Türkiye Cumhuriyeti 29 Ekim 1923’te kurulduğunda toplam 71 ilimiz vardı. Cumhuriyet’in kuruluşundan beri şehir ve ilçe sayılarında bazı dönemlerde artış bazı dönemlerde azalma oldu.
Bu durumda; bazı bölgelerin kalkınması ve gelişmesi için bazı ilçelere il statüsü verilmesi büyük rol oynadı. Aynı zamanda bu durumun tersine önceden il olan yerler ise ilçe ilan edilerek başka şehirlere bağlandılar.
Bugün Türkiye’de 81 il, 973 ilçe bulunuyor. Bu 81 ilin 30 tanesi büyükşehir statüsündeler. Nüfusu 750 bin ve üzerinde olan şehirler, Büyükşehir Belediyesi Kanunu’na göre büyükşehir belediyesine dönüştürülebiliyor.
Şehirlerin tamamı ise idari olarak cumhurbaşkanının atamış olduğu valiler tarafından yönetiliyor.
Türkiye’nin Sonradan İl Olan İlçeleri Hangileri?
1) Hatay
Hatay, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan sonra Türkiye sınırlarına katılan tek ilimiz olma özelliğini taşıyor.
Türkiye ile Suriye sınırında yer alan Hatay şehri, 1. Dünya Savaşı sonrası uzun yıllar Türk-Fransız ortak yönetiminde kaldı.
2 Eylül 1938’de toplanan Hatay Meclisi’nin aldığı kararla Bağımsız Hatay Cumhuriyeti ilan edildi. Ardından Hatay Meclisi, 29 Haziran 1939 tarihinde oy birliği ile Türkiye Cumhuriyeti’ne katılma kararı aldı.
7 Temmuz 1939 günü ise Hatay ili kurularak, Türkiye’ye bağlı bir şehir oldu.
Hatay yazılarımız için:
2) Adıyaman
Tarihte Kommagene Krallığı’nın kurulduğu Adıyaman, 22 Haziran 1954’te 4 ilçe ve 16 nahiyeden oluşan bir il durumuna geldi.
Sonradan Adıyaman’a dahil olan 5 ilçe ile Adıyaman’ın ilçe sayısı 9’a yükseldi.
Adıyaman yazılarımız için:
3) Nevşehir
Kapadokya’nın kalbinin attığı Nevşehir, 20 Temmuz 1954 tarihinde il statüsü kazandı.
Günümüzde 8 ilçesi bulunan Nevşehir; Yozgat, Kayseri, Niğde ve Aksaray şehirleri ile komşu.
Nevşehir yazılarımız için:
- Nevşehir Seyahat Rehberi
- Nevşehir Kapadokya Havalimanı
- Kapadokya Nerede? Kapadokya’ya Nasıl Gidilir?
- Kapadokya’da Gezilecek Yerler ve Seyahat Rehberi
- Kapadokya’da Hayranlık Uyandıran Mağara Otelleri
4) Sakarya
Marmara Bölgesi’nde yer alan Sakarya, 1954 yılında il statüsü kazanan bir diğer şehrimiz.
Bugün Adapazarı il merkezi ile beraber Kocaeli, Bursa, Düzce, Bolu ve Bilecik ile komşu durumunda.
Sapanca Gölü ve Sakarya Nehri gibi sayısız doğal güzelliğe sahip olan Sakarya’da sanayi de gelişim göstermeye devam ediyor.
Sakarya ile ilgili yazılarımız:
5) Aksaray
İç Anadolu’da Tuz Gölü’nün komşusu olan Aksaray, 1989 yılına kadar Niğde’ye bağlı bir ilçeydi.
Aksaray, 1989 yılında Niğde’den ayrılarak il statüsü kazanmıştır.
Aksaray’da Gezilecek Yerler yazımıza hemen göz atarak şehri keşfe çıkabilirsiniz.
6) Bayburt
Doğu Karadeniz’de yer alan Bayburt’un plaka kodu 69.
Bayburt 1927 yılına dek Erzurum’a bağlı bir ilçeyken daha sonra Gümüşhane’ye bağlandı.
Bayburt, 21 Haziran 1989’da Gümüşhane’den ayrılarak il olmuştur.
Bayburt’ta Gezilecek Yerler yazımıza göz atabilirsiniz.
7) Karaman
Yüzyıllar boyu İç Anadolu Bölgesi’nin kültür, sanat ve bilim başkentliğini Karaman, aynı zamanda Karamanoğulları Beyliği’ni başkentiydi.
Cumhuriyet döneminde, 1989 yılına dek Konya’nın bir ilçesi olan Karaman, Türkiye’nin 70. ili unvanını aldı.
Karaman yazılarımız için:
8) Kırıkkale
Ankara’ya bağlı bir ilçe iken 21 Haziran 1989 tarihinde Ankara’nın komşu şehri olan Kırıkkale, Türkiye’nin 71. ili statüsüne kavuştu.
Buna göre Bayburt, Karaman ve Kırıkkale aynı gün il unvanına sahip oldular.
9) Batman
Dünyanın en ünlü antik kentlerinden Hasankeyf’e ev sahipliği yapan Batman, 16 Mayıs 1990 tarihinde Siirt’ten ayrılarak il oldu.
Plaka kodu 72 olan Batman’ın 5 ilçesi vardır.
Batman yazılarımız için:
10) Şırnak
Güneydoğu Anadolu’daki sınır illerimizden Şırnak, Batman ile aynı tarihte; 16 Mayıs 1990’da Siirt’ten ayrıldı ve il ilan edildi.
Şırnak’ın plaka kodu ise 73’tür.
Şırnak’ta Gezilecek Yerler yazımıza hemen göz atarak şehir ile ilgili ayrıntılı bilgi edinebilirsiniz.
11) Bartın
Batı Karadeniz’de yer alan Bartın, Türkiye’nin kömür madeni Zonguldak’tan 1991 yılında ayrılarak Türkiye’nin 74. ili oldu.
Küçük bir il olan Bartın’ın 4 ilçesi bulunuyor.
12) Ardahan
Kuzeydoğu Karadeniz’de Gürcistan sınırımızda konumlanan Ardahan, Kars ilinden ayrılarak 27 Mayıs 1992’de şehir oldu.
Ardahan’ın plaka kodu 75’tir.
13) Iğdır
27 Mayıs 1992 tarihine kadar Kars iline bağlı olan Iğdır, Ardahan ile aynı tarihte Kars ilinden ayrıldı ve Türkiye’nin 76. ili olarak 76 plaka kodunu aldı.
14) Yalova
Marmara Bölgesi’nde yer alan Yalova, termal kaplıcaları ile ünlü bir şehrimiz.
6 Haziran 1995 tarihinde il olan Yalova, bu tarihe kadar İstanbul’a bağlı bir kaza kabul ediliyordu.
15) Karabük
Türkiye’de demir-çelik sanayinin kalbinin attığı Karabük, tarihin büyüleyici güzelliğini gözler önüne seren Safranbolu ilçesiyle ünlü.
6 Haziran 1995’te il unvanı verilen Karabük 78 No’lu plaka kodunu aldı.
16) Kilis
Önceden Gaziantep’in bir ilçesi olan Kilis; 1995 yılında Yalova ve Karabük’ün ardından il ilan edildi.
Plaka kodu 79 olan Kilis, Türkiye’nin güneydoğusunda yer alan sınır şehirlerimizden biri.
17) Osmaniye
Bir zamanlar Adana’nın bir ilçesi olan Osmaniye; 23 Ekim 1996’da alınan TBMM kararıyla il oldu.
7 ilçesi bulunan Osmaniye, Çukurova’nın doğusunda yer alıyor ve topraklarının büyük kısmı tarım arazilerinden ve ormanlık alanlardan oluşuyor.
18) Düzce
Türkiye’de il ilan edilen son ilçe olan Düzce, 1999 depreminde çok büyük hasar aldı.
Bölgenin yaralarının daha hızlı sarılması ve hızlıca kalkınması için Düzce’ye, 9 Aralık 1999’da il statüsü verildi.
İlçe iken Bolu’ya bağlı olan Düzce, 81 plaka kodunun sahibi oldu.
Eskiden İl Olan İlçeler
Türkiye’nin eskiden il olan ve daha sonra ilçe statüsüne alınan yerleri ise şu şekilde:
- Doğubayazıt, Ağrı’ya
- Çatalca, İstanbul’a
- Gelibolu, Çanakkale’ye
- Genç, Bingöl’e
- Kozan, Adana’ya
- Şebinkarahisar, Giresun’a
- Siverek, Şanlıurfa’ya
- Silifke ise Mersin’e bağlanarak ilçe durumuna geldi.
