı başta olmak üzere efsane böreklerin sofralardan eksik olmadığı, ciğerin yadsınmaz bir yerinin olduğu, etli sebzeli tencere yemeklerinin olmazsa olmaz olduğu nefis bir mutfağı var Arnavutların. Hele bir de o acısına hayran kalacağınız muhteşem biberleri yok mu? Arnavutluk’a giderseniz bir zamanların popüler tatlısı trileçeyi bir de yerinde tatmadan, en güzelinden kuru et ve peynir almadan dönmeyin derim.
7 – Bosna Hersek
En güzel zamanı haziran ve eylül ayları arası olan Bosna Hersek’in bize hiç de yabancı olmayan bir mutfağı var. Boşnak Mutfağı denilince şüphesiz akıllara ilk el açması o efsane börekler geliyordur. Ispanaklı, kıymalı, peynirli, patatesli… Benim favorim kesinlikle patatesli olan hele bir de üzerine biraz da o muhteşem yoğurtlarından koyulmuşsa bir porsiyonla yetinmek imkânsız olabiliyor. Etin, etli yemeklerin, köftenin ve tabi ki pilavların da Boşnak Mutfağı’ndaki yeri büyüktür. Boşnak Mutfağı ile ilgili minik bir bilgi daha verecek olursam: Çoğu Boşnak Türkler için yoğurt neyse bizim için de kaymak odur derler. Hatta Boşnaklar köfte başta olmak üzere pek çok yemeği yanında kaymakla servis ediyorlar.
8 – Ukrayna
Tarih boyunca farklı kültürlere ev sahipliği yapan Ukrayna’nın bu kültürlerin etkisi ile zenginleşmiş bir mutfağı var. Soğuk iklim koşulları çerçevesinde şekillenen geleneksel Ukrayna Mutfağı’nda ağırlıklı olarak doğal ve mevsimsel malzemeler kullanılıyor. Ukrayna’nın hamur işlerinin olmazsa olmaz olduğu, ağırlıklı olarak domuz etinin kullanıldığı ancak balık ve kırmızı etin de yadsınmaz bir yeri olduğu, süt ve süt ürünlerinin sofralardan eksik olmadığı çok lezzetli bir mutfağı var. Ayrıca soğuğa en dayanıklı sebzeler arasında ilk sıralarda yer alan lahana, patates ve şalgam da Ukrayna mutfaklarında bolca kullanılıyor.
9- Arjantin
And Dağları ile Atlas Okyanusu’nun arasında yer alan Arjantin yüz ölçümü bakımından dünyanın sekizinci en büyük ülkesi. Kendine has pek çok yerel lezzeti olan geleneksel Arjantin Mutfağı İspanyol ve İtalyan mutfaklarından da izler taşır. Arjantin Mutfağı denilince genellikle akıllara ilk ‘Asado’ geliyor. Asado için Arjantin usulü barbekü diyebilirim. İri parçalar halinde kesilen etler uzun sürede yavaş yavaş pişiriliyor. Ardından yanında chimichurri denilen özel bir sosla servis ediliyor. Peki nedir bu chimichurri diye soracak olursanız incecik kıyılmış maydanoz, sarımsak, acı kırmızı biber, sirke, kekik ve zeytinyağı ile hazırlanan efsane bir sos diyebilirim. Arjantin Mutfağı’nın öne çıkan ve ülkemizde de oldukça sevilen tatlılarından biri de ‘Dulce de leche’. Süt ve şekerin uzun süre pişirilmesi ile yapılan karamel tadındaki ‘Dulce de leche’yi kaşık kaşık yiyebileceğiniz gibi kreplerinizin üzerine sürebilir, nefis kurabiye dolguları yapabilirsiniz.
10 – Peru
Her yıl çok sayıda turist ağırlayan Machu Picchu Bölgesi’ne ev sahipliği yapan Peru, yemyeşil doğası ve muhteşem mutfağı ile de kendine hayran bırakıyor. Son yıllarda dünya gastronomisinin zirvesinde bulunan Peru’nun deniz ürünlerinin ağırlıklı olarak kullanıldığı muazzam bir mutfağı var. Peru’da her bölgenin kendine özgü bir mutfağı olsa da Peru Mutfağı’nı bu kadar popüler yapan esas yemek ‘ceviche’ balık, karides veya ahtapot gibi deniz ürünlerinin limon suyu ile okside edilmesi ile yapılan ve özel soslarla tatlandırıldıktan sonra pişirilmeden servis edilen cevicheler son yıllarda dünyada oldukça popüler oldu. Peru Mutfağı’nın bu muhteşem lezzetlerini elbette pek çok ülkede deneyebilirsiniz. Ancak Büyük Okyanus’tan çıkan tazecik deniz ürünleri ile hazırlanan cevicheleri yerinde tatmak bambaşka bir deneyim olacaktır. Ne dersiniz?
